Το δίλημμα του ντετερμινισμού

December 10, 2012, 12:26 am

≫ Next: Ελευθερία και υπαρξισμός

≪ Previous: Πόσο ελεύθερη είναι η ελεύθερη βούληση;

$

0

0

Χρόνος και Νεωτερικότητα

Αιτιοκρατία : Η καθολική, αιτιώδη και νομοτελειακή συνάφεια όλων των φαινόμενων
Ντετερμινισμός : Η θεωρία που υποστηρίζει ότι όλα τα γεγονότα προσδιορίζονται από μηχανιστικές αιτίες
Αιτιότητα : Αντίθετα με την αιτιοκρατία, εδώ το αποτέλεσμα μπορεί να αντεπιδρά στο αίτιό του.

-Κατά τον Karl Popper , η κοινή λογική τείνει να επιβεβαιώσει «ότι κάθε γεγονός προκαλείται από ένα άλλο, που προηγείται, έτσι ώστε θα μπορούσε κανείς να τα προβλέψει ή να τα εξηγήσει όλα[…].Εξάλλου , η κοινή λογική προσδίδει στα υγιή και ενήλικα άτομα την ικανότητα να επιλέγουν ελεύθερα μεταξύ εναλλακτικών τρόπων δράσης[…]».Αυτός ο δυισμός στο εσωτερικό του κοινού νου μεταφράζεται σε αυτό που ο William James ονόμασε «το δίλημμα του ντετερμινισμού» Αυτό το δίλημμα αφορά τη σχέση μας με τον κόσμο στη ρίζα του. Σε ένα ντετερμινιστικό σύστημα ο κόσμος (και κατά συνέπεια λίγο πολύ τα πάντα) λειτουργούν σαν ένα καλοκουρδισμένο ρολόι. Από το απλούστερο στο πολυπλοκότερο σύστημα μελέτης, οι νόμοι που το διέπουν είναι ορθολογιστικοί, νομοτελειακοί και ανεξάρτητοι υποβάθρου. Σε έναν τέτοιο κόσμο η ουσία του χρόνου δεν υφίσταται καθώς τα πάντα είναι ακριβώς προκαθορισμένα από την"αρχή" ύστερα από την οποία σηματοδοτείται η αιτιοκρατική αλληλουχία γεγονότων. Το παρελθόν και το μέλλον εξετάζονται συμμετρικά και ανεξάρτητα από οποιοδήποτε υπόβαθρο. Γεννιέται λοιπόν αυτόματα το ερώτημα : το μέλλον είναι δεδομένο ή βρίσκεται σε αέναη δημιουργία;

Ας πάρουμε όμως το πρόβλημα από την αρχή του. Τον μυστικισμό του μεσαίωνα θα έλθει να αντικαταστήσει η απεριόριστη εμπιστοσύνη στην ικανότητα του ανθρώπου. Με την Αναγέννηση( που θα δώσει μια έκρηξη των τεχνών) αλλά κυρίως με τον Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό, ή αλλιώς τον Αιώνα της Λογικής όπως θα ονομαστεί ,η απεριόριστη εμπιστοσύνη στις δυνάμεις της ανθρώπινης λογικής θα δημιουργήσει στην ιστορία το ρεύμα της νεωτερικότητας , ή αλλιώς του μοντερνισμού.

Οι θετικές επιστήμες και τα μαθηματικά δίνουν τις βάσεις της σκέψης και βρίσκονται στο επίκεντρο. Ο άνθρωπος πλέον εδραιώνει τη βαθιά πεποίθηση ότι η λογική του και η ορθολογιστική επιστημονική μέθοδος είναι ακριβώς εκείνα τα εργαλεία που θα του αποκαλύψουν τη φύση και τους πολύπλοκους νόμους της. Ο νεωτερισμός αποδέχεται ως αληθινό μονάχα ότι παρουσιάζεται με τρόπο πειστικό στη σκέψη. Η λογική απόδειξη γίνεται το απόλυτο και αλάνθαστο κριτήριο. Το γνωστό «σκέφτομαι άρα υπάρχω» του Καρτέσιου γίνεται σήμα κατατεθέν της νέας αυτής εποχής. Βολτέρος, Ρουσσώ, Εγκυκλοπαιδιστές, Άνταμ Σμιθ και Τσεζάρε Μπεκαρία θα αλλάξουν τον τρόπο σκέψης, και θα λύσουν και πρακτικά προβλήματα παράγοντας απτά αποτελέσματα( κοινωνιολογία-οικονομία-πολιτική… ) . Ήδη από τον 17ο αιώνα ο Νεύτωνας είχε δημοσιεύσει τις έρευνές του περί κινήσεως και βαρύτητας θέτοντας ισχυρά θεμέλια στην κραταιά μορφή αιτιοκρατίας, πράγμα που θα φτάσει στα άκρα μερικές δεκαετίες αργότερα ο Laplace με τον γνωστό του δαίμονα:

«Έστω ότι υπήρχε μια διάνοια που θα μπορούσε σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή να γνωρίζει όλες τις δυνάμεις που θέτουν σε κίνηση τη φύση, καθώς και όλες τις θέσεις όλων των αντικειμένων από τα οποία η φύση αποτελείται. Εάν αυτή η διάνοια μπορούσε να καταθέσει όλα αυτά τα δεδομένα προς ανάλυση, τότε θα ήταν δυνατή η σύνθεση ενός και μόνο μαθηματικού τύπου που θα περιελάμβανε όλες τις κινήσεις των μεγαλύτερων σωμάτων του σύμπαντος, καθώς και τις κινήσεις ακόμα και του ελάχιστου ατόμου. Για μια τέτοια διάνοια τίποτα δεν θα ήταν αβέβαιο και το μέλλον, όπως ακριβώς και το παρελθόν, θα ξεδιπλωνόταν με ακρίβεια μπροστά στα μάτια του.» (Laplace, 1812) .

Τίποτα λοιπόν δεν είναι τυχαίο. Κάθε αποτέλεσμα έχει και μια αιτία, κάθε αιτία έχει το αποτέλεσμά της, είτε εμείς είμαστε σε θέση να το γνωρίζουμε είτε όχι. Όπως αργότερα θα πει ο Αϊνστάιν :

«Εάν η σελήνη, ενώ ακολουθεί αιώνια τη διαδρομή της γύρω από την Γη, προικιζόταν με αυτοσυνείδηση ,θα ήταν βαθύτατα πεπεισμένη ότι κινείται από μόνη της ,σύμφωνα με μια απόφαση που πήρε άπαξ και δια παντός.
Ομοίως, ένα ον προικισμένο με ανώτερη αντίληψη και τελειότερη νοημοσύνη, παρατηρώντας τον άνθρωπο και τα έργα του, θα γελούσε με την ψευδαίσθηση την οποία αυτός τρέφει ,ότι δήθεν δρα με την δική του ελεύθερη βούληση.

Η ιστορική αυτή όμως επανάσταση της σκέψης, παρά το γεγονός πως διατυμπάνιζε την καθολικότητα της ισχύος της, δεν στάθηκε ικανή να δώσει οριστικές απαντήσεις ούτε να ηρεμήσει το ανθρώπινο πνεύμα προς την αναζήτηση της αλήθειας που εν τέλει θα περιγράφει πειστικότερα τον κόσμο.Το ζήτημα του χρόνου και του ντετερμινισμού δεν αφορά μονάχα τις επιστήμες ,αλλά βρίσκεται στον πυρήνα της δυτικής τουλάχιστον σκέψης από την ανακάλυψη του ορθού λόγου. Πως είναι δυνατόν να αντιληφθούμε την ανθρώπινη δημιουργικότητα , την ελευθερία ,τη δημοκρατία και εν τέλει την ηθική σε έναν ντετερμινιστικό κόσμο, οπού τα πάντα είναι σαφώς προκαθορισμένα και η ελευθερία είναι απλά ψευδαίσθηση; Το ερώτημα εκφράζει μια βαθειά αντίφαση στους κόλπους της ανθρώπινης σκέψης , που αφενός προάγει την αντικειμενική γνώση, και αφετέρου εγγυάται το ανθρώπινο ιδεώδες της υπευθυνότητας και της ελευθερίας.

Στις αρχές του 20ου αιώνα και πάλι οι θετικές επιστήμες θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο. Η γενική θεωρία της σχετικότητας μας λέει ξεκάθαρα πως τα πάντα είναι σχετικά μεταξύ τους και η παρατήρηση μπορεί να γίνει μόνο ως προς το δίκτυο σχέσεων που δημιουργείται μεταξύ συστημάτων. Οι θεωρίες της κβαντικής απροσδιοριστίας από τους Χάιζενμπεργκ και Σρέντιγκερ θα καταφέρουν ισχυρότατο πλήγμα στην κραταιά μέχρι τότε αιτιοκρατία. Η απροσδιοριστία αφού αποδεικνύεται και πειραματικά, βάζει τον παράγοντα του τυχαίου στον κόσμο και μάλιστα στο συστατικό του στοιχείο, τον μικρόκοσμο. Αυτό σημαίνει πως η χρονική συμμετρία με την οποία εξετάζουμε τον κόσμο σπάει ανεπιστρεπτί. Ο δαίμων του Laplace δεν μπορεί να υπάρξει , εφόσον η λογική διαδικασία δεν έχει τη δύναμη να αποδώσει επακριβώς έναν κόσμο οπού υπάρχει και το τυχαίο. Το μέλλον πλέον αποκτά μια δυνατότητα ελευθερίας. Η αιτιότητα συνεχίζει να λειτουργεί , παρόλα αυτά υπάρχει και το τυχαίο που δίνει την πιθανότητα της παραβίασης της αυστηρότητας της αιτιοκρατίας, άρα και τη δημιουργία.

Φτάνουμε λοιπόν στο δεύτερο μεγάλο φιλοσοφικό ρεύμα των τελευταίων αιώνων, τη Μετανεωτερικότητα , τον Μεταμοντερνισμό .Στην βάση της μεταμοντέρνας θεώρησης των πραγμάτων , ο λόγος και η λογική μπαίνουν σε ποιο χαλαρά πλαίσια ,εξαρτώμενα από ποικίλους παράγοντες. Ο τόπος, ο χρόνος και η κοινωνία δημιουργούν ένα σχεσιακό σύστημα με τον παρατηρητή-άνθρωπο ο οποίος πλέον απομακρύνεται από την περίοπτη θέση του κέντρου του σύμπαντος. Ο κόσμος θεωρείται μέσα από δίκτυα σχέσεων , χωρίς να περνά από το φιλτράρισμα της ανθρώπινης αξιολόγησης. Ο άνθρωπος δεν είναι το κέντρο του σύμπαντος, δεν είναι το κέντρο του κόσμου. Πόσο μάλλον η λογική του δεν είναι παντοδύναμη. Ο Σαρτρ παρατηρεί πως «τον άνθρωπο δεν θα τον βρεις αποκομμένο και χαμένο σε κάποιο σημείο της ύπαρξης, αλλά μόνο σαν άνθρωπο μέσα στον κόσμο και τα πράγματα που τον περιβάλλουν.» Η δυνατότητα λοιπόν να επιλυθεί επακριβώς η κατάστασή του μέσω της λογικής γίνεται άτοπη εφόσον η ίδια η αιτιοκρατία αναιρείται βάση της απροσδιοριστίας.

Από το site http://arch-dialogue.blogspot.com/

Βιβλιογραφία

•Ilya Prigogine : La fin de certitudes μτφρ. Το τέλος της βεβαιότητας
•Karl Popper, the open universe: An argument for indeterminism 1982
•William James , “the dilemma of Determinism"
• Laplace, P. S. «Théorie Analytique des Probabilités»
• Sartre, J. P. «Μια βασική ιδέα της φαινομενολογίας του Husserl»

via

---

Ελευθερία και υπαρξισμός

December 10, 2012, 12:29 am

≫ Next: Η αριστοτελική εισβολή στον Μεσαίωνα

≪ Previous: Το δίλημμα του ντετερμινισμού

$

0

0

Η ανθρώπινη ζωή συνίσταται σε μια διαρκή διαδικασία επιλογής και λήψης αποφάσεων. Όλες οι ηθικές φιλοσοφίες που είχαν διατυπωθεί μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα επιδίωκαν να βοηθήσουν τον άνθρωπο να λάβει αυτές τις αποφάσεις, να οριοθετήσουν τον τρόπο επιλογής. Καθόριζαν τους σκοπούς, προσδιόριζαν τα κριτήρια, έθεταν τις ηθικές αξίες. Στη βάση όλων αυτών των προσπαθειών κείτονταν το θεμέλιο της πίστης τόσο στην ύπαρξη μιας σταθερής ανθρώπινης υπόστασης, λιγότερο ή περισσότερο προσδιορίσιμης, όσο και στην ύπαρξη αιτιακών σχέσεων μεταξύ των γεγονότων. Ο υπαρξισμός ήρθε να ανατρέψει αυτές τις πεποιθήσεις και να αντιτάξει την έννοια της ριζικής ελευθερίας.

«Στο ξεκίνημα δεν μπορεί να υπάρχει άλλη αλήθεια εκτός απ’ αυτήν: cogito ergo sum, σκέφτομαι άρα υπάρχω· είναι η απόλυτη αλήθεια της συνείδησης που πραγματώνεται, φτάνει στον εαυτό της. Κάθε θεωρία που παίρνει τον άνθρωπο έξω απ’ αυτή τη στιγμή όπου φτάνει στον εαυτό του είναι πρώτ’ απ’ όλα μια θεωρία που καταργεί την αλήθεια, γιατί, έξω απ’ αυτό το καρτεσιανό cogito όλα τα αντικείμενα είναι μόνο πιθανά»[1].

Με τα λόγια αυτά ο Sartre θέτει την πρώτη βάση του υπαρξισμού: την αυτοσυνεί­δηση. Αντίθετα, όμως, από την καρτεσιανή παράδοση, και την συνέχειά της μέσω της φαινομενολογίας του Husserl, που έδινε προτεραιότητα στον προσδιορισμό ενός υπερβατικού Εγώ, ο Sartre θα δώσει προτεραιότητα στην πράξη μέσα σε μια κατάσταση: «Το είναι μας βρίσκεται άμεσα “εν καταστάσει”, δηλαδή αναφαίνεται μέσα σε επιχειρήσεις και αρχικά γνωρίζει τον εαυτό του καθόσον αντανακλάται σ’ αυτές τις επιχειρήσεις»[2]. Με άλλα λόγια το συνειδητό υποκείμενο που υπάρχει “για τον εαυτό του” (pour soi) καθορίζεται «από το σύστημα των πεπραγμένων του και όχι από κάποια θεώρηση των περιεχομένων της συνείδησής του»[3]. Καθώς, για τον γαλλικό υπαρξισμό, δεν υπάρχει θεός που να συλλάβει εκ των προτέρων μια ανθρώπινη υπόσταση και την υλοποιήσει, ο άνθρωπος ξεπετάγεται τυχαία μέσα σ’ έναν προϋπάρχοντα κόσμο[4] και δημιουργεί τον εαυτό του μέσα από τις πράξεις του[5]. Αυτό που είμαστε κάθε στιγμή είναι μόνο ελευθερία. Δεν υπάρχει σταθερή και a priori ανθρώπινη ουσία. Για τον υπαρξισμό, η ουσία είναι «όλα όσα η ανθρώπινη πραγματικότητα κατανοεί για τον εαυτό της σαν χαρακτηριστικά που έχουν υπάρξει»[6].
«αυτό που θέλουμε να πούμε είναι ότι ο άνθρωπος υπάρχει πρώτα, δηλαδή ότι ο άνθρωπος είναι πριν απ’ όλα αυτό που ρίχνεται προς ένα μέλλον κι αυτό που έχει συνείδηση πως προβάλλεται στο μέλλον»[7].

Αυτό το μέλλον στο οποίο ρίχνεται ο άνθρωπος, ταυτίζεται απόλυτα με τις δυνατότητες που του παρουσιάζονται[8]. Με αυτόν τον τρόπο, η έννοια της ελευθερίας, ως κατηγόρημα της ύπαρξης, δεν εδραιώνεται στη βάση επιχειρημάτων ενάντια στην αιτιοκρατία· ούτε θεωρείται, όπως στην καντιανή θεώρηση, ως δεδομένο της πρακτικής αυτο-συνείδησης. Αντίθετα, τοποθετείται στην βάση της άμεσης δράσης και συνδέεται με το συναίσθημα της αγωνίας που αισθάνεται ένας άνθρωπος ερχόμενος αντιμέτωπος με μια δεδομένη κατάσταση. Με τα λόγια του πρωτεργάτη του υπαρξισμού Kierke­gaard:
«η αγωνία είναι η πραγματικότητα της ελευθερίας»[9].

Για να εξηγήσει αυτό το συναίσθημα ο Sartre χρησιμοποιεί το παράδειγμα του ιλίγγου. Όταν είμαι σ’ ένα μονοπάτι που περνά από έναν γκρεμό νιώθω φόβο και αγωνία. Ο φόβος προέρχεται από την συνειδητοποίηση του τι μπορεί να συμβεί ως αποτέλεσμα της συμπαντικής αιτιοκρατίας (λ.χ. να υποχωρήσει το έδαφος κάτω από τα πόδια μου ή να γλιστρήσω σε μια πέτρα και να πέσω στο κενό). Πρόκειται, δηλαδή, για ένα συναίσθημα που προκαλείται από την σύλληψη μιας κατάστασης ως υπερβατικής, έξω από τον άνθρωπο («από τα όντα του κόσμου»). Για την θεραπεία αυτού του φόβου, υιοθετώ μια ανασκοπική αντίδραση (λ.χ. θα προσέξω να μην γλιστρήσω σε κάποια πέτρα ή να κρατηθώ όσο το δυνατόν πιο μακριά απ’ την άκρη του γκρεμού). Εντούτοις, ούτε ο τρόμος μου, ούτε κανένα άλλο αίτιο μπορεί να κριθεί προσδιοριστικό για την πιθανή μου συμπεριφορά και το γεγονός αυτό γεννά μέσα μου την αγωνία. Με άλλα λόγια, η αγωνία προκαλείται από την συνειδητοποίηση της δυνατότητάς μου, των ενδεχομένων που παρουσιάζονται ως επιλογές μου («όχι μήπως πέσω στον γκρεμό, αλλά μήπως ριχτώ στον γκρεμό»)[10] .

Στα πλαίσια της υπαρξιστικής αντίληψης για την ενότητα του χρόνου, όπως αυτή αποκρυσταλλώθηκε από τον Bergson[11], την ίδια μορφή αγωνίας που αισθάνεται ο άνθρωπος στο μέλλον αισθάνεται και εμπρός στο παρελθόν. Ο Sartre δείχνει αυτού του είδους την αγωνία με το παράδειγμα του χαρτοπαίκτη, ο οποίος εν�
� έχει αποφασίσει, ελεύθερα και ειλικρινά, να μην ξαναπαίξει, όταν έρχεται αντιμέτωπος με την “πράσινη τσόχα” όλες του οι αποφάσεις τον εγκαταλείπουν και αφήνεται ξανά στο πάθος του[12]. Σύμφωνα με τον υπαρξισμό, αυτό συμβαίνει γιατί καμία απόφαση που ήδη έχουμε πάρει δεν μας δεσμεύει για τις μελλοντικές μας πράξεις. Κάθε στιγμή που βρισκόμαστε μπροστά σε μια κατάσταση εκκινούμε από την απειρία των ενδεχομένων μας. Εξάλλου, η δύναμη του πάθους δεν μπορεί να θεωρηθεί καθοριστική της απόφασης. Η πρώτη ενέργεια της ελευθερίας, για τον υπαρξισμό, είναι η άρνηση προς την επιθυμία να εκπληρωθεί άμεσα και απαρέγκλιτα. Η ανυποταγή αυτή προς την επιθυμία, και άρα προς την υπαγόρευση του ενστίκτου, ενέχει τη διάσπαση της άτεγκτης βιολογικής νομοτέλειας, άρα και την αποδέσμευση από τις αλυσίδες της αιτιότητας, δηλαδή από τα γεγονότα και στοιχεία του παρελθόντος ως προσδιοριστικά αίτια του παρόντος. Ο άνθρωπος, επομένως, είναι υπεύθυνος για τα πάθη του[13].

Το γεγονός, όμως, ότι κάθε απόφαση μπορεί να αναιρεθεί οποιαδήποτε στιγμή λειτουργεί κατασταλτικά στον τομέα της κοινωνικής οργάνωσης. Τι είδους ανθρώπινες σχέσεις μπορούν να δημιουργηθούν, τι είδους κοινωνικές συμβάσεις μπορούν να οικοδομηθούν χωρίς την στοιχειώδη ασφάλεια που παρέχει το αίσθημα της εμπιστοσύνης που προέρχεται από τη δέσμευση σε κάποιο ηθικό ή νομικό πλαίσιο; Ο Sartre προσπαθεί να δώσει λύση στο αδιέξοδο με δύο επιχειρήματα. Καταρχήν, μας λέει ότι μπορούμε να βασιστούμε σε αναμενόμενες συμπεριφορές βάσει πιθανοτήτων. Έτσι, ο πρότερος βίος ενός ανθρώπου, αυτό που κατά παράδοση ονομάζουμε “χαρακτήρα”, παρόλο που δεν μπορεί να αποτελέσει εχέγγυο συμπεριφοράς, μπορεί να αποτελέσει δείγμα πιθανολογίας. Μπορώ να έχω εμπιστοσύνη στα λόγια των άλλων με τον ίδιο τρόπο που μπορώ να έχω εμπιστοσύνη στο ότι ο φίλος μου δεν θα καθυστερήσει να φτάσει βάσει της εύλογης πιθανότητας ότι δεν θα εκτροχιαστεί το τρένο στο οποίο επιβαίνει[14]. Κατά δεύτερον, στα πλαίσια του καθημερινού βίου, στον “κόσμο της αμεσότητας” όπως τον ονομάζει ο Sartre, ο άνθρωπος δρα πριν θέσει τα ενδεχόμενά του. Οι αποφάσεις λαμβάνονται χωρίς προηγούμενη σκέψη και άρα είναι πιθανό να επηρεάζονται από τις παραδεδομένες ηθικές ή άλλες αξίες[15].

Εάν όμως επιχειρήσουμε να αιτιολογήσουμε τις αποφάσεις μας βάσει κάποιων παραδεδομένων αξιών, που προέρχονται εκτός μας, τότε δρούμε με “κακή πίστη” γιατί αποποιούμαστε οικειοθελώς την ελευθερία μας. Αυτό συμβαίνει επειδή κανενός είδους αξία δεν υπάρχει a priori· εμείς οι ίδιοι δημιουργούμε τις αξίες. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Wahl: «Ο Σαρτρ επιμένει κυρίως στο γεγονός πως δια της εκλογής μου δημιουργώ τις αξίες· είμαι το αθεμελίωτο θεμέλιο των αξιών· επειδή εγώ θεμελιώνω το παν, ο ίδιος είμαι χωρίς θεμέλιο· είμαι το ον δια του οποίου έρχεται στον κόσμο η αξία και ακριβώς γι’ αυτό εγώ είμαι αδικαίωτος. Ο Σαρτρ επιμένει, όπως και ο Κίρκεγκωρ, πως δεν υπάρχει κανένα εξωτερικό σημείο που θα μπορούσε να με προσανατολίσει. Κανόνας μου είναι μόνον ο εαυτός μου, και πρέπει εγώ να φτιάσω τους κανόνες μου»[16].
Ο αυτοκαθορισμός συμπεριφοράς ως ενέργεια ελευθερίας είναι κάτι αναπόδραστο στον άνθρωπο. Αντίκρυ, δηλαδή, στην επικείμενη στιγμή της ζωής και στις προκείμενες περιστάσεις της έχει ο άνθρωπος να καθορίσει ο ίδιος την συμπεριφορά του, και δεν είναι δυνατόν να συμβεί κάτι άλλο. Ο άνθρωπος δεν είναι δυνατόν να παραιτηθεί απ’ την ελευθερία του ως πηγή αυτοκαθορισμού. Και η συνέπεια της αναπόδραστης συνύπαρξης του ανθρώπου με την ελευθερία είναι όχι μόνο η οντολογική μεγαλοσύνη του, αλλά και το υπαρξιακό του δράμα:
«ο άνθρωπος είναι καταδικασμένος να είναι ελεύθερος. Καταδικασμένος, γιατί δεν εδημιούργησε, δεν έπλασε μόνος του τον εαυτό του, κι ωστόσο ταυτόχρονα ελεύθερος, γιατί απ’ τη στιγμή που πετάχτηκε στον κόσμο, είναι υπεύθυνος για ό,τι κάνει»[17].

Η υπευθυνότητα, ωστόσο, του ανθρώπου δεν περιορίζεται στα στενά πλαίσια της ατομικής του υποκειμενικότητας. Καθώς ο άνθρωπος εκλέγει τον εαυτό του, μέσα από τις πράξεις του, εκλέγει ταυτόχρονα και μια εικόνα για τον άνθρωπο γενικά. Με αυτόν τον τρόπο η ευθύνη του επεκτείνεται και δεσμεύει ολόκληρη την ανθρωπότητα[18]. Υπό αυτούς τους όρους, τόσο ο Sartre όσο και ο Camus θα υπερβούν την αρχή ότι της αυτοδέσμευσης του πρακτικού υποκειμένου ως μόνης δυνατής δέσμευσης[19]. Ο Camus θα επιχειρήσει να εισάγει μια καντιανού τύπου “κατηγορική προσταγή”, «η οποία ζητά το σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας ακόμα και μέσα σε ένα σύμπαν γυμνό από κάθε νόημα και χωρίς κανένα υπερβατικό
λόγο να το κυβερνάει»[20]. Ο Sartre θα δημιουργήσει έναν κανόνα: “πράξε όπως θα ήθελες όλη η ανθρωπότητα να πράττει”. Ακόμα περισσότερο, στη δεύτερη περίοδο της σκέψης του, ο Sartre θα επιχειρήσει να εντάξει την ελευθερία στο προλεταριακό κίνημα και στον αγώνα για την αταξική κοινωνία[21].

Ανεξάρτητα, όμως, από αυτές τις αστήριχτες, σε θεωρητικό επίπεδο, προσπάθειες, η έννοια της ριζικής ελευθερίας περιορίζεται και από άλλες αιτίες. Αφενός, η ίδια η ελευθερία μας τείνει να αρνηθεί τον εαυτό της, καθόσον από την στιγμή που πραγματοποιούμε μια πράξη αυτή μας διαφεύγει και γίνεται ένα “καθεαυτό”. Όπως εξηγεί ο Wahl: «αυτή είναι η κατάστασή μας· να είμαστε η ελευθερία που πήζει και συνάμα η ελευθερία που θριαμβεύει ή τουλάχιστο που οφείλει να θριαμβεύσει επάνω από αυτό το πήγμα· και δεν είναι αληθινή παρά όταν θριαμβεύει επάνω από αυτή την τάση προς την αγκύλωση, από αυτή την τάση να είναι αυτό που είναι, ενώ η βαθύτερη τάση της είναι να είναι αυτό που δεν είναι. Η ελευθερία υπάρχει χάρη στη φύση, επειδή φύση μας είναι να είμαστε ελεύθεροι· αλλά είναι εναντίον της φύσεως, επειδή οφείλει πάντοτε να αγωνίζεται εναντίον αυτού που τείνει να την πήξει, που τείνει να την μετασχηματίσει σ’ αυτό που ο Σαρτρ ονομάζει en-soi. Και πάλι η ελευθερία πάντοτε καταλήγει στην αποτυχία· και πράγματι, θα μπορούσαμε να μιλήσουμε μάλλον για απελευθέρωση, παρά για ελευθερία.»[22] Αφετέρου, το αίσθημα της αναγκαιότητας είναι αναπόφευκτο: το πεπερασμένο της ανθρώπινης ύπαρξης – η αναπόδραστη απορρόφησή μας από το συμπαντικό είναι, όπως θα έλεγε ο Heidegger – θα διαγράφει πάντα τα περιθώρια της απόλυτης ελευθερίας.

Το δίπολο της αναγκαίας περατότητάς μας, από την μια πλευρά, και της απόλυτης ελευθερίας μας να εκλέγουμε δίχως κριτήρια ή τελικό σκοπό, από την άλλη, μας φέρνει μπροστά στο αίσθημα του παραλόγου. Μας οδηγεί στη συνειδητοποίηση ότι ζούμε μια ζωή κενή νοήματος. Και η συνειδητοποίηση αυτή μας τοποθετεί εξ ανάγκης μπροστά στο έσχατο ερώτημα: στο ενδεχόμενο της αυτοκτονίας. Ο Camus θα πει ναι στη ζωή, προτείνοντας την υιοθέτηση μιας στάσης ηρωικής περιφρόνησης: «Πρέπει να φανταστούμε τον Σίσυφο ευτυχισμένο»[23]. Ο Nagel θα αντιπροτείνει στην περιφρόνηση την ειρωνεία[24]. Το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: οι απαντήσεις αυτές δεν είναι συμβατές με την έννοια της ριζικής ελευθερίας. Ο κάθε άνθρωπος, την κάθε στιγμή, επιλέγει ελεύθερα τον τρόπο ζωής του, διαλέγοντας ανάμεσα στα ενδεχόμενά του, και δίνει αξία στη ζωή μόνο επειδή την επέλεξε. Η μόνη συνεπής απάντηση είναι αυτή που πιθανόν θα έδινε ο Sartre: «Διάλεξε!».
Εν κατακλείδι, η ηθική οπή που αφήνει το υπαρξιστικό σύστημα δεν μπορεί να καλυφθεί δίχως να έρθει σε σύγκρουση με τις πρώτες αρχές του ίδιου του συστήματος. Διότι οποιοδήποτε “πρέπει” επιχειρήσει να μας οδηγήσει σε οποιουδήποτε είδους ατομικές ή συλλογικές δεσμεύσεις ροκανίζει τα ίδια τα θεμέλια αυτού του συστήματος. Ούτε μπορούμε να αναμένουμε ότι όλοι οι άνθρωποι θα θελήσουν οικειοθελώς, και χωρίς να χάσουν την αυθεντικότητά τους, να ενταχθούν στις απαραίτητες, στα πλαίσια του κοινωνικού βίου, δεσμεύσεις. Οι ίδιες οι πιθανότητες, στις οποίες μας προέτρεπε ο Sartre να στηριχθούμε, δεν μας το επιτρέπουν. Επομένως, η έννοια της ριζικής ελευθερίας μπορεί να έχει πραγματικό νόημα μόνο αν τεθεί υπό όρους κοινωνικής απομόνωσης.
Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες που κατέβαλαν οι εκπρόσωποι του κινήματος, ο γαλλικός υπαρξισμός δεν κατάφερε να θεμελιώσει ακλόνητα την ριζική ελευθερία στα πλαίσια του πρακτικού βίου. Δεν κατάφερε να ξεπεράσει την ρήση του Βολταίρου, ότι η ελευθερία του ανθρώπου τελειώνει εκεί όπου αρχίζει η ελευθερία του άλλου. Πήρε, έτσι, επάξια την θέση της ανάμεσα στις άλλες φιλοσοφικές ουτοπίες.

Ανδρονίκη Μαστοράκη, Πολιτισμολόγος

Βιβλιογραφία
Βαλλιάνος Π., Φιλοσοφία στην Ευρώπη, τ. Γ΄, ΕΑΠ, (Πάτρα 2000).
Camus A., Ο μύθος του Σίσυφου, (μτφρ. Β. Χατζηδημητρίου), Μπουκουμάνης, (Αθήνα 1973).
Kierkegaard S., Η έννοια της αγωνίας, μτφρ. Γ. Τζαβάρα, Δωδώνη, (Αθήνα-Γιάννινα 1985).
Nagel Th., «Το παράλογο», μτφρ. Μ. Καστανάρα, Cogito 2 (02/2005): 78-84.
Sartre J. P., Ο υπαρξισμός είναι ένας ανθρωπισμός, (μτφρ. Κ.Σταματίου), Αρσενίδης, (Αθήνα χ.χ.)
Sartre J. P., Το είναι και το μηδέν, (μτφρ. Κ. Παπαγιώργης), Παπαζήσης, (Αθήνα χ.χ.)
Wahl J., Εισαγωγή στις φιλοσοφίες του υπαρξισμού, (μτφρ. Χρ. Μαλεβίτση), Δωδώνη, (Αθήνα-Γιάννινα) (2)1988.
Windelband W. – Heimsoeth H., Εγχειρίδιο Ιστορίας της Φιλοσοφίας, τ. Γ΄, (μτφρ. Ν.Μ. Σκουτερόπουλος), Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα (2)1991.
Παραπομπές-Σημειώσεις
[1] Sart
re J.P., Ο υπαρξισμός είναι ένας ανθρωπισμός, (μτφρ. Κ.Σταματίου), Αρσενίδης,, (Αθήνα χχ): 323.
[2] Sartre J.P., Το είναι και το μηδέν, (μτφρ. Κ. Παπαγιώργης), (Παπαζήσης, χ.τ. χ.χ.): 94.
[3] Βαλλιάνος Π., Φιλοσοφία στην Ευρώπη, τ. Γ΄, ΕΑΠ, (Πάτρα, 2000): 266.
[4] Η αντίληψη αυτή έχει τις ρίζες της στο χαϊντεγκεριανό Dasein.
[5] Αυτή η αντίληψη συμπυκνώνεται στη γνωστή ρήση του Sartre, ότι η ύπαρξη προηγείται της ουσίας: «Ο Άνθρωπος, όπως τον συλλαμβάνει ο υπαρξιστής φιλόσοφος, αν δεν είναι προσδιορίσιμος, αυτό σημαίνει πως στην αρχή, απ’ τα πριν, δεν είναι τίποτα. Θα γίνει μετά και θα γίνει αυτό που θα φτιάξει ο ίδιος τον εαυτό του»· βλ. Sartre J.P., Ο υπαρξισμός είναι ένας ανθρωπισμός, ό.π.: 297.
[6] Sartre J.P., Το είναι και το μηδέν, (μτφρ. Κ. Παπαγιώργης), Παπαζήσης, (Αθήνα χ.τ. χ.χ.): 89.
[7] Sartre J.P., Ο υπαρξισμός είναι ένας ανθρωπισμός, ό.π.: 297.
[8] Όπως το έθετε ο Kierkegaard: «Η δυνατότητα για την ελευθερία είναι το μέλλον, και το μέλλον είναι για το χρόνο η δυνατότητα»· βλ. Kierkegaard S., Η έννοια της αγωνίας, (μτφρ. Γ. Τζαβάρα), Δωδώνη, (Αθήνα-Γιάννινα 1985): 111.
[9] Στο ίδιο: 53.
[10] Sartre J.P., Το είναι και το μηδέν, ό.π.: 82-83.
[11] Βλ. Βαλλιάνος Π., ό.π., σσ. 156-7. Πρβλ. και Kierkegaard (ό.π., σ. 105): «Ο χρόνος λοιπόν είναι ατέλειωτη διαδοχή· η ζωή που βρίσκεται μέσα στο χρόνο κι ανήκει μόνο στο χρόνο, δεν έχει παρόν».
[12] Βλ. Sartre J.P., Το είναι και το μηδέν, ό.π.: 86.
[13] Βλ. Sartre J.P., Ο υπαρξισμός είναι ένας ανθρωπισμός, ό.π.: 305.
[14] Βλ. Sartre J.P., Ο υπαρξισμός είναι ένας ανθρωπισμός, ό.π.: 314.
[15] Βλ. Sartre J.P., Το είναι και το μηδέν, ό.π.: 93-4.
[16] Wahl J., Εισαγωγή στις φιλοσοφίες του υπαρξισμού, (μτφρ. Χρ. Μαλεβίτση), Δωδώνη, (Αθήνα-Γιάννινα( 2)1988): 110.
[17] Sartre J.P., Ο υπαρξισμός είναι ένας ανθρωπισμός, ό.π.: 306.
[18] Βλ. στο ίδιο: 298-9.
[19] Βλ. Βαλλιάνος Π., ό.π: 268.
[20] Στο ίδιο : 274.
[21] Στο ίδιο : 272.
[22] Wahl J., ό.π: 119.
[23] Camus A., Ο μύθος του Σίσυφου, (μτφρ. Β. Χατζηδημητρίου), Μπουκουμάνης, (Αθήνα 1973): 145.
[24] Βλ. Nagel Th., «Το παράλογο», (μτφρ. Μ. Καστανάρα), Cogito 2 (02/2005): 84.

via

Η αριστοτελική εισβολή στον Μεσαίωνα

December 10, 2012, 12:32 am

≫ Next: Ζητήματα και προϋποθέσεις της επιστημονικής επανάστασης

≪ Previous: Ελευθερία και υπαρξισμός

$

0

0

Η κοσμολογία κατ’ Αριστοτέλη και τα προβλήματα Λόγου που ανακύπτουν στη διάρκεια του 13ου αιώνα.
Στο σύνολό του, το έργο του Αριστοτέλη[1] είναι εγκυκλοπαιδικό. Ερευνητής, λεπτολόγος και επιμελής, προσπαθεί σταθερά να ερμηνεύσει και να διαφωτίσει. Η φιλοσοφία του στηρίζεται στον κορμό της σωκρατικής-πλατωνικής διανόησης[2]. Συγκεντρώνει στοιχεία της –αρχαιότερης- φυσιοκρατίας και της επιστήμης της εποχής του. Συστηματοποιείται σε μια ενιαία περί σύμπαντος θεώρηση την οποία διακρίνει πρωτοτυπία και βαθύτητα. Η φιλοσοφία του δεν είναι διαλεκτική. Δεν καταλήγει -ή εμφανίζεται μέσα- σε μια ενόραση[3]. Είναι επίπονη και επίμονη αναζήτηση της αλήθειας. Είναι προσαρμοσμένη προς τα πράγματα. Έχει εμπειρική βάση.

Η γνώση, γενικά, μπορεί να είναι απλή εμπειρία, δηλαδή πιστοποίηση ότι υπάρχουν πράγματα και γεγονότα. Όμως η λογική γνώση –η φιλοσοφία- πρέπει να απαντήσει σε δυο ερωτήσεις: Τι είναι το όν (ή ουσία, εκείνο που πιστοποιούμε ότι υπάρχει); Γιατί υπάρχει;

Οι απαντήσεις του Αριστοτέλη

Η φιλοσοφία είναι η επιστήμη του όντος ως όντος, του όντος καθόλου[4], το οποίο είναι το τελευταίο θεμέλιο της πραγματικότητας, η ρίζα όλων των όντων. Σ’ αυτό υπάρχουν οι λόγοι και οι πρώτες[5] αιτίες της όλης πραγματικότητας. Εκείνες δηλαδή που δεν μπορούν να αναχθούν σε άλλες αιτίες. Οι ιδιαίτερες επιστήμες[6] μελετούν τις αμεσότερες αιτίες. Οι πρώτες αιτίες ενυπάρχουν και κορυφώνονται στον Θεό. Ο ίδιος ο Αριστοτέλης ονόμασε Θεολογία ή Πρώτη Φιλοσοφία την ‘επιστήμη που ασχολείται με τη γνώση του αμετάβλητου’[7].

Η πλατωνική ιδεοκρατία, φαίνεται αβάσιμη: έδωσε υπόσταση σε όλες τις μορφές του είναιχωρίς να διακρίνει την ουσία από την ιδιότητα, τον προσδιορισμό της ουσίας. Για τον Αριστοτέλη(8), ασθενές σημείο του πλατωνικού ιδανισμού είναι ο χωρισμός των ιδεών από τα αισθητά πράγματα του κόσμου. Η ιδέα δεν μπορεί να είναι η αιτία ούτε του είναιούτε του γίνεσθαιτων πραγμάτων –δεν μπορεί να θεμελιώσει το είναιτου πράγματος εάν είναι χωριστή από το πράγμα. Η εμπειρία αποδεικνύει ότι η ιδέα δεν παρεμβαίνει στη γένεση των πραγμάτων.
Το αριστοτελικό σύμπαν δεν είναι εικόνα νοητού προτύπου, ούτε έργο θείου τεχνίτη. Είναι όμως ζωντανό, οργανωμένο, έμψυχο. Η φύση δεν περιστέλλεται σ’ ένα τυφλό μηχανισμό: είναι έμφυτη τέχνη[9]. Η έρευνα του όντοςπρέπει να αρχίσει από την αισθητή πραγματικότητα και αυτή η πραγματικότητα είναι τόδε τι, το καθ’ έκαστον, το συγκεκριμένο άτομο. Μόνο το άτομο υπάρχει καθ’ εαυτόκαι δι’ εαυτό. Το γένος είναι αφαίρεση. Το καθολικό δεν υπάρχει έξω από το συγκεκριμένο. Το άτομο είναι αδιαίρετη εσωτερική ενότητα, της οποίας τα μέρη υπάρχουν χάριν του όλου. Δεν μπορεί να διαλυθεί χωρίς τα συστατικά του μέρη να χάσουν την αληθινή φύση τους, τον πραγματικό λόγο ύπαρξής τους.
Ο Αριστοτέλης αναζητεί το μυστικό του όντοςστην οργανική ζωή. Η γέννηση είναι γένεση, μετάβαση από το μη είναιστο είναι. Η εξέλιξη είναι κίνηση, μετάβαση από μια κατάσταση σε άλλη, από ένα τρόπο του είναισ’ έναν άλλο. Ο θάνατος είναι φθορά, διάλυση, μετάβαση από το είναιστο μη είναι. Η πραγματικότητα είναι γίνεσθαι[10], αλλά γίνεσθαιτο οποίο δεν αποκλείει το είναι. Στη μετάβαση από μια κατάσταση η οποία δεν είναι πλέον, σε μια κατάσταση η οποία δεν είναι ακόμα, τα μέρη προσδιορίζονται από την ιδέα του όλου, εξαρτώνται αμοιβαία, συμβάλλουν προς ένα αποτέλεσμα, όπως τα μέρη ενός ζωντανού οργανισμού. Όλη την εξέλιξη, την κινεί μια δύναμη που τείνει στην πραγμάτωση κάποιου σκοπού και – η εξέλιξη- γίνεται με τη συμβολή τεσσάρων αιτιών: ποιητική (ή κινητική αιτία, δίνει την αρχική ώθηση στην εξέλιξη), υλική (το ακαθόριστο –παραμένον- υπόστρωμα των διαδοχικών μεταβολών), μορφική (ή ειδητική αιτία, η δύναμη που έχει η ιδέα και η οποία δίνει την εσωτερική συνοχή κατά τα διάφορα στάδια), τελική (υποδεικνύει την κατεύθυνση της εξέλιξης προς ένα σκοπό, δίνοντας έτσι ενότητα στην εξέλιξη).

Ύλη και μορφή

Ο Αριστοτέλης φρόντισε να αποδείξει ότι η ποιητική και η τελική αιτία λογικά ταυτίζονται με την μορφική αιτία. Έτσι, ύλη και μορφή είναι οι δυο παράγοντες των οποίων ένωση είναι το γίνεσθαι. Η ύλη είναι η ένωση των όρων στων οποίων τη βάση εκδηλώνεται η μορφή. Η ύλη[11] είναι η δυνατότητα σχηματισμού της ουσίας, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι η ύλη είναι ον: είναι το δυνάμει ον. Δεν είναι αισθητή, είναι δυνάμειαισθητή.
Ύλη και μορφή δεν διαχωρίζονται. Η συσχέτιση είναι τόσο στενή, ώστ�
� η εσχατη ύλη, η ίδια, η οικεία ύλη ενός πράγματος και η μορφή του είναι ένα και το αυτό πράγμα: ως δυνάμεικαι ως ενεργεία. Κάθε γένεση είναι μετάβαση από τη δυνατότητα στην ενέργεια, εξέλιξη από το δυνάμει ονστο ενεργεία ον, από την κατάσταση του δυνατού, της σπερματικής προδιάθεσης στην πλήρη πραγμάτωση, στην τέλεια ανάπτυξη, στην εντελέχεια.

Το αναλλοίωτο της μορφής- η σκοπιμότητα

Αυτή τη μετάβαση, ο Αριστοτέλης ορίζει ως κίνηση[12]. Η αντίθεση ύλης και μορφής γίνεται ρευστή. Αλλά η μετάβαση από την δυνατότητα στην ενέργεια, προϋποθέτει την προΰπαρξη της ενέργειας επειδή αυτή είναι το όλον, το τέλειον. Το αναλλοίωτο της μορφής, ο Αριστοτέλης το εκφράζει με ένα χαρακτηριστικό όρο –το τι ήν είναι-[13]. Στην έννοια της μορφής ενυπάρχει η έννοια του σκοπού. Η μορφή είναι εντελέχεια. Ένα φαινόμενο μπορεί να εξηγηθεί επαρκώς όταν αποδειχθεί η σχέση του με ένα ορισμένο σκοπό. Μόνο η τελολογική εκδοχή της φύσης φανερώνει την αληθινή ουσία των πραγμάτων. Αποδεικνύει ότι εκείνο το οποίο στο δημιουργικό γίνεσθαι είναι τελευταίο[14], είναι πρώτο κατά την αξία, επειδή δίνει την έννοια των πραγμάτων. Με την εντελέχεια, ως τελική αιτία, το γίνεσθαι της φύσης αποκτά νόημα[15]. Σκοπιμότητα και μηχανισμός είναι όπως η μορφή και η ύλη: σχετικά το ένα προς το άλλο. Η σκοπιμότητα δεν αποκλείει τον μηχανισμό.

Η έννοια του σκοπού είναι η βάση της φιλοσοφίας του Αριστοτέλη. Η αντίληψή του για τη φύση είναι τελολογία, η οποία καταλήγει σε θεολογία. Κάθε τι στη φύση είναι κίνηση. Κάθε τι που κινείται, κάτι το κινεί. Στην έκθεση όμως των αιτιών της κίνησης, δεν μπορούμε παρά να φτάσουμε σε ένα πρώτο, σε ένα αρχικό κινούν, που είναι ακίνητο: μια πρώτη αιτία η οποία δεν κινείται από καμία άλλη και από την οποία λαμβάνει την ώθηση η καθολική κίνηση[16]. Επειδή η κίνηση είναι αιώνια πρέπει και η αιτία να είναι αιωνια ενέργεια. Αλλά εκείνο το οποίο είναι ενέργεια είναι το άυλο. Η πρώτη κίνηση είναι καθαρή ενέργεια, υπερκείμενη του σύμπαντος[17]. Είναι ενέργεια η οποία αποκλείει κάθε μεταβολή. Τέλεια μορφή στην οποία τίποτα δεν μπορεί να προστεθεί με την εξέλιξη στο χρόνο. Καθαρή από κάθε ύλη, δεν υπόκειται στο γίνεσθαι, δεν έχει τίποτε το δυνάμει, τέλεια εντελέχεια, απόλυτη τελείωση. Κάθε τι υλικό επιθυμεί την καθαρή ενέργεια και τείνει σ’ αυτή.
Η σκοπιμότητα της φύσης -από την οποία κάθε φυσική κίνηση καθορίζεται- εκδηλώνει αυτή την καθολική τάση, η οποία υπάρχει σε κάθε ον της φύσης. Όλες οι κινήσεις και οι τάσεις του σύμπαντος εμπνέονται από αυτόν τον τελικό σκοπό, ο οποίος ενυπάρχει ως εσωτερικό κίνητρο για να φθάσει το σύμπαν στην καθαρή ενέργεια, στην καθαρή μορφή, στον Θεό. ‘‘Ο Αριστοτέλης είχε επιμείνει στο ότι, επειδή μια «φυσική αναγκαιότητα» ρυθμίζει τις σχέσεις ανάμεσα στα είδη και τα γένη των πραγμάτων και των συμβάντων, η κατάλληλη λεκτική έκφραση των σχέσεων αυτών πρέπει να έχει τη θέση (status) της αναγκαίας αλήθειας.

Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, oι πρώτες αρχές των επιστημών δεν είναι μόνο τυχαία αληθείς. Είναι αδύνατο να είναι ψευδείς, επειδή αντικατοπτρίζουν σχέσεις μέσα στη φύση, που δεν θα μπορούσαν να είναι άλλες από αυτές που είναι.’’ [18]. Στα Αναλυτικά Ύστερα, κορυφώνεται η αριστοτελική θεωρία της αποδεικτικής επιστήμης. ‘‘Ο συλλογισμός που καταλήγει σε αναγκαία συμπεράσματα από αναγκαίες προκείμενες αποτελεί το μοναδικό αξιόπιστο όργανο της επιστήμης, η οποία μπορεί να χαρακτηριστεί ως αιτιακή γνώση’’[19].

Η αριστοτελική ‘εισβολή’ στον μεσαίωνα

Τον σημαντικότερο ρόλο στην εισαγωγή του έργου και των ιδεών του Αριστοτέλη στην μεσαιωνική Ευρώπη, έπαιξε η αραβική επίδραση.(20) Η ιουδαϊκή φιλοσοφία, που είχε επηρεασθεί από την αραβική σκέψη, υπήρξε ένας από τους συντελεστές διάδοσης της αριστοτελικής σκέψης στη μεσαιωνική θεολογία. Η ‘εισβολή’ της αριστοτελικής φιλοσοφίας θα οδηγήσει σε ‘‘αψιμαχίες οι οποίες έληξαν σε ένα διακανονισμό κατόπιν διαπραγματεύσεων’’[21].
Στην Ευρώπη του 13ου αιώνα[22], ο αριστοτελισμός προσλαμβάνεται με τρεις τρόπους: μέσα από το έργο του Θωμά του Ακινάτη –κορυφαία έκφραση της απόπειρας συγκερασμού λόγου και πίστης-, μέσα από το έργο του Σίζερ – με το οποίο ο Λόγος αναβαθμίζεται σε βαθμό που να προκαλέσει αντίδραση[23]- και μέσα από την αντιπαράθεση με τον αριστοτελισμό –με κύριο εκπρόσωπο τον Bonaventura, ο οποίος εκφράζει νεοαυγουστιανές θέσεις[24].

Ο –μυστικιστής- άγιος Bonaventura[25] δίδαξε φιλοσοφία στο Παρίσι και έγινε αρχηγός του τάγματος των Φραγκισκανών. Στηρίζεται στις βασικές ιδ
έες του Αυγουστίνου[26], θεωρεί επικίνδυνη τη διάδοση της νέας φιλοσοφίας, επιζητεί τον αυστηρό έλεγχό της. Στη γλώσσα του χρησιμοποιεί αριστοτελικούς όρους, όμως, κομβικά σημεία στο σύστημά του είναι η Θεία Φώτιση, η σχέση μίμησης των όντων προς τον Θεό, η εκ του μηδενός δημιουργία, ο παραδειγματισμός. Είναι απαισιόδοξος για την ικανότητα του ανθρώπινου Λόγου να γνωρίσει την αλήθεια χωρίς τη Θεία Φώτιση. Ο Copleston θεωρεί ότι ο Bonaventura επιχειρεί μια σύνθεση Λόγου και πίστης, με την υποταγή του Λόγου.
Η νόηση βρίσκει ό,τι κατανοεί στον ίδιο τον εαυτό της. Ό,τι κατανοεί, όμως, έχει ληφθεί από τον Ένα -δεν έχει σχηματισθεί από τα αισθητηριακά δεδομένα[27]. Πάντως, το σύστημα του Bonaventura, παρά τα τρωτά του σημεία, μπορούσε να αμφισβητηθεί μόνο από όσους αρνούνταν τα βασικά αξιώματα της χριστιανικής παράδοσης[28].

Η διπλή αλήθεια

Ο Σίζερ της Brabant[29], δεν προσπαθεί να εναρμονίσει τον αριστοτελισμό με τον χριστιανισμό –τον μελετά ως φιλοσοφικό δόγμα. Κάποιοι μελετητές[30] τον θεωρούν οπαδό της διπλής αλήθειας, αβερροϊστή ετερόδοξο. Άλλοι[31], τον θεωρούν πιστό χριστιανό, ‘‘οπαδό του αριστοτελισμού που απλώς βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα υπαρκτό πρόβλημα’’[32]. Η διπλή αλήθεια, είναι το κριτήριο της θρησκευτικότητας για εκείνη την εποχή.
Η φιλοσοφική και η χριστιανική αλήθεια μπορεί να αντιφάσκουν και αυτό είναι κάτι που μπορεί να δεχτεί κανείς ή να αναφέρει τις απόψεις του χωρίς να εκφράζει τις δικές του ή, τέλος, να δεχτεί τα συμπεράσματα της φιλοσοφίας ως ανακάλυψη του ανθρώπινου νου και τις αλήθειες της πίστης Αποκαλυπτικές –και σε περίπτωση αντίφασης τελικώς αποδεκτές.
Θωμισμός

Ο Θωμάς ο Ακινάτης, κατανόησε περισσότερο από τον -’δάσκαλό’ του- Αλβέρτο τον Μέγα τη σπουδαιότητα της γνώσης των έργων του Αριστοτέλη και των Αράβων υπομνηματιστών. Ήταν η εποχή που τα επαιτικά μοναχικά τάγματα υπερίσχυαν (σε σύγκριση με τους βενεδικτίνους μοναχούς), ο φεουδαρχικός κόσμος υποχωρούσε , νέες κοινωνικές τάξεις εμφανίζονταν και τα συγκεντρωτικής διοίκησης βασίλεια που οργανώνονταν παράλληλα με την αυτοκρατορία αντιδρούσαν –όπως κι αυτή- στην παπική εξουσία. Έπρεπε να αποφευχθεί η παντελής ρήξη εθνικής[33] σοφίας[34] – χριστιανικής πίστης[35]. Στη ιδέα της ‘διπλής αλήθειας’ –που κανένας αβερροϊστής δεν εξέφραζε ξεκάθαρα αλλά που εμφανιζόταν ως λογική συνέπεια διασπαστικών τάσεων- ο Θωμάς ο Ακινάτης αντιτάσσει το ουσιώδες θέμα της αρμονίας μεταξύ πίστεως και ορθού λόγου.

Κάθε τι γνωστό δεν είναι απαραίτητα πιστευτό. Είναι έγκυρη η γνώση ‘‘του αβοήθητου από τον Θεό ανθρώπου’’[36]. Όμως η γνώση προσφέρει στην ιερή διδασκαλία θεμελιώδεις προϋποθέσεις, που αφορούν τον Θεό, τον άνθρωπο και τον κόσμο, όπως και η μέθοδος σκέψεως. ‘‘Ο άνθρωπος μέσω της παρατήρησης και του Λόγου μπορούσε να φτάσει σε βέβαιη γνώση’’[37].

Ο Θωμάς δέχεται μια αλήθεια -όχι διπλή. Επίσης, δεν παραδέχεται τον πλατωνικό διχασμό της πραγματικότητας. Όπως λέει και ο W. Wallace, η προσέγγισή του στη μεταφυσική του Αριστοτέλη γίνεται μέσω της γλώσσας των φυσικών επιστημών. Δημιουργεί το δικό του δόγμα: θεμέλιος λίθος του θωμισμού είναι η διάκριση ουσίας και ύπαρξης. ‘‘Κάθε πεπερασμένο ον γίνεται από τη δράση και τη δυνατότητα· η ύπαρξη δίνει τη δυνατότητα στην ουσία να δράσει, αλλά και η ίδια η ύπαρξη περιορίζεται από αυτή τη δυνατότητα. Ο Θεός είναι το μόνο αυθύπαρκτο ον χωρίς διάκριση ανάμεσα στην ουσία και στην ύπαρξή Του… … Ο Θωμάς θα δώσει τη λύση του στην ανθρώπινη γνώση του Θεού βάσει της δικής του αντίληψης, της ουσίας και ύπαρξης. Στον Θεό οι ποιότητες της αλήθειας, της αγαθότητας, του ωραίου υπάρχουν όχι απλώς δυνάμει, όπως στα άλλα όντα αλλά στην πραγματικότητα, λόγω ακριβώς της διάκρισης ουσίας-ύπαρξης.’’[38] Η αγαθότητα Θεού και ανθρώπων μπορεί να βεβαιωθεί και να γίνει γνώσιμη με την αρχή της αναλογίας.

Προβλήματα

Τα περιεχόμενα της αβερροϊστικής ανάγνωσης[39] του Αριστοτέλη, όμως, δημιουργούσαν προβλήματα. Η αιωνιότητα του αριστοτελικού κόσμου είναι απαράδεκτη για τον χριστιανισμό. Η απόλυτη εξάρτηση του δημιουργημένου σύμπαντος από τον δημιουργό είναι θεμελιώδους σημασίας για την αντίληψη του Θεού και του κόσμου[40]. Το ζήτημα της αιτιοκρατίας, είναι επίσης ακανθώδες. Για τον Αριστοτέλη π.χ., η θεότητα(41), είναι αιωνίως αμετάβλητη, άρα ανίκανη να παρέμβει στη λειτουργία του σύμπαντος. Ο χριστιανισμός όμως είχε ανάγκη και από τα θαύματα. Ακόμα, για τον Αριστοτέλη η ψυχή είναι η μορφή[42], η πλήρης ενεργοποίηση όλων των χαρακτηριστικών που εν δυνάμει υπάρχουν
στην ύλη κάθε ανθρώπου. Και δεν μπορεί να διαχωριστεί από την ύλη. Δηλαδή με τον θάνατο σταματά κι αυτή να υπάρχει –συμπέρασμα ασύμβατο με τη χριστιανική διδασκαλία περί αθανασίας της ψυχής.(43)

Καταδίκες

Τα φυσικά και μεταφυσικά έργα του Αριστοτέλη προκάλεσαν, λοιπόν, έντονες επιφυλάξεις στους θεολόγους. Η διδασκαλία ορισμένων προτάσεών του απαγορεύθηκε στα πανεπιστήμια, όμως τα έργα μελετούνταν ιδιωτικά και, μετά το 1240, οι απαγορεύσεις ατόνησαν.
Στο Παρίσι, ο Μποναβεντούρα διαμαρτυρήθηκε, το 1267, για την τολμηρή φιλοσοφική αναζήτηση[44], ενώ, την ίδια χρονιά μετακαλείται ο Θωμάς ο Ακινάτης –η κατάσταση κρίθηκε κρίσιμη.
Το 1270 ο επίσκοπος Tempier καταδίκασε δεκατρείς αβερροϊκής προέλευσης προτάσεις που δίδασκε ο Σίζερ. Το 1277, ο Tempier προχωρά στην καταδίκη 219 προτάσεων.
‘‘Οι αρχικές καταδίκες του 1270 αφορούν προτάσεις όπως ότι η νόηση όλων των ανθρώπων είναι μία και μόνη, ότι ο κόσμος είναι αιώνιος, ότι δεν υπήρξε πρώτος άνθρωπος, προτάσεις με σαφήνεια αντίθετες στο χριστιανικό δόγμα.
Οι μελετητές θεωρούν ότι οι πρώτες αυτές καταδίκες έγιναν με συμφωνία των Ακινάτη, Μποναβεντούρα και Tempier.
Οι καταδίκες του 1277 θεωρείται ότι, πέραν του κοσμικού αριστοτελισμού, περιλαμβάνουν προτάσεις που εξέφραζαν ρητές απόψεις του Ακινάτη, υπάρχει μάλιστα και σχετική ταξινόμησή τους.
Στον Ακινάτη υπάρχουν θέσεις οι οποίες έβρισκαν αντίθετους πολλούς θεολόγους’’[45]. Υποστηρίζει, με την εξαίρεση της πρώτης διάνοιας, την αιώνια και αιτιακή δημιουργία του σύμπαντος.
Οι 219 καταδίκες του 1277 θεωρήθηκαν από τον P. Duhem ως πράξη γένεσης της επιστήμης των νέων χρόνων, επειδή καθιέρωσαν τη δυνατότητα μελέτης μη αριστοτελικών θέσεων[46] κάποιοι λόγιοι ενθαρρύνθηκαν να εξερευνήσουν μη αριστοτελικές φυσικές και κοσμολογικές εναλλακτικές λύσεις[47].
Για άλλους[48], οι προτάσεις αυτές δεν έχουν πρακτική αξία για τις επιστήμες. Ο E. Grant θεωρεί ότι άλλαξαν το κλίμα στη φυσική φιλοσοφία της αμέσως επόμενης περιόδου[49]: διάφορες αρχές της αριστοτελικής θεωρίας διασαφηνίστηκαν, υποβλήθηκαν σε κριτική ή απορρίφθηκαν[50].
Σίγουρα όμως, για τον Lindberg[51], οι καταδίκες αντιπροσωπεύουν μια διακήρυξη υποτέλειας της φιλοσοφίας στη θεολογία. Η καταδίκη των 219 προτάσεων αναιρέθηκε το 1325 με απόφαση του επόμενου επισκόπου. Ο Θωμάς ο Ακινάτης αγιοποιήθηκε. O Θεός κυριαρχούσε αποφεύγοντας ‘‘τις λογικές αντιφάσεις.’’(52 )

Παναγιώτης Βουλιάκης

Παραπομπές – σημειώσεις
[1] Στάγιρα 384 – Χαλκίδα 322 π.Χ.
[2] Ο κυριότερος πυρήνας της αριστοτελικής μεταφυσικής είναι πλατωνικής καταγωγής.
[3] intuition
[4] Στα Ηθικά Νικομάχεια, ο Αριστοτέλης ορίζει την επιστήμη ως υπόληψιν περί των καθόλου (1140b31). Η επιστήμη μας κάνει ικανούς να γνωρίσουμε το γενικό με αποδεικτικό τρόπο. (Παπαδημητρίου Ε.,Θεωρία της Επιστήμης και Ιστορία της Φιλοσοφίας, εκδ.Gutenberg, Αθήνα 1988, σελ.47)
[5] Η πρώτηφιλοσοφία ονομάζεται συνήθως Μεταφυσική, από τον τίτλο Μετά τα φυσικά.
[6] Όπως η φυσική ή τα μαθηματικά.
[7] Ασημακόπουλος Μ., Τσιαντούλας Α., Η Ιστορία και η Θεωρία των Επιστημών κατά τον Μεσαίωνα, εκδ.ΕΑΠ, Πάτρα 2001, σελ.84
[8] Ο Αριστοτέλης, πάντως, είναι μάλλον αναμορφωτής παρά αρνητής του πλατωνισμού.
[9] Σώζεται έτσι η φυσική τελεολογία του Πλάτωνα. Ο Αριστοτέλης αντιτίθεται στον υλισμό –τόσο στον αφελή των υλοζωιστών, όσο και στον συνειδητό των ατομικών. Ο υλισμός περιστέλλει την πραγματικότητα σε στοιχεία ή σε άτομα εν κινήσει όμως το όλον είναι κάτι νέο σε σχέση με τα μέρη.
[10] όπως θέλει ο Ηράκλειτος
[11] Ο Αριστοτέλης φθάνει στην έννοια μιας παντελώς άμορφης ύλης, η οποία είναι αφαίρεση, μπορούμε μόνο να τη νοήσουμε. Στη γνωστή πραγματικότητα, βέβαια, παραδέχεται ότι δεν υπάρχει ύλη χωρίς μορφή.
[12] Όσο διαρκεί η κίνησις, δεν είναι ακόμη τελειωμένη, δεν είναι πλήρης η πραγμάτωση του δυνάμει. Όταν το δυνάμει γίνει ενεργεία, η κίνησις παύει. Η κίνησις, λοιπόν, είναι ενέργεια ατελής.
[13] Ο οποίος σημαίνει ότι το ονεξακολουθεί να είναι αυτό που ήταν.
[14] Το τέλος , ο σκοπός
[15] Όπως μια μηχανή έχει έννοια επειδή όλα της τα μέρη συνεργούν προς ένα ορισμένο τελικό αποτέλεσμα
[16] Ανάγκη στήναι και μη εις άπειρον ιέναι (Φυσ. ακρ.256 α 29)
[17]Έστι τι ο ου κινούμενον κινεί, αίδιον και ουσία και ενέργεια ούσα (Μετά τα Φυσ. 1072 α 25. Επίσης και 1073 α 3)
[18] Losee J., Φιλοσοφία της επιστήμης, μια ιστορική εισαγωγή, εκδ. Βάνιας, Θεσσαλονίκη, 1992, σελ.63
[19] Παπαδημητρίου Ε.,Θεωρία της Επιστήμης καιΙστορία της Φιλοσοφίας, εκδ.Gutenberg, Αθή
να 1988, σελ.52
[20] Oι διδασκαλίες του Αβερρόη και –νωρίτερα- του Αβικέννα
[21] Lindberg D.C., Οι Απαρχές της Δυτικής Επιστήμης, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Ε.Μ.Π. , Αθήνα 2003, σελ.305
[22] Που τον χαρακτηρίζει ο συγκερασμός πίστης και λόγου.
[23] Η οποία θα κορυφωθεί την 7η Μαρτίου του 1277
[24] Ασημακόπουλος Μ., Τσιαντούλας Α, ό.π.σελ.81
[25] 1221-1274
[26] Η αξία της εμπειρίας περιορίζεται σε μια συμβολική και μυστική ερμηνεία της φύσης. (Παπαδημητρίου Ε., ό.π.σελ.54) Η κεντρική ιδέα είναι ότι η ψυχή δεν μπορεί να απελευθερωθεί αν δεν γνωρίσει την καταγωγή της. Η απελευθέρωσή της είναι η ίδια η γνώση: νοσταλγία της αιωνιότητας, όπου η ψυχή αναπαυόταν πριν να αναρπαγεί από τον τροχό του μέλλοντος. Επιθυμία ενώσεως με όλα τα όντα και ζωηρό αίσθημα της εχθρότητας απέναντι σε ότι διαιρεί, χωρίζει, διασκορπά. Σπάνια (και συγκεχυμένη) εμπειρία μιας μυστικιστικής κατάστασης μέσα στην οποία η ψυχή, έχοντας χάσει κάθε συνείδηση των πραγμάτων και κάθε συνείδηση εαυτής, ενώνεται με το Εν ή το Αγαθόν, όπου το παν συγχωνεύεται.
[27] Knowles D., The Evolution of Medieval Thought, Longmann, 1988, σελ.223
[28] Ασημακόπουλος Μ., Τσιαντούλας Α., ό.π.
[29] Μαζί με τον Βοήθιο της Δακίας (Σουηδίας), ο οποίος υποστήριζε τον αυστηρό διαχωρισμό του φιλοσοφικού από το θεολογικό επιχείρημα.
[30] Όπως ο Wandonnet
[31] Όπως ο Steenberghen
[32] Ασημακόπουλος Μ., Τσιαντούλας Α., ό.π.σελ.87
[33] Eιδωλολατρικής
[34] Πρώτον κινούν, σύμπαν αιώνιο και άσχετο με την Ιστορία, που υπόκειται σε αναλλοίωτους νόμους
[35] Όπως αυτή ερμηνεύεται στα πλαίσια της πλατωνικής φιλοσοφίας και του αυγουστινισμού.
[36] Ασημακόπουλος Μ., Τσιαντούλας Α., ό.π.σελ.84
[37]ό.π.σελ.83
[38]ό.π.σελ.84
[39] ‘‘Αυθεντικότερης’’ σε σχέση με την πλατωνική εκδοχή της ανάγνωσης του Αβικέννα
[40] Lindberg D.C., ό.π.σελ.309
[41] το πρώτο κινούν
[42] Η οργανωτική αρχή του σώματος
[43] Lindberg D.C., ό.π.σελ.311
[44] Οι πανεπιστημιακοί στο Τμήμα Τεχνών δίδασκαν Αριστοτέλη χωρίς ιδιαίτερους θεολογικούς περιορισμούς.
[45] Ασημακόπουλος Μ., Τσιαντούλας Α., ό.π.σελ.95
[46] Ασημακόπουλος Μ., Τσιαντούλας Α., ό.π.σελ.100
[47] Lindberg D.C., ό.π.σελ.334
[48] Όπως ο Α. Κοϋρέ
[49] Ασημακόπουλος Μ., Τσιαντούλας Α., ό.π.σελ.101
[50] Lindberg D.C., ό.π.σελ.336
[51] Lindberg D.C., ό.π.σελ. 335
[52] Ασημακόπουλος Μ., Τσιαντούλας Α., ό.π.
Βιβλιογραφία
Αριστοτέλης, Ηθικά Νικομάχεια, εκδ. Νομικής Βιβλιοθήκης, Αθήνα 1988 Μετάφραση: Β. Μοσκόβης
————–, Πολιτικά, Βιβλιοθήκη Αρχαίων Συγγραφέων, εκδ. ‘Δαίδαλος’- Ι. Ζαχαρόπουλος (επιμ. Γιάννη Κορδάτου, μτφρ. Παναγή Λεκατσά) Αθήνα 1988
Ingemar During, Ο Αριστοτέλης. Παρουσίαση και Ερμηνεία της Σκέψης του, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1994
Χαράλαμπος Θεοδωρίδης, Εισαγωγή στη Φιλοσοφία, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 1997 -δεύτερη έκδοση (1955), ανατυπωμένη
Γιάννη Κορδάτου, Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας, εκδ. Μπουκουμάνη, Αθήνα 1972
Η Ελληνική Φιλοσοφία από την Αρχαιότητα έως τον 20ο αιώνα, τόμος Α’, ΕΛΠ 22, ΕΑΠ, Πάτρα (υπό έκδοση)
Σάντας Γ., Είναι η ηθική του Αριστοτέλη αρεταϊκή;, στο Δ2 Ανδριόπουλος (επιμ.), Αριστοτέλης, τομ 1, εκδ. Παπαδήμα, Αθήνα 2003
Τσέλλερ-Νεστλε, Ιστορία της Ελληνικής Φιλοσοφίας, μτφρ. Χ.Θεοδωρίδης, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα
Ηλεκτρονική βιβλιογραφία – διαδίκτυο: www.kee.gr
www.philology.gr

via

Ζητήματα και προϋποθέσεις της επιστημονικής επανάστασης

December 10, 2012, 12:34 am

≫ Next: Πλωτίνος: ο Μυστηριώδης Νεοπλατωνικός

≪ Previous: Η αριστοτελική εισβολή στον Μεσαίωνα

$

0

0

Από τα μέσα του 16ου αιώνα, οι επιστήμονες της δυτικής Ευρώπης αμφισβητούν τις έως τότε παγιωμένες απόψεις που αφορούσαν στη συμπαντική τάξη. Εκδίδοντας μια σειρά από ρηξικέλευθα έργα, αποκαθήλωναν την αριστοτελική εκδοχή εξήγησης των γήινων και ουράνιων φαινομένων, παρουσιάζοντας μια καινούργια θεωρία όσον αφορά στη συμπαντική τάξη.

Από τον κόσμο του Αριστοτέλη στον κόσμο του Νεύτωνα

Ο αριστοτελικός κόσμος
Οι αρχαίοι Έλληνες ήταν οι πρώτοι που αποδύθηκαν σε σοβαρή κριτική έρευνα του κόσμου που μας περιβάλει. Οι αρχαίοι Έλληνες προσπαθούσαν να ερμηνεύσουν τα φυσικά φαινόμενα με τη λογική και σπάνια επιχειρούσαν να κάνουν πειράματα, ώστε να επιβεβαιώσουν τις υποθέσεις τους. Κύριο μέλημά τους ήταν η στοιχειοθέτηση μιας θεωρίας, η οποία δε θα ερχόταν σε αντίθεση με τα δεδομένα που τους αποκάλυπταν οι αισθήσεις τους. Αυτή η λογικοφανής εμμονή τους έμεινε γνωστή με τη φράση «σώζειν τα φαινόμενα»[1].

Ο Αριστοτέλης παρουσιάζοντας τη θεωρία για την εξήγηση των επίγειων και των ουράνιων φαινομένων διακήρυξε πως το σύμπαν ήταν μια σφαίρα χωρισμένη σε δύο κόσμους• τον υποσελήνιο και τον υπερσελήνιο κόσμο. Ο υποσελήνιος κόσμος ήταν ένα σκηνικό γέννησης, φθοράς και αστάθειας και συγκροτούνταν από τέσσερα στοιχεία• τη γη, το νερό, τον αέρα και τη φωτιά.[2]Τα τέσσερα στοιχεία είχαν ξεχωριστές ιδιότητες και διαχωρίζονταν σε βαριά και ελαφριά. Η γη και το νερό ήταν βαριά και είχαν την τάση να κινούνται προς το κέντρο της γης. Αντίθετα, ο αέρας και η φωτιά ήταν ελαφριά και είχαν την τάση να κινούνται προς τα όρια της υπερσελήνιας περιοχής[3]. Με αυτόν τον τρόπο ο Αριστοτέλης προσπάθησε να εξηγήσει το φαινόμενο της πτώσης των αντικειμένων, διακηρύσσοντας πως αυτή ήταν η φυσική τους κίνηση. Ο Αριστοτέλης διαχώριζε τη φυσική κίνηση από τη βίαιη κίνηση. Για την πραγματοποίηση μιας βίαιης κίνησης πίστευε πως υπεύθυνο ήταν κάποιο εξωτερικό κινούν. Το αρχικό κινούν δεν έθετε μόνο το αντικείμενο σε κίνηση, αλλά μετέδιδε την ιδιότητα της πρόκλησης κίνησης και στον αέρα που περιέβαλε το αντικείμενο. Με αυτόν τον τρόπο εξηγούσε φαινόμενα όπως π.χ. την πορεία μιας πέτρας όταν την πετούσε κάποιος άνθρωπος[4].
Σε αντίθεση με τον υποσελήνιο κόσμο, ο ουράνιος κόσμος συγκροτούνταν από ένα αναλλοίωτο στοιχείο• τον αιθέρα. Τα ουράνια σώματα δεν υπόκειντο σε οποιαδήποτε αλλαγή εκτός του ότι κινούνταν με ομοιόμορφη κυκλική κίνηση γύρω από τη γη. Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν παρατηρήσει πως η φωτεινότητα των πλανητών άλλαζε ανάλογα με την εποχή. Αυτό αποτελούσε ένδειξη πως η απόσταση της Γης και των πλανητών άλλαζε, συμπέρασμα που υπονόμευε την κυκλική κίνηση των πλανητών. Για να υπερκεράσουν τη δυσκολία αυτή, επινόησαν μια νέα επεξηγηματική θεωρία, η οποία αναπτύχθηκε από τον Απολλώνιο και τελειοποιήθηκε από τον Πτολεμαίο. Για τη διόρθωση των αποκλίσεων των κυκλικών τροχιών των πλανητών προστέθηκαν δευτερεύοντες κύκλοι, οι οποίοι ονομάστηκαν επίκυκλοι. Για να αποφύγει την επʼ άπειρον αύξηση των επικύκλων, ο Πτολεμαίος διακήρυξε πως η κίνηση των πλανητών δεν ήταν ομοιόμορφη προς το κέντρο της κυκλικής τροχιάς του αλλά προς ένα έκκεντρο εσωτερικό σημείο του κύκλου, το οποίο και ονόμασε εξισώτη[5].

Ο μεσαιωνικός κόσμος

Κατά την περίοδο του Μεσαίωνα, ο ρόλος της θεολογίας ενισχύθηκε σημαντικά. Οι περιγραφές της Βίβλου, όσον αφορά στη δημιουργία του κόσμου, θεωρούνταν κυριολεκτικές. Οι εκπρόσωποι της χριστιανικής εκκλησίας αποδέχονταν το γεωκεντρικό σύστημα του Αριστοτέλη γιατί ταίριαζε με τις περιγραφές της Βίβλου. Σταδιακά η εκκλησία υιοθέτησε την αριστοτελική θεωρία εκχριστιανίζοντάς την, ενώ τα σημεία που έρχονταν σε αντίθεση με τη χριστιανική πίστη καταδικάστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες το 1277[6]. Η καταδίκη του άκρατου αριστοτελισμού το 1277, άνοιξε το δρόμο για την ανάπτυξη νέων θεωριών. Τον 14ο αιώνα αναδύθηκε μια νέα ομάδα στοχαστών που έμειναν γνωστοί με το όνομα νομιναλιστές.

Ο νομιναλιστής Μπουριντάν απέρριψε τη θεωρία της ενεργού δράσης του αέρα στη διαδικασία της κίνησης και διακήρυξε την άποψη περί της υπάρξεως μιας ασώματης εντυπωμένης δύναμης που δρα στο κινούμενο υλικό την οποία και ονόμασε ενώθηση[7]. Η άποψη αυτή αποτελεί προάγγελο της θεωρίας της ορμής του Γαλιλαίου[8]. Ένας άλλος στοχαστής της εποχής, ο Νικόλαος Ορέμ, απέδειξε πως η γη θα μπορούσε να περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό της. Υποστήρ
ιξε πως αν πετάξουμε ένα βέλος στον ουρανό καθέτως, αυτό γυρίζει στο ίδιο σημείο δημιουργώντας μας την ψευδαίσθηση της ακινησίας της γης. Ο Ορέμ διακήρυξε πως αντιλαμβανόμαστε μόνο τη σχετική κίνηση και ότι το βέλος εκτός από κάθετα κινείται και οριζόντια ακολουθώντας τη φορά της κινούμενης γης[9].

Η επιστημονική επανάσταση

Η έναρξη της επιστημονικής επανάστασης τοποθετείται το έτος 1543. Τη χρονιά αυτή εξεδόθη το έργο του Πολωνού αστρονόμου Κοπέρνικου «περί των περιφορών των ουράνιων σφαιρών». Στο ρηξικέλευθο αυτό έργο, ο Κοπέρνικος υποστήριξε πως η γη δε βρίσκεται ακίνητη στο κέντρο του σύμπαντος, αλλά περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο μαζί με τους άλλους πλανήτες. Επιπλέον η κίνηση του ήλιου αποτελούσε ψευδαίσθηση και οφειλόταν στην περιφορά της γης γύρω από τον άξονά της. Ο Κοπέρνικος διακήρυξε πως τα αντικείμενα που αιωρούνταν πάνω από την επιφάνεια της γης ακολουθούσαν τη φυσική κίνησή της[10].

Λίγα χρόνια αργότερα ο αστρονόμος Κέμπλερ, χρησιμοποιώντας τις αστρονομικές παρατηρήσεις του δασκάλου του Brahe, κατέληξε σε τρία συμπεράσματα. Πρώτον, οι τροχιές των πλανητών δεν ήταν κυκλικές αλλά ελλειπτικές. Δεύτερον, η ταχύτητα των πλανητών μεταβάλλονταν αναλόγως με την απόστασή τους από τον Ήλιο. Τρίτον, το τετράγωνο της περιόδου δύο πλανητών ισούται με τον κύβο της μέσης απόστασής τους από τον ήλιο. Επίσης συνέλαβε την ιδέα πως μεταξύ των υλικών σωμάτων και της γης ασκείται μια αμοιβαία ελκτική δύναμή η οποία και τα συνδέει. Ο Κέμπλερ πίστευε πως τα υλικά σώματα δένονται με τη γη με αναρίθμητες αόρατες αλυσίδες και με αυτόν τον τρόπο ακολουθούσαν τη γη στη φυσική κίνησή της [11].

Η ηλιοκεντρική θεωρία του Κοπέρνικου επαληθεύτηκε, όταν το 1609 ο Γαλιλαίος έστρεψε το τηλεσκόπιο που είχε κατασκευάσει στον ουρανό. Το βιβλίο του «Διάλογος σχετικά με τα δύο κοσμολογικά συστήματα» – στο οποίο υποστήριζε το ηλιοκεντρικό σύστημα – καταδικάστηκε από την Ιερά Εξέταση το 1632. Μεγάλη ήταν η συνεισφορά του Γαλιλαίου και στον τομέα της μηχανικής. Απορρίπτοντας την αριστοτελική θεωρία, η οποία απαιτούσε μια αιτία για την ύπαρξη κίνησης, συνέλαβε το νόμο της κυκλικής αδράνειας σύμφωνα με τον οποίο, κάθε κινούμενο αντικείμενο θα συνέχιζε επʼ άπειρον την κυκλική του κίνηση αν δεν ασκούνταν πάνω του μια νέα δύναμη που θα εμπόδιζε την κίνηση αυτή[12].

Ο Ισαάκ Νεύτων θεωρείται ο θεμελιωτής της επιστημονικής επανάστασης. Εκμεταλλευόμενος το έργο των προηγούμενων επιστημών εξέδωσε το 1687 το έργο «Μαθηματικές αρχές της φυσικής φιλοσοφίας». Στο έργο αυτό διατύπωσε τη θεωρία του για την γραμμική αδράνεια, σύμφωνα με την οποία τα κινούμενα σώματα κινούνται επʼ άπειρον ευθύγραμμα και με σταθερή ταχύτητα, εκτός αν ασκηθεί πάνω τους μια άλλη δύναμη. Επίσης, διατύπωσε το νόμο της βαρύτητας σύμφωνα με τον οποίο, κάθε υλικό σώμα έλκει όλα τα υπόλοιπα σώματα με μια δύναμη που μεταβάλλεται ανάλογα με το τετράγωνο της απόστασης μεταξύ των αντικειμένων καθώς και με το γινόμενο των μαζών τους [13].

Οι τρεις προϋποθέσεις της επιστημονικής επανάστασης

Το ηλιοκεντρικό σύστημα

Σημαντική προϋπόθεση για την επίτευξη της επιστημονικής επανάστασης αποτέλεσε η μετάβαση από το γεωκεντρικό σύστημα του Πτολεμαίου στο ηλιοκεντρικό του Κοπέρνικου. Το γεωκεντρικό σύστημα, αν και ήταν μια λογικοφανής θεωρία, παρουσίαζε μια σειρά από προβλήματα. Δεν μπορούσε να εξηγήσει την παλινδρομική κίνηση των πλανητών ούτε την αλλαγή του φωτισμού τους ανάλογα με την εποχή, για αυτό και ο Πτολεμαίος είχε αναγκαστεί να επινοήσει το σύστημα των επικύκλων και του εξισώτη. Επιπλέον δεν μπορούσε να εξηγηθεί γιατί ο Ερμής και η Αφροδίτη παρέμεναν κοντά στον Ήλιο, σε αντίθεση με τους άλλους πλανήτες. Ο Κοπέρνικος πίστευε στην κυκλική κίνηση των πλανητών και θεωρούσε την επινόηση του εξισώτη απαράδεκτη. Διακήρυξε πως το ηλιοκεντρικό σύστημα εξηγούσε τις εμφανείς ανωμαλίες των πλανητικών κινήσεων χωρίς την τεχνική επινόηση του εξισώτη[14]. Ο Κοπέρνικος μελετώντας την άποψη του Martianus Capella σύμφωνα με την οποία ο Ερμής και η Αφροδίτη περιφέρονταν γύρω από τον Ήλιο, επέκτεινε τη θεωρία του υποστηρίζοντας πως όλοι οι πλανήτες περιφέρονταν γύρω από τον Ήλιο[15]. Καταλυτικό γεγονός και απόδειξη της θεωρίας του Κοπέρνικου αποτελούν οι παρατηρήσεις του Γαλιλαίου. Όταν το 1609 έστρεψε το τηλεσκόπιό του στον ουρανό, παρατήρησε τους τέσσερις δορυφόρους του Δία, δηλαδή ένα πλανητικό σύστημα έτσι όπως το είχε περιγράψει ο Κοπέρνικος, σε μικρογραφία. Επιπλέον παρατήρησε τις φάσεις της Αφροδίτ�
�ς, κάτι που επιβεβαίωνε την περιφορά του πλανήτη γύρω από τον Ήλιο[16].
Κατά την περίοδο της αρχαιότητας αλλά και κατά το Μεσαίωνα οι άνθρωποι πίστευαν πως το σύμπαν είναι μεν μεγάλο αλλά συγχρόνως πεπερασμένο. Η θεωρία του Κοπέρνικου τοποθετούσε τους απλανείς αστέρες τόσο μακριά, ώστε το πλάτος της τροχιάς της Γης γύρω από τον Ήλιο να φαίνεται σαν ένα απλό σημείο. Τέτοια απόσταση θεωρούνταν τεράστια και ήταν αδύνατον να τη δεχθούν οι άνθρωποι εκείνης της εποχής. Ο πρώτος που συνέλαβε την ιδέα πως το σύμπαν είναι άπειρο, ήταν ο μεταφυσικός στοχαστής της εποχής Giordano Bruno[17].
Ο κόσμος του Αριστοτέλη άρχισε να δέχεται το ένα χτύπημα μετά το άλλο. Το 1572 ο δανός αστρονόμος Brahe παρατήρησε τη δημιουργία ενός νέου αστέρα στον αστερισμό της Κασσιόπης. Παρατήρηση η οποία διέψευδε την αριστοτελική θεωρία σύμφωνα με την οποία οι ουρανοί δεν υπόκειντο σε κανενός είδους αλλαγή. Επιπλέον, το 1609 ο Γαλιλαίος παρατήρησε τους κρατήρες της Σελήνης και τη γιγάντια συνάθροιση των απλανών αστέρων. Η υποσελήνια και υπερσελήνια περιοχή του κόσμου του Αριστοτέλη είχε πλέον υπονομευθεί[18].

Νεοπλατωνισμός-Μαθηματικά

Λίγο πριν από την εποχή που μελετάται, η φιλοσοφία και η ποίηση είχαν διαποτιστεί από τις ιδέες του νεοπλατωνισμού, ο οποίος είχε αποκτήσει μεγάλη δημοτικότητα. Ο νεοπλατωνισμός πρότεινε ορισμένες ιδέες όπως την κεντρική θέση του ήλιου στο πλανητικό σύστημα καθώς και την υποτιθέμενη θεϊκή ιδιότητα των αριθμών και των γεωμετρικών σχημάτων. Ο Κοπέρνικος και ο Κέμπλερ ήταν διαποτισμένοι από τέτοιου είδους νεοπλατωνικές ιδέες[19]. Ο Κοπέρνικος είχε σχεδόν θεοποιήσει τον Ήλιο καθώς ήταν η πηγή του φωτός. Υποστηρίζοντας πλατωνικές ιδέες πίστευε πως η ακινησία ήταν κάτι πιο ευγενές από την κίνηση, κάτι που επηρέασε τη στάση του σχετικά με την υποτιθέμενη περιφορά του Ήλιου. Ο Κέμπλερ είχε επηρεαστεί βαθιά από την νεοπλατωνική φιλοσοφία. Πίστευε πως οι αριθμοί και τα γεωμετρικά σχήματα είχαν μαγικές ιδιότητες και προσπάθησε να βρει μαθηματικούς συσχετισμούς, οι οποίοι θα όριζαν το μηχανισμό των ουράνιων σωμάτων[20].
Σταδιακά η επιστημονική κοινότητα απαλλάσσεται από το μεταφυσικό σκέλος του νεοπλατωνισμού και αξιοποιεί μόνο την τάση του που σχετιζόταν με τη μαθηματικοποίηση της φύσης. Αρχίζει να αποκτά δημοτικότητα η άποψη ότι το σύμπαν λειτουργεί ως καλοκουρδισμένη μηχανή. Ήδη από το 1543 είχαν μεταφραστεί στη δυτική Ευρώπη τα έργα του Αρχιμήδη, ο οποίος διατεινόταν πως το σύμπαν λειτουργεί βάσει μηχανικών δυνάμεων[21].
Οι επιστήμονες αντικαθιστούν τον εμπειρικό κόσμο με έναν χώρο αφηρημένο, ο οποίος διεπόταν από τους νόμους της ευκλείδειας γεωμετρίας. Τα δεδομένα της νέας επιστήμης θα ήταν αδύνατον να κατανοηθούν δίχως αυτή την καινοτομία. Ο Νεύτων λ.χ. διατυπώνοντας το πρώτο αξίωμα της θεωρίας του όριζε πως κάθε κινούμενο σώμα θα συνέχιζε να κινείται ευθύγραμμα στο διηνεκές εκτός αν κάποια άλλη δύναμη το ανάγκαζε να αλλάξει κατάσταση. Η κίνηση στην οποία αναφέρεται ο συγκεκριμένος νόμος δεν είναι κίνηση της αισθητής εμπειρίας μας• δεν τη συναντούμε στην καθημερινή μας ζωή. Μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί μόνο στον αφηρημένο ευκλείδειο γεωμετρικό χώρο.
Οι θεμελιώδεις νόμοι της κίνησης δεν αποκαλύπτονται στη φύση, αλλά στη μνήμη μας, μέσω μαθηματικών σκέψεων. Έτσι γίνεται κατανοητή η δήλωση του Γαλιλαίου πως «το βιβλίο της φύσης είναι γραμμένο στη γλώσσα των μαθηματικών»[22].

Ο πειραματισμός

Σημαντικό ρόλο έπαιξε επίσης και η ολοένα αυξανόμενη διάθεση για τη διεξαγωγή πειραμάτων, τα οποία θα αποδείκνυαν τις νέες θεωρίες. Το 1600 ο βρετανός Gilbert κατασκεύασε ένα σφαιρικό μαγνήτη, τον οποίο ονόμασε terella. Πειραματιζόμενος, συνειδητοποίησε πως ο σφαιρικός μαγνήτης περιστρεφόταν όταν τοποθετείτο σε ένα μαγνητικό πεδίο. Το πείραμα αυτό τον οδήγησε στη σκέψη ότι η Γη ήταν ένας τεράστιος μαγνήτης και η βαρύτητα ήταν μια μορφή ελκτικής δύναμης. Η ιδέα του Gilbert επηρέασε σημαντικά τον Κέμπλερ και τον Γαλιλαίο[23].
Καθοριστική ήταν η συμβολή του πανεπιστημίου της Πάδοβας, όσον αφορά στην ανάπτυξη της πειραματικής διαδικασίας. Στην Πάδοβα καλλιεργήθηκε η ευρηματική διαδικασία. Ζητούμενο της ευρηματικής διαδικασίας ήταν να αναζητηθούν οι πρωταρχικές αιτίες των φαινομένων μέσω της μεθόδου της αναγωγής αποκηρύσσοντας ανεξέλεγκτους οραματισμούς. Το θεωρητικό υπόβαθρο για τη διεξαγωγή πειραμάτων είχε τεθεί.

Ο Γαλιλαίος επεκτείνει τη μέθοδο της αναγωγής από το θεωρητικό επίπεδό της σε εμπειρική διαδικασία, οργανώνοντ�
�ς την πρώτη συστηματική σειρά πειραμάτων. Θέλοντας να αποδείξει πως στα σώματα που είναι σε ελεύθερη πτώση δρα μια δύναμη που είναι ομοιόμορφη σε όλα τα αντικείμενα, ανεξάρτητα από το βάρος τους, διεξήγαγε στο εργαστήριό του πειράματα που περιελάμβαναν την κύλιση διαφορετικού βάρους σφαιρών, πάνω σε κεκλιμένα επίπεδα[24].

. . . και μια τέταρτη προϋπόθεση

Παρακολουθώντας την πορεία της επιστημονικής επανάστασης, την κατάρρευση του αριστοτελικού κόσμου και την αντικατάστασή του από έναν νέο, είναι αναπόφευκτο να μην τεθούν τα ακόλουθα ερωτήματα. Γιατί όλες αυτές οι καινοτομίες σημειώθηκαν τη συγκεκριμένη εποχή και γιατί σημειώθηκαν στη δυτική Ευρώπη και όχι αλλού; Εξάλλου η δυτική Ευρώπη είχε χάσει την επαφή της με τις φυσικές επιστήμες των αρχαίων Ελλήνων μετά την εισβολή των βαρβαρικών φύλων τον 5ο αιώνα μ.Χ. Θεματοφύλακας των επιστημών είχε χριστεί η Ανατολική Αυτοκρατορία, η οποία δεν αποκόπηκε από την παράδοση της Κλασικής Ελλάδας. Σε αυτό το σημείο πρέπει να τονίσουμε πως η δυτική Ευρώπη, μετά τις εισβολές των Νορμανδών και των Μαγυάρων τον 10ο αιώνα, άρχισε να διανύει μια περίοδο ανεξαρτησίας και σχετικής ειρήνης σε αντίθεση με την Ανατολική Αυτοκρατορία[25].

Στη δύση, οι προστριβές μεταξύ κράτους και εκκλησίας είχαν ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη της σκέψης και την κοινωνική πρόοδο. Ήδη από τα τέλη του Μεσαίωνα παρατηρείται μια βαθιά κρίση στην πολιτική και εκκλησιαστική εξουσία. Η εκκλησία μη μπορώντας να επιβάλει τη θέση της εξαναγκάστηκε στη συμβιβαστική λύση της «διπλής αλήθειας» [26]με τους νομιναλιστές στοχαστές[27]. Αυτή την κρίσιμη χρονική περίοδο κάνει με δειλά βήματα την εμφάνισή της η αστική τάξη. Σταδιακά, η νέα αυτή τάξη αποκτά μεγάλη δύναμη αμφισβητώντας πλέον ανοιχτά την εξουσία των ευγενών και της εκκλησίας. Παράλληλα παρατηρείται μια διεργασία κοσμικοποίησης της κοινωνίας. Ο φιλόσοφος Βάκων, εκφραστής της αστικής τάξης, διακηρύσσει πως ο άνθρωπος πρέπει να στραφεί στην παρατήρηση της φύσης, ενώ κατηγόρησε την εκκλησία και τη σχολαστική λογική ως παραμέτρους οπισθοδρόμησης. Λίγο πριν την επιστημονική επανάσταση είχε σημειωθεί η περίφημη εμπορική επανάσταση της αστικής τάξης. Στις πόλεις – κράτη της Ιταλίας και της Γερμανίας, στις Κάτω Χώρες και στα στενά της Μάγχης το εμπόριο και η οικονομική ανάπτυξη δίνουν νέα πνοή στην κοινωνία προετοιμάζοντας τις πνευματικές μεταβολές που οδήγησαν στην επιστημονική επανάσταση[28].

Αξίζει να ρίξουμε μια ματιά και πέρα από την αστική τάξη και συγκεκριμένα στα λαϊκά στρώματα της δυτικής Ευρώπης. Το επίσημο δόγμα της εκκλησίας απέτυχε να διαχυθεί πλήρως στα κατώτερα λαϊκά στρώματα με αποτέλεσμα την εντυπωσιακή επιβίωση πολλών μη θρησκευτικών αντιλήψεων. Ο σκεπτικισμός των απλών ανθρώπων απέναντι στην επίσημη κοσμολογία ίσως να προηγούνταν του σκεπτικισμού των διανοουμένων.[29]Μερικές φορές παρατηρείται η κάθετη απόρριψη της επίσημης κοσμολογίας και η επινόηση ατομικών ερμηνευτικών σχημάτων. Οι ιεροεξεταστές έμειναν άναυδοι, όταν στα τέλη του 16ου αιώνα, ο μυλωνάς Μενόκιο από το Friuli της Ιταλίας, τους δήλωνε πως το σύμπαν δεν είχε δημιουργηθεί με τον τρόπο που πίστευαν αυτοί, αλλά ότι είχε προέλθει μέσω μιας διαδικασίας ζύμωσης όπως αυτή της ωρίμανσης του τυριού και της δημιουργίας σκουληκιών[30].

Αντί επιλόγου
Η θεωρία του Νεύτωνα είχε παγιωθεί εκατό χρόνια μετά το θάνατό του. Η επιστημονική κοινότητα διαπνεόταν πλέον από την αλαζονική σιγουριά πως είχε λύσει οριστικά το αίνιγμα του σύμπαντος. Τους επόμενους δύο αιώνες, σε κάποιο «σημείο» του χωροχρόνου, ο Αϊνστάιν χαμογελούσε αινιγματικά, περιμένοντας καρτερικά τη γέννησή του.

Δημήτριος Αγγελής, Ε.Α.Π.

Παραπομπές σημειώσεις
[1] Βαλλιανός Π.: Οι Επιστήμες της Φύσης και του Ανθρώπου στην Ευρώπη (Τόμος Β΄], ΕΑΠ, Πάτρα 2001, 21.
[2] Lindberg C. David 2003, Οι Απαρχές της Δυτικής Επιστήμης, μτφρ. Μαρκολέφας Ηλίας, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Ε.Μ.Π. Αθήνα, β΄ ανατύπωση Αθήνα 36-37.
[3] Στο ίδιο : 78-79.
[4] Grant Edward 2004, Οι Φυσικές Επιστήμες τον Μεσαίωνα, μτφρ. Σαρικας Ζήσης, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2η έκδοση, Ηράκλειο 57-58, 60, 65
[5] Βαλλιανός Π., ό.π. 24
[6] Jasques Le Goff 2003, Οι διανοούμενοι στο Μεσαίωνα, μτφρ. Παραδέλλη Μαρία, Κέδρος, Αθήνα 172-173.
[7] Grant Edward, ό.π. 79.
[8] Jasques Le Goff, ό.π. 204.
[9] Lindberg C. David, ό.π. 366-368.
[10] Koyré A. 1991, Δυτικός Πολιτισμός – Η άνθιση της επιστήμης και της τεχνική, μτφρ. Κάλφας Βασίλης & Σαρίκας Ζήσης, Ύψιλον, Αθήνα 22-23.
[11] Στο ίδιο, 27-28.
[12] Chalmers A. F. 2007, Τι είναι αυτό που το λέμε επι
στήμη; μτφρ. Φουρτούνης Γιώργος, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 9η έκδοση, Ηράκλειο 113-114.
[13] Burns E. 1983, Ευρωπαϊκή Ιστορία, (Πρώτος Τόμος], Παρατηρητής, Β΄ έκδοση, Θεσσαλονίκη 250. [14] Koyré A., ό.π. 40.
[15] Butterfield Herbert 2005, Η καταγωγή της σύγχρονης επιστήμης (1300 – 1800] , μτφρ. Αρζόγλου Ιορδάνης & Χριστοδουλίδης Αντώνης, ΜΙΕΤ, Γ΄ Ανατύπωση, Αθήνα 36-37.
[16] Βαλλιανός Π., ό.π. 31.
[17] Koyré A., ό.π. 45.
[18] Βαλλιανός Π., ό.π. 29, 31.
[19] Burns E, ό.π. 112.
[20] Butterfield Herbert, ό.π. 36, 67.
[21] Burns E, ό.π. 112.
[22] Koyré A., ό.π. 30, 50, 52.
[23] Butterfield Herbert, ό.π. 67.
[24] Βαλλιανός Π., ό.π. 46-48.
[25 Butterfield Herbert, ό.π. 174-177.
[26] Βάσει αυτού του συμβιβασμού, οι στοχαστές δικαιούνταν να κάνουν προτάσεις που βασίζονταν στη λογική, ακόμα και αν αυτές ερχόταν σε αντίθεση με τις απόψεις της εκκλησίαΟι προτάσεις αυτές όμως δε θα μπορούσαν ποτέ να έχουν φυσική υπόσταση παρά μόνο μαθηματικό κύρος.
[27] Βαλλιανός Π., ό.π. 25 – 26.
[28] Butterfield Herbert, ό.π.179 – 180.
[29] Kamen Henry 2002, Πρώιμη Νεότερη Ευρωπαϊκή Ιστορία, μτφρ. Καλογιάννη Ελένη, Μεταίχμιο, 370.
[30] Ginzburg Carlo 1994, Το τυρί και τα σκουλήκια, μτφρ. Κουρεμένος Κώστας, Αλεξάνδρεια, 2η έκδοση Αθήνα, 42-43.
Βιβλιογραφία
Βαλλιανός Π. 2001, Οι Επιστήμες της Φύσης και του Ανθρώπου στην Ευρώπη (Τόμ. Β΄], ΕΑΠ, Πάτρα.
Burns E.1983, Ευρωπαϊκή Ιστορία (Tόμ. A], Παρατηρητής, β΄ έκδοση, Θεσσαλονίκη
Butterfield H. 2005, Η καταγωγή της σύγχρονης επιστήμης (1300-1800] , μτφρ. Αρζόγλου Ιορδάνης & Χριστοδουλίδης Αντώνης, ΜΙΕΤ, γ΄ ανατύπωση, Αθήνα.
Chalmers A. F. 2007, Τι είναι αυτό που το λέμε επιστήμη; μτφρ. Φουρτούνης Γιώργος, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 9η έκδοση, Ηράκλειο.
Ginzburg C. 1994, Το τυρί και τα σκουλήκια, μτφρ. Κουρεμένος Κώστας, Αλεξάνδρεια, 2η έκδοση, Αθήνα.
Grant Edward 2004, Οι Φυσικές Επιστήμες τον Μεσαίωνα, μτφρ. Σαρικας Ζήσης, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2η έκδοση, Ηράκλειο.
Le Goff J. 2002, Οι Διανοούμενοι στον Μεσαίωνα, μτφρ. Παραδέλλη Μαρία, Κέδρος, Αθήνα.
Kamen H. 2002, Πρώιμη Νεότερη Ευρωπαϊκή Ιστορία, (μτφρ. Καλογιάννη Ελένη), Μεταίχμιο, Αθήνα.
Koyré A. 1991, Δυτικός πολιτισμός, η άνθιση της επιστήμης και της τεχνικής, μτφρ. Κάλφας Βασίλης & Σαρίκας Ζήσης, Ύψιλον, Αθήνα.
Lindberg C. David, 2003, Οι Απαρχές της Δυτικής Επιστήμης, μτφρ. Μαρκολέφας Ηλίας, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Ε.Μ.Π., Αθήνα.

via

Πλωτίνος: ο Μυστηριώδης Νεοπλατωνικός

December 10, 2012, 12:40 am

≫ Next: Πυθαγόρας, ο μεγάλος δάσκαλος της αρχαίας Ελλάδας

≪ Previous: Ζητήματα και προϋποθέσεις της επιστημονικής επανάστασης

$

0

0

Ένας από τους σημαντικότερους Νεοπλατωνικούς φιλοσόφους, ο Πλωτίνος γεννήθηκε το 205 μ.Χ. στη Λυκόπολη της Αιγύπτου. Καταγόταν από πλούσια οικογένεια και είχε πολύ καλή μόρφωση και ανατροφή. Από μικρός δείχνει την ιδιαίτερη προσωπικότητα που τον χαρακτηρίζει αργότερα και τον κάνει να έχει πολλούς αφοσιωμένους μαθητές . Σε ηλικία 8 ετών λέγεται ότι ήδη φοιτούσε σε γνωστές σχολές και απάγγελλε απέξω αποσπάσματα ποιητών!

Άρχισε να ασχολείται με την φιλοσοφία σε ηλικία 28 ετών, καθώς η φιλοσοφία για την εποχή εκείνη ήταν υπόθεση ώριμων ανθρώπων που ήθελαν να δουλέψουν με την ψυχή τους, δίνοντας έτσι ένα νέο προσανατολισμό στη ζωή τους.

Αναζητώντας ένα δάσκαλο…

Ο Πλωτίνος ξεκίνησε την αναζήτηση του από την Αλεξάνδρεια, που μετά την παρακμή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας παρέμεινε ένα πνευματικό κέντρο. Εκεί είχε έρθει σ΄ επαφή με πολλούς Αλεξανδρινούς φιλοσόφους της εποχής και είχε απογοητευτεί. Κάποια στιγμή γνώρισε τον Αμμώνιο Σακά, ( ιδρυτή του νεοπλατωνικού ρεύματος) που ήταν τότε φορτωτής σάκων στην Αλεξάνδρεια. Όταν ο Πλωτίνος συνάντησε τον Αμμώνιο αναφώνησε: «Αυτό αναζητούσα!!!». Η διδασκαλία του Αμμώνιου προορίζονταν μόνο για μυημένους μαθητές, καθώς αποκάλυπτε την ύψιστη σοφία.. Ο Πλωτίνος έμεινε κοντά του 11 χρόνια.

Όταν η φιλοσοφία γίνεται πράξη…

Σε ηλικία 40 ετών άνοιξε μία φιλοσοφική σχολή στη Ρώμη, όπου δίδασκε για 25 ολόκληρα χρόνια. Τον παρουσιάζουν σαν ευφυή ομιλητή, ενθουσιώδη και μεταδοτικό. Γνώριζε σε βάθος τους χαρακτήρες των ανθρώπων, ήταν ευγενικός, γαλήνιος και πάντα στη διάθεση των μαθητών του που τους δίδασκε πώς να ξεχωρίζουν την φιλοσοφία από την σοφιστική.
Ο τρόπος διδασκαλίας του χαρακτηριζόταν από ειλικρίνεια και αμεσότητα, χωρίς δογματισμούς, γι΄αυτό οι μαθητές του ονομάστηκαν «Φιλαλήθεις».

«Προσπάθησα να ανυψώσω ότι υπάρχει από το Θεό μέσα μου προς ότι υπάρχει Θείο στο Σύμπαν» Πλωτίνος

Κάθε καινούργιος μαθητής, που κρίνονταν άξιος αποδοχής από το δάσκαλο, μυούνταν στις φιλοσοφικές ιδέες της σχολής του από τους παλαιότερους μαθητές Γνωστοί μαθητές του ήταν ο Αμμέλυος που έμεινε 24 χρόνια κοντά του ,ο συγκλητικός Ρογατιανός που εγκατέλειψε τα αξιώματα και την περιουσία του για να ζήσει σύμφωνα με τη φιλοσοφία και ο Πορφύριος που ασχολήθηκε με τη συλλογή και τη συγγραφή των έργων του.

Ο Αμέλλυος πρόσφερε συχνά θυσίες στους Θεούς και γι΄αυτό το λόγο έπαιρνε μέρος στις πανάρχαιες τελετές – γιορτές. Όταν κάλεσε το δάσκαλο του σε μία από αυτές εκείνος του απάντησε ότι: « Οι Θεοί πρέπει να έρχονται σε εμένα και όχι εγώ να πηγαίνω σ΄αυτούς», δείχνοντας έτσι ότι ο μόνος δρόμος της ένωσης με το θείο ξεκινάει πάντα από πάνω προς τα κάτω και όχι το αντίθετο.

Το όραμα της Ιδανικής Πολιτείας…

Η γοητευτική προσωπικότητα του Πλωτίνου, οι βαθιές γνώσεις του και ο πρωτότυπος τρόπος διδασκαλίας του, εντυπωσίασαν την ρωμαϊκή αριστοκρατία (ανάμεσα στους θαυμαστές του ήταν κι ο αυτοκράτορας Γαληνός και η γυναίκα του) και ήταν πολλοί αυτοί που του εμπιστεύονταν τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους. Λέγεται ότι τα φυσικά του χαρίσματα καθήλωναν ακόμη και τους φίλους και τους γνωστούς του που τον πλησίαζαν νιώθοντας ένα ιερό δέος και υιοθετούσαν τις ιδέες του, όσο περίεργες και δύσκολες στην κατανόηση κι αν ήταν.

Ο αυτοκράτορας μάλιστα σχεδίαζε να του δώσει την πόλη Καμπανία για να ιδρύσει την Πλατωνόπολη, μία πόλη όπου οι άνθρωποι θα ζούσαν σύμφωνα με την φιλοσοφία, αλλά τελικά το σχέδιο αυτό δεν πραγματώθηκε.

Μία Ζωή ενάντια στους τύπους…

Η ζωή του Πλωτίνου ήταν λιτή και ασκητική (κοιμόταν και έτρωγε λίγο ενώ έμεινε άγαμος). Επίσης η μετριοφροσύνη ήταν μία από τις χαρακτηριστικές αρετές του και δεν δεχόταν να ζωγραφίσουν το πορτραίτο του λέγοντας ότι αρνείται να φτιάξει «ένα είδωλο ενός ειδώλου», θεωρώντας το φυσικό σώμα του ανθρώπου απατηλό. Αδιαφορούσε παντελώς για τους τύπους, δεν ανακοίνωσε ποτέ την ημερομηνία γέννησης του και δεν γιόρταζε τα γενέθλια του. Αντίθετα έκανε θυσίες στην επέτειο των γενεθλίων του Πλάτωνα και του Σωκράτη.

Ήταν αντίθετος με τις δεισιδαιμονίες και προλήψεις της εποχής του, και αρκετές φορές μιλούσε ειρωνικά για τους «θαυματοποιούς» που απέδιδαν ανθρώπινα συναισθήματα στα άστρα ,επικαλούνταν τους δαίμονες κλπ.

Ήταν αποκρυφιστής;

Ο Πλωτίνος είχε ενορατικές ικανότητες και περίεργες δυνάμεις . Επίσης ότι μπορούσε να προβλέψει με αρκετή ακρίβεια το μέλλον, κάτι που το έκανε σε αρκετές περιπτώσεις με τα παιδιά που είχε αναλάβει. Αναφέρουν ότι όταν κάποιος Ολύμπιος θέλησε να του κάνει κακό χρησιμοποιώντας τη δύναμη της μαγείας. Όχι μόνο δεν τα κατάφερε αλλά οι αρνητικές δυνάμεις των άστρων που προσπάθησε να χρησιμοποιήσει στράφηκαν εναντίον σ΄αυτόν και στο συγγενικό του περιβάλλον. Σύμφωνα με τον Πλωτίνο η μαγεία δεν επιδρά στις ανώτερες ψυχές των ανθρώπων και των θεών ενώ ο σοφός είναι ικανός να αντισταθεί σε οποιαδήποτε μαγική προσβολή στον ψυχοφυσικό του οργανισμό με τη δική του ισχυρότερη δραστηριότητα.

Άλλο περιστατικό αναφέρει ότι ένας Αιγύπτιος ιερέας που επισκέφτηκε τη Ρώμη, θέλησε για να δείξει τη σοφία του , κάνοντας να παρουσιαστεί ο δαίμονας που προστάτευε τον Πλωτίνο. Εκείνος δέχτηκε και κατόπιν μίας ειδικής τελετουργίας που έγινε στο Ισείο (το πιο καθαρό μέρος που βρήκε στη Ρώμη) εμφανίστηκε ένας θεός που δεν άνηκε στο γένος των δαιμόνων. Τότε ο ιερέας αναφώνησε: «Είσαι μακάριος γιατί έχεις προστάτη θεό και όχι κατώτερα όντα». Επίσης αναφέρουν ότι είχε τηλεπαθητικές δυνάμεις , κάτι που ο ίδιος το δικαιολογούσε εξαιτίας της ύπαρξης μίας ενιαίας Ψυχής (που εμπεριέχει όλες τις ψυχές των ανθρώπων).

Κάποτε λοιπόν αντιλήφθηκε, χωρίς να του πει κανείς τίποτε, ότι ο μαθητής του Πορφύριος που ήταν σε βαθιά μελαγχολία σκόπευε να αυτοκτονήσει. Τον πλησίασε και εξηγώντας του ότι η επιθυμία του δεν ήταν λογική, τον συμβούλεψε να ταξιδέψει, όπως και έκανε. Έτσι ο Πορφύριος μετακόμισε στην Σικελία, όπου πράγματι θεραπεύτηκε και έμεινε ως το τέλος της ζωής του.

Γραφή με έμνευση…

Λέγεται ότι ο Πλωτίνος έγραφε αυθόρμητα και εμπνευσμένα χωρίς ποτέ να κοιτάξει για 2η φορά τα γραπτά του, ενώ είχε σ΄ αυτά πολλές παραπομπές στον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη από μνήμης. Όπως λέει ο Πορφύριος, ο λόγος του ήταν σύντομος περισσότερος πλούσιος σε νοήματα παρά σε λόγια Τα έργα του ονομάζονται Εννεάδες, καθώς είναι 6 βιβλία χωρισμένα σε 9 ενότητες το καθένα (σύνολο 54 πραγματείες), οι οποίες συλλέχτηκαν και εκδόθηκαν από τον μαθητή του τον Πορφύριο. Είναι γραμμένα με αλληγορικό τρόπο και αινιγματική διατύπωση, έτσι ώστε δεν μπορούν να κατανοηθούν από τον απλό , μη μυημένο αναγνώστη. Τα βασικά θέματα των Εννεάδων είναι: για τον ‘Άνθρωπο για την Ηθικής, για τον Κόσμο και τους Νόμους, τη Μοίρα και το Πεπρωμένο, για την Ψυχής, το Ον και το Ένα.

Ο Πλωτίνος έμεινε στη Ρώμη μέχρι το τέλος της ζωής του (πέθανε το 270μΧ.) σε ηλικία 66 ετών εγκαταλειμμένος από τους μαθητές του λόγω μίας μεταδοτικής ασθένειας. Ο μόνος που ήταν ο κοντά του ήταν ο Ευστόχιος, ένας γιατρός μαθητής του που αναφέρει ότι τη στιγμή που παρέδωσε το πνεύμα, βγήκε ένα φίδι από την κλίνη του που χάθηκε αμέσως στη χαραμάδα ενός τοίχου.

Μετά το θάνατο του οι μαθητές του έλαβαν χρησμό από τον Απόλλωνα, που έλεγε ότι ο Πλωτίνος απολάμβανε την ουράνια ευδαιμονία μαζί με τους θεούς και τους παλιούς φιλοσόφους.

Νεοπλατωνικός Μυστικισμός…

Για τον Πλωτίνο οι μαθητές του αναφέρουν ότι είχε καταφέρει να ενωθεί με το Πρωταρχικό Ον, κάτι που αποτελεί τον ύψιστο στόχο της φιλοσοφίας του, η οποία αποτελεί μία ένωση της φιλοσοφίας του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη , των Στωικών φιλοσόφων αλλά και της ινδικής φιλοσοφίας.

Πίστευε ότι το Σύμπαν είναι ζωντανό και αποτελείται από 3 κόσμους, (Σώμα, Ψυχή, Πνεύμα). Το Πνεύμα ονομάζεται Εν και είναι η αρχή και ο σκοπός όλων των όντων, η κρυμμένη αιτία όλων των πράξεων και υπάρξεων. Είναι ένα και αδιαίρετο και όλα τα όντα έχουν μέσα τους την ενότητα λόγω της συμμετοχής τους σ΄αυτό .

Στον δεύτερο κόσμο βρίσκεται ο Νους, που λαμβάνει τη λάμψη και τη σοφία του Ενός. Σ΄αυτόν κατοικούν οι ιδέες , που είναι δημιουργικές δυνάμεις που γεννούν τα όντα.
Ο τρίτος κόσμος είναι αυτός της Ψυχής, που είναι η δεύτερη δημιουργική δύναμη και ενέργεια μετά το νου. Αυτή έχει την ικανότητα να δημιουργεί τα πάντα σύμφωνα με το νοητικό τους σχέδιο, όπως ένας πυρήνας γεννά ένα μικρόκοσμο (όπως για παράδειγμα ένας σπόρος γεννά ένα δέντρο).

Ο Έρωτας της Ψυχής & η Ψυχή του Κόσμου

Η Ψυχή βρίσκεται σε συνεχή κίνηση ( αντίθετα με το νου που είναι σταθερός). Άλλες φορές βρίσκεται κοντά στη σφαίρα του νου και ενώνεται με τις πνευματικές αρχές μέσω ενός Θείου Έρωτα (Ουράνια Αφροδίτη) , ενώ άλλες φορές κοιτάζει προς τα κάτω δίνοντας μορφή και ζωή στα αισθητά πράγματα (Γήινος Έρωτας-Πάνδημος Αφροδίτη). Η ψυχή πλέον είναι δυαδική και ξεχνάει τη θεία καταγωγή της…

Ο Πλωτίνος πίστευε ότι χρέος κάθε ανθρώπου είναι να ξεπεράσει καθετί υλικό, φθαρτό και περιορισμένο για να υπερβεί τα όρια της ανθρώπινης συνείδησης και να ενωθεί με το Θείο. Αυτή η ένωση δεν μπορεί να επιτευχθεί με τη σκέψη αλλά με την ανάπτυξη της ικανότητας της ενόρασης, με τον ιερό διαλογισμό και την έκσταση.

Ο σκοπός της φιλοσοφίας είναι να κατευθύνει την ψυχή προς τον ανώτερο κόσμο.
Μίλησε για την Ψυχή του κόσμου που παρόλο που παραμένει πάντα Μία , γεννά τις πολλές ψυχές που ζουν στους διάφορους κόσμους και είναι και αυτές άφθαρτες. Υπάρχουν οι θείες ψυχές που ζουν στον ουρανό, οι δαιμονικές (αγγελικές) και οι ανθρώπινες, που ζουν στις κατώτερες σφαίρες.

Ο διαφανής κόσμος και η ανάπτυξη της ενόρασης…

Η κατανόηση του ανώτερου κόσμου για τον Πλωτίνο δεν γίνεται με τον νου αλλά με την απόκτηση της «μυστικής θέας», της ψυχικής ενόρασης που μας επιτρέπει να δούμε άλλες πραγματικότητες και μας δίνει πρόσβαση σε άλλες διαστάσεις. Ο καθένας μας έχει αυτή την ικανότητα αρκεί να αλλάξει εστίαση, δηλαδή την ματιά με την οποία βλέπει τον κόσμο.

Η ενορατική σκέψη είναι η ικανότητα να αντιληφθούμε όλα μαζί ταυτόχρονα τα αντικείμενα της συνείδησης. Για παράδειγμα:«
Φαντάσου όλο τον κόσμο να γυρνάει μέσα σε μία διάφανη σφαίρα, όπου όλες οι εικόνες έχουν μία κρυστάλλινη καθαρότητα. Οτιδήποτε και αν σου τραβάει την προσοχή , αμέσως δίνει τη θέση του στις επόμενες εικόνες. Βλέπεις τον ήλιο, τη θάλασσα, τη γη, όλα τα όντα που υπάρχουν να χορεύουν σ΄ ένα αέναο ρυθμό, βλέπεις τη μέρα να εναλλάσσεται με τη νύχτα και τη σελήνη με όλα τα άστρα του ουρανού.»

Τώρα έχουμε στο εσωτερικό μας πεδίο μία πανοραμική άποψη ολόκληρου του σύμπαντος. Η νοερή αυτή εικόνα μας δείχνει το χαρακτήρα αυτής της εσωτερικής όρασης , που βλέπει τα πράγματα σφαιρικά αλλά και πολύπλευρα ταυτόχρονα, κάτι που δεν επιτυγχάνεται ποτέ με την εξωτερική όραση.

Ο Νεοπλατωνισμός έγινε ένα ισχυρό ρεύμα που επηρέασε τη θρησκεία και τη φιλοσοφία μέχρι τις μέρες μας. Ο Πλωτίνος, υπήρξε ένας φιλόσοφος που έζησε και πέθανε για τις ιδέες του. Μίλησε για ένα Ζωντανό, Έμψυχο Σύμπαν, οι Ιδέες – Αρχέτυπα του οποίου βρίσκονται κρυμμένα στη φύση. Σήμερα, αρκετούς αιώνες μετά, ξανά-ανακαλύπτουμε την φιλοσοφία του μέσα από την επιστήμη των φράκταλς, των μορφογεννητικών πεδίων και της κβαντικής φυσικής, επιβεβαιώνοντας αυτό που είπε ο Πλάτωνας ότι η Αληθινή Γνώση δεν είναι παρά μία Ανάμνηση…

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Περί του Πλωτίνου βίου και της τάξεως των βιβλίων αυτού. Πορφύριος.
2. Εννεάδες Πλωτίνου , Πορφύριος (εκδ. Πάπυρος)
3. Ο Πλωτίνος και η αναβίωση του Μυστικισμού στη Δύση , Στ Σακκάς.
4. Οι Απόκρυφες Δυνάμεις του Πλωτίνου , Γ. Κολιοπούλου.
5. Μελετώντας τον Νεοπλατωνισμό (Sarah Rappe) Εκδ. Εναλιος
Από την ιστοσελίδα: http://www.nea-acropoli-heraklio.gr/

via

Πυθαγόρας, ο μεγάλος δάσκαλος της αρχαίας Ελλάδας

December 10, 2012, 12:43 am

≫ Next: Συμβουλές για καλή τύχη και ευτυχία

≪ Previous: Πλωτίνος: ο Μυστηριώδης Νεοπλατωνικός

$

0

0

Ιστορικά στοιχεία
Στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. ιδρύεται στον Κρότωνα, στην κάτω Ιταλία, η πρώτη σχολή φιλοσοφίας του κλασικού κόσμου, το Ομακοείο. Είναι μια προσπάθεια να γεφυρωθεί το χάσμα ανάμεσα στον κόσμο των μυστηρίων και στον κόσμο των ανθρώπων. Αποτελεί την αρχή μιας πλειάδας σχολών φιλοσοφίας που θα δημιουργηθούν αργότερα στην Ελλάδα και στην Ρώμη. Δημιουργός της είναι ο Πυθαγόρας από την Σάμο.

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Ο Πυθαγόρας γεννήθηκε στην Σάμο, ανάμεσα στο 592 και το 572 π.Χ. Από μικρός εμφάνισε ιδιαίτερα χαρίσματα που θα προκαλέσουν αργότερα την δημιουργία ενός θρύλου που τον θέλει γιο του Απόλλωνα. Το ίδιο το όνομά του σημαίνει «αυτός που αναγγέλθηκε από την Πυθία».

Παίρνει μέρος στους Ολυμπιακούς αγώνες και στέφεται ολυμπιονίκης στην πάλη.

Ταξιδεύει στην Αίγυπτο και μυείτε στα μυστήρια της Μέμφιδος και της Ηλιούπολης. Μετά στην Φοινίκη και στην Χαλδαία όπου διδάσκεται αστρονομία και γεωμετρία. Τέλος φαίνεται ότι ήλθε σε επαφή με τους δρυίδες στη Γαλατία. Επιστρέφει στην Σάμο και ιδρύει μια σχολή καταφέρνοντας να κάνει πάνω από 3000 μαθητές.

Η αίγλη του προκαλεί τις αντιδράσεις της εξουσίας της Σάμου και έτσι αναγκάζεται να φύγει, όπου μετά από ένα αρκετά μακρύ ταξίδι φτάνει στον Κρότωνα και ιδρύει την πασίγνωστη σχολή του γύρο στο 520 π.Χ.

Σε όλη του την ζωή φρόντισε να είναι παράδειγμα για τους άλλους ανθρώπους, κάτι που αποτελεί την βάση του τρόπου διδασκαλίας του.

Η Πυθαγορική διδασκαλία

Η διδασκαλία του είναι μια «φόρμουλα» που θα οδηγήσει τον άνθρωπο στο να κατανοήσει τους νόμους της φύσης και να βελτιώσει και να αναπτύξει τις ικανότητές του.

Η αρχή αυτής της «φόρμουλας» είναι τα Μαθηματικά. Όχι όμως με την σημερινή αντιμετώπιση αλλά με μία θεώρηση που μπορεί να μας οδηγήσει στην πρώτη αιτία των πραγμάτων. Οι αριθμοί είναι Θεοί θα πει αργότερα ο Πλάτωνας, που για πολλούς είναι ο τελευταίος μεγάλος πυθαγόρειος, παρόλο που δεν γνώρισε ποτέ τον Πυθαγόρα.Από τους αριθμούς είναι που αρχίζει το στάδιο της εκδήλωσης του κόσμου.

Ο Πυθαγόρας εκφράζει την δημιουργία του κόσμου ως εξής:

Η ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ.

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΕΙΝΑΙ Ο ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ.

Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ.

Τα μαθηματικά είναι το σημείο όπου συναντιούνται και εναρμονίζονται η θρησκεία, η επιστήμη και η τέχνη. Γι’ αυτό η διδασκαλία του μπορεί να είναι ολιστική και να περιλάβει αρμονικά, την θρησκευτική αντίληψη, την επιστημονική έρευνα και το πείραμα. Και όλα αυτά διαποτισμένα από ένα σύνολο ηθικών κανόνων που και αυτοί σχετίζονται με μαθηματικά κλειδιά και αριθμούς.

Τα μαθηματικά σύμβολα έχουν μεγάλη σημασία για την Πυθαγορική διδασκαλία γιατί μέσα από αυτά κατάφερναν να «στερεώσουν» στον εκφρασμένο κόσμο οτιδήποτε είχαν καταφέρει να κατακτήσουν. Δηλαδή μπορούσαν να γράψουν, χρησιμοποιώντας τα μαθηματικά σύμβολα μία ψυχολογική κατάσταση ή μια έκφραση ομορφιάς. Όπως για παράδειγμα το αριθμός Φ (Φ = 1.62…) που είναι η έκφραση του κανόνα της ομορφιάς της φύσης.

Ο Πυθαγόρας είναι ο ιδρυτής της μουσικής επιστήμης, ο εφευρέτης των συμβόλων που σχετίζονται με τις νότες και τα μουσικά σύμβολα. Το μαθηματικά μέρος αυτής της επιστήμης ονομαζόταν «Αρμονική».

Είναι ο πρώτος που μιλάει για την σφαιρικότητα της γης και ότι αυτή αποτελεί μέρος ενός συνόλου ομόκεντρων σφαιρών όπου οι αποστάσεις μεταξύ τους ρυθμίζονται με μουσικά διαστήματα. Είναι η αρμονία των σφαιρών.

Η Πυθαγορική εκπαίδευση.

Παρόλο που το Ομακοείο λειτουργούσε με κοινοβιακό τρόπο υπήρχαν παράλληλα και δραστηριότητες που απευθύνονταν στο πλατύ κοινό. Αυτές ήταν κυρίως, δημόσιες ακροάσεις, πάνω σε ερωτήματα της καθημερινότητας και σε φιλοσοφικές λύσεις τους. Πόλοι ήταν αυτοί που απλά παρακολουθούσαν χωρίς να επιθυμούν την εφαρμογή των λύσεων στην πράξη. Άλλοι πάλι εμβάθυναν προχωρώντας στην είσοδό τους στην κοινότητα και γίνονταν μαθητές.

Για να γίνει δεκτός μαθητής κάποιος, έπρεπε να περάσει δοκιμασίες, κυρίως ψυχολογικού τύπου. Σκοπός των δοκιμασιών ήταν να μπορέσει να ενεργοποιήσει, την Διάνοια και Ηθική ικανότητα.

Την Διάνοια ώστε να μπορέσει να έχει δική του γνώμη. Και την Ηθική ικανότητα για να θέση αυτή την Διάνοια στο κοινό καλό, ελέγχοντας τις εγωιστικές τάσεις.

Ακόμα στόχος ήταν να σφυρηλατηθεί ο χαρακτήρας του ανθρώπου και να αναπτύξει την ανδρεία, την δύναμη, την ηρεμία και τον αυτοέλεγχο. Για παράδειγμα, τον έβαζαν για λίγες ημέρες μόνο του, σ’ ένα δωμάτιο, με λίγο φαγητό και λίγο νερό. Ακόμα του έδιναν μια πινακίδα με κάποιο γεωμετρικό σύμβολο χαραγμένο επάνω της. Αφού διαλογιζόταν τον έφερναν στο αμφιθέατρο, όπου μπροστά σε πολλούς παλιότερους μαθητές, θα έπρεπε να παρουσιάσει τι κατάλαβε. Κατά την διάρκεια της παρουσίασης το ακροατήριο τον αποδοκίμαζε με διάφορους τρόπους. Με αυτή την δοκιμασία ο υποψήφιος μπορούσε να ελέγξει το ελάττωμα της ΥΠΕΡΟΨΊΑΣ.

Στα πλαίσια των μελών υπήρχαν τρεις βαθμοί. Ο Νεόφυτος, ο Ακουσματικός και ο Μαθηματικός.

Στον βαθμό του Νεόφυτου οι δοκιμασίες ήταν λεπτότερες και κυρίως πάνω στην φαντασία του. Αποσκοπούσαν στο να αναπτυχθεί η δημιουργική φαντασία απομονώνοντας και περιορίζοντας την φαντασιοπληξία. Η δημιουργική φαντασία διαφέρει από την φαντασιοπληξία στο ότι είναι ελεγχόμενη, έχει στόχο και δίνει πρακτικά αποτελέσματα. Αντίθετα η δεύτερη μας παρασύρει σε ουτοπικούς συνειρμούς που είναι εντελώς ανεφάρμοστοι.

Το επίπεδο αυτό ολοκληρωνόταν όταν ο μαθητής κατάφερνε να «στερεώσει τις συγκινήσεις και τα συναισθήματα του». Όταν μπορούσε να τα ελέγξει και να τα κατευθύνει.

Αφού είχε μάθει να υπερισχύει στις υπερβολικές και αρνητικές όψεις της προσωπικότητάς του πέρναγε στο επίπεδο του Ακουσματικού. Η διάρκεια αυτής της φάσης ήταν περίπου πέντε χρόνια και ήταν υποχρεωμένος να κρατάει σιωπή. Έτσι μάθαινε πως να βελτιώνει και να χειρίζεται τις δικές του δυνάμεις και αρετές.

Γεωμετρία θα άρχιζε να μαθαίνει από τα 28 χρόνια του και μετά. Μέχρι τότε, η εκπαίδευση στόχευε στην διαπαιδαγώγηση της προσωπικότητάς του. Στα 28 χρόνια (7 Χ 4 = 28) συμπληρώνεται ένας σημαντικός κύκλος ζωής για τον άνθρωπο. Επτά χρόνια για κάθε ένα από τα σώματα της προσωπικότητας. Τα σώματα αυτά είναι α) το φυσικό, β) το ζωτικό, γ) το συναισθηματικό και δ) το συγκεκριμένο νοητικό.

Αφού είχε διαπαιδαγωγήσει την προσωπικότητα ο μαθητής τότε μπορούσε να εμβαθύνει, ελαχιστοποιώντας τις περιπτώσεις παρερμηνείας, σε θέματα της φύσης και του Θείου.

Μετά και από αυτό το στάδιο της εκπαίδευσης μπορούσε πάλι να ενταχθεί στην κοινωνία των ανθρώπων (δηλαδή να είναι πολιτικός ή πολίτης ή πολιτικό άτομο) για να μπορέσει να είναι περισσότερο χρήσιμος. Πολιτικός για τους πυθαγόρειους ήταν ο άνθρωπος που αφού είχε διδαχθεί την φιλοσοφία, επέστρεφε στον κόσμο για να είναι χρήσιμος στους άλλους. Δεν ενδιαφερόταν για αξιώματα και εξουσίες αλλά για την βελτίωση της κοινωνίας.

Αυτός που επέλεγε να γίνει πολιτικός δεν μπορούσε να περάσει στο στάδιο του Μαθηματικού. Δηλαδή αυτού που μπορεί να παραδίδει μαθήματα, να διδάσκει. Αυτοί που μπορούσαν είχαν και το πλεονέκτημα ότι μπορούσαν να ζουν κοντά στον Πυθαγόρα.

Ύψιστη σημασία για τους πυθαγόρειους είχαν η φιλία και η συντροφικότητα. Θεωρούσαν ότι σ’ αυτά τα στοιχεία καθρεπτιζόταν η παγκόσμια αγάπη.

Ήταν «δεμένοι» από τον όρκο του μυστικού πάνω στην ανώτερη διδασκαλία τις τελετές και τα ιερά σύμβολα.

Ο Πυθαγόρας πρόσφερε στην ανθρωπότητα ένα ‘‘επιτυχημένο πείραμα” γι’ αυτό που αργότερα ο Πλάτωνας θα ονομάσει: εκπαίδευση με Γυμναστική και Μουσική.

Παρόλο που η σχολή του Κρότωνα έπαυσε να λειτουργεί με βίαιο τρόπο, η φήμη των πυθαγορείων εξακολούθησε να υπάρχει και να επηρεάζει τον τότε κόσμο. Έτσι ενάμιση αιώνα αργότερα ένας άλλος μεγάλος άνθρωπος θα επηρεαστεί από τον πυθαγορισμό και θα συμβάλει και αυτός με την σειρά του στην εξέλιξη του ανθρώπου. Φυσικά δεν είναι άλλος από τον ιδρυτή της ακαδημίας, τον Πλάτωνα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΩΝ ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΩΝ
του ΚΕΝΕΘ ΓΚΑΡΘΙ εκδόσεις ΠΥΡΙΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ
2. ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ Ο ΣΑΜΙΟΣ
του J.S. Morrison εκδόσεις ΚΑΡΔΑΜΙΤΣΑ
3. ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
του J.S. ΕΝΤΟΥΑΡΝΤ ΜΠΡΙΝ εκδόσεις ΚΑΚΤΟΣ ΚΛΑΣΙΚΑ
4. ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
Η Ιστορία της Φιλοσοφίας
Από την ιστοσελίδα http://www.nea-acropoli-heraklio.gr/

via

Συμβουλές για καλή τύχη και ευτυχία

December 10, 2012, 12:47 am

≫ Next: Η Luo Meizhen γεννήθηκε το 1885 και γιόρτασε τα 127α γενέθλιά της !

≪ Previous: Πυθαγόρας, ο μεγάλος δάσκαλος της αρχαίας Ελλάδας

$

0

0

Θα μπορούσαμε να ακολουθήσουμε και να υιοθετήσουμε κάποιες απλές πρακτικές στην καθημερινή μας ζωή:

1. Να καταγράψουμε και να συνειδητοποιήσουμε τα λάθηπου έχουμε ήδη κάνει και να συμφωνήσουμε να μην τα ξανακάνουμε.
2. Να οριοθετήσουμε την ευτυχία μαςσε ένα καινούργιο πλαίσιο που δεν θα είναι μόνο υλιστικό. Η ευτυχία δεν εξαρτάται μόνο από την οικονομική άνεση.
3. Να προσπαθήσουμε να εξασφαλίσουμε την ψυχική μας γαλήνηκαι εσωτερική ηρεμία, αποφεύγοντας αρνητικές ενέργειες, συμπεριφορές και, πάνω απ’ όλα, σκέψεις και τάσεις. Σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι κάποιες δυσκολίες στη ζωή μας έχουν τελικά καλό σκοπό για το μέλλον μας και πρέπει να τις υπομένουμε καρτερικά. Ακόμα, πρέπει να προσπαθούμε να διακρίνουμε τα λάθη μας, όταν κάποιο αρνητικό αποτέλεσμα εκφραστεί κάποια στιγμή στη ζωή μας.
4. Να αγαπήσουμε τον κόσμο μας όπως είναικαι να θεωρήσουμε ότι κάποιοι άνθρωποι που συμπεριφέρονται αρνητικά χρειάζονται ουσιαστικά βοήθεια και συμπόνια.
5. Να νικήσουμε το υπερεγώ μαςκαι να συνειδητοποιήσουμε ότι οι όποιες επιτυχίες σημειώνουμε κάποιες στιγμές στη ζωή μας είναι απόρροια της συμβολής και κάποιων άλλων προϋποθέσεων-βοηθειών που έχουμε κληροδοτήσει από το σύμπαν.
6. Να κάνουμε θετικές σκέψειςκαι να μη μεμψιμοιρούμε συνέχεια για κάθε δύσκολη στιγμή στη ζωή μας. Να προσπαθήσουμε να βλέπουμε δηλαδή κάθε γεγονός από τη θετική του πλευρά.
7. Να προσπαθούμε να χαλαρώνουμε τακτικά μέσα από απλές κινήσεις διαλογισμού, κάνοντας συγχρόνως κάποιες προσευχές ή διατυπώνοντας κάποιες εφικτές επιθυμίες μας, που φυσικά δεν έχουν σκοπό να βλάψουν κανέναν.
8. Να αποφεύγουμε το άγχος,τουλάχιστον όπου δεν είναι απαραίτητο, τις εντάσεις, τον πανικό, τις αρνητικές σκέψεις για τους διπλανούς μας, και να διατηρούμε όσο περισσότερο μπορούμε την αυτοκυριαρχία και την ψυχραιμία μας. Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι καλό είναι να αποφεύγουμε να ερχόμαστε σε επαφή με άτομα που θα τα χαρακτηρίσουμε «αρνητικά». Αρνητικά είναι τα άτομα που όχι μόνο εμφανίζουν μια προφανή κακεντρεχή συμπεριφορά, αλλά και συμπτωματικά μας οδηγούν σε ατυχίες. Επίσης, αρνητικά άτομα είναι εκείνα που γίνονται υπερβολικά καταπιεστικά, διεκδικητικά, ενοχλητικά, και εμφανίζουν μια έντονα αρνητική και ψυχικά φορτισμένη συμπεριφορά. Οι αρνητικές ενέργειες μεταφέρονται μέσα από συγκεκριμένα άτομα, και όσο καλύτερα αποστασιοποιηθούμε από τέτοιες επαφές, τόσο πιο αποτελεσματική θα είναι η προστασία μας.
9. Να προσπαθούμε να προστατευτούμε ενεργειακά,αποκρούοντας τις αρνητικές δυνάμεις και ενέργειες. Σίγουρα δεν ζούμε στον Παράδεισο, και καθημερινά δεχόμαστε αρνητικές ενέργειες από το περιβάλλον μας. Η αύρα μας είναι η καλύτερη ασπίδα προστασίας μας, και όσο πιο υγιής και ανθεκτική είναι, τόσο καλύτερα προστατευμένοι θα είμαστε από ψυχικές επιθέσεις, που μπορεί να είναι εκούσιες ή ακούσιες. Απλώς θα μπορούσαμε να πούμε ότι προστασία μπορούμε να επιτύχουμε καθαρίζοντας το χώρο μας, με αρωματοθεραπεία ή ηχοθεραπεία, με κάποιες τεχνικές διαμόρφωσης χώρου, και διατηρώντας κάποια ειδικά φυλαχτά, ειδικούς κρυστάλλους, ανάλογα το σκοπό της προστασίας μας.
10. Να χρησιμοποιούμε τη σκέψη μας για να προστατευτούμε ή να επικαλούμαστε την καλή μας τύχη. Εδώ θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η σκέψη μας έχει τεράστιες δυνατότητες, αρκεί να μπορέσουμε μέσα από κάποια εξάσκηση να συντονιστούμε με κάποιες υψηλότερες συχνότητες. Θα λέγαμε ότι η αποτελεσματικότητα των θετικών μας σκέψεων επιτυγχάνεται κυρίως μέσα από τη χαλάρωσή μας, και πιο συχνά με τη βοήθεια διαλογισμού. Αυτή η διαδικασία προϋποθέτει βέβαια να μπορέσουμε να φτάσουμε σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο εξέλιξής μας, μέσα από την τήρηση και εφαρμογή των παραπάνω αναφερθέντων κανόνων. Οι σκέψεις μας θα πρέπει να συνοδεύονται και από εικόνες που θα δημιουργούμε στο μυαλό μας, σχετικές με το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να τονίσουμε ότι θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τη δημιουργική μας φαντασία και να πλάσουμε αυτές τις εικόνες.

του Μελέτη Μπαφαλούκου

via

Η Luo Meizhen γεννήθηκε το 1885 και γιόρτασε τα 127α γενέθλιά της !

December 10, 2012, 2:36 pm

≫ Next: Στο δέρμα 28χρονης δεν φύτρωναν πλέον τρίχες, αλλά… νύχια!

≪ Previous: Συμβουλές για καλή τύχη και ευτυχία

$

0

0

Η γυναίκα στη φωτογραφία διεκδικεί τον τίτλο της γηραιότερης γυναίκας στον κόσμο. Η Luo Meizhen γεννήθηκε το 1885 και γιόρτασε τα 127α γενέθλιά της! Δηλαδή σήμερα η Luo είναι… 127 ετών!Είναι η γηραιότερη γυναίκα του κόσμο, ίσως και ο γηραιότερος άνθρωπος. Η ίδια υποστηρίζει ότι γέννησε τον γιο της, όταν ήταν 61 ετών! Ζει στην περιοχή Bama της Κίνας με τον μοναχογιό της και οι κάτοικοι της περιοχής όπου μένει είναι περήφανοι για αυτή.

Στο πάρτι προς τιμήν της η Luo έφαγε ένα μπολ ρύζι, δύο κομμάτια χοιρινό, ένα κομμάτι πάπια και κοτόπουλο και δύο κομμάτια τούρτα. Η περιοχή Bama είναι γνωστή και τη μακροζωία των κατοίκων της. Η απογραφή του 2000 έδειξε 74 αιωνόβιους κατοίκους, αριθμό εντυπωσιακό για έναν πληθυσμό συνολικά 238.000 ανθρώπων. Η ιστορία της γιαγιάς μένει να επιβεβαιωθεί, καθώς σύμφωνα με το ρεκόρ Γκίνες ο γηραιότερος κάτοικος του πλανήτη είναι 117 ετών και ζει στην Αμερική.

ΠΗΓΗ

---

Στο δέρμα 28χρονης δεν φύτρωναν πλέον τρίχες, αλλά… νύχια!

December 10, 2012, 2:44 pm

≫ Next: Νόαμ Τσόμσκι: «Αυτές είναι οι δέκα τεχνικές για να σας ελέγχουν το μυαλό»

≪ Previous: Η Luo Meizhen γεννήθηκε το 1885 και γιόρτασε τα 127α γενέθλιά της !

$

0

0

Η περίπτωση μιας 28χρονης γυναίκας από το Μέμφις των ΗΠΑ έχει προκαλέσει κατάπληξη και σύγχυση στους γιατρούς. Η περιπέτεια της Σανίνα Άισομ άρχισε το 2009, όταν υπέστη μια σοβαρή κρίση άσθματος. Οι γιατροί της έδωσαν στεροειδή για να αντιμετωπίσουν τη δύσπνοια. Λίγο μετά τη χορήγηση των φαρμάκων, η νεαρή κοπέλα άρχισε να έχει φαγούρα σε όλο το σώμα. Οι γιατροί της έδωσαν άλλα φάρμακα, πιστεύοντας ότι επρόκειτο για αλλεργική αντίδραση. Ωστόσο, η κατάσταση επιδεινώθηκε



Η Σανίνα υποβλήθηκε σε ένα σωρό εξετάσεις. Αυτό που ανακάλυψαν οι γιατροί ήταν πέρα από κάθε φαντασία: στο δέρμα της Σανίνα δεν φύτρωναν πλέον τρίχες, αλλά… νύχια! Αυτό προκαλεί «ασφυξία» στο δέρμα της, το οποίο έχει χάσει την ελαστικότητα του και έχει γίνει δύσκαμπτο. Η άτυχη κοπέλα έχει χάσει τα μαλλιά της και είναι αναγκασμένη να φορά περούκα, ενώ οι πόνοι δεν της επιτρέπουν ούτε να περπατήσει άνετα. Η περίπτωσή της είναι η πρώτη που καταγράφεται στα ιατρικά χρονικά και οι γιατροί είναι ιδιαίτερα απαισιόδοξοι, καθώς δεν υπάρχει κανενός είδους θεραπεία.



ΠΗΓΗ

Νόαμ Τσόμσκι: «Αυτές είναι οι δέκα τεχνικές για να σας ελέγχουν το μυαλό»

December 11, 2012, 12:09 am

≫ Next: Η γυναίκα με τα άσπρα, της Πεντέλης

≪ Previous: Στο δέρμα 28χρονης δεν φύτρωναν πλέον τρίχες, αλλά… νύχια!

$

0

0

Ο Αμερικανός ακαδημαϊκός και στοχαστής, Νόαμ Τσόμσκι, αναλύει τις δέκα τεχνικές για τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης. Το κείμενο αποτελεί μέρος μιας συλλογής συνεντεύξεων του Ν.Τσόμσκι, όπου ο κορυφαίος διανοητής διαπιστώνει διεισδυτικές παρατηρήσεις για τους θεσμούς που διαμορφώνουν τη σκέψη του κοινού και οι οποίοι βρίσκονται στην υπηρεσία της ισχύος και του κέρδους.

1. Η τεχνική της διασκέδασης

Πρωταρχικό στοιχείο του κοινωνικού ελέγχου, η τεχνική της διασκέδασης συνίσταται στη στροφή της προσοχής του κοινού από τα σημαντικά προβλήματα και από τις μεταλλαγές που αποφασίστηκαν από τις πολιτικές και οικονομικές ελίτ, με ένα αδιάκοπο καταιγισμό διασκεδαστικών και ασήμαντων λεπτομερειών.

Η τεχνική της διασκέδασης είναι επίσης απαραίτητη για να αποτραπεί το κοινό από το να ενδιαφερθεί για ουσιαστικές πληροφορίες στους τομείς της επιστήμης, της οικονομίας, της Ψυχολογίας, της Νευροβιολογίας και της Κυβερνητικής. «Κρατήστε αποπροσανατολισμένη την προσοχή του κοινού, μακριά από τα αληθινά κοινωνικά προβλήματα, αιχμαλωτισμένη σε θέματα χωρίς καμιά πραγματική σημασία.

Κρατήστε το κοινό απασχολημένο, απασχολημένο, απασχολημένο, χωρίς χρόνο για να σκέφτεται· να επιστρέφει κανονικά στη φάρμα με τα άλλα ζώα». Απόσπασμα από το Όπλα με σιγαστήρα για ήσυχους πολέμους.

2 . Η τεχνική της δημιουργίας προβλημάτων, και στη συνέχεια παροχής των λύσεων

Αυτή η τεχνική ονομάζεται επίσης «πρόβλημα-αντίδραση-λύση». Πρώτα δημιουργείτε ένα πρόβλημα, μια «έκτακτη κατάσταση» για την οποία μπορείτε να προβλέψετε ότι θα προκαλέσει μια συγκεκριμένη αντίδραση του κοινού, ώστε το ίδιο να ζητήσει εκείνα τα μέτρα που εύχεστε να το κάνετε να αποδεχτεί.

Για παράδειγμα: αφήστε να κλιμακωθεί η αστική βία, ή οργανώστε αιματηρές συμπλοκές, ώστε το κοινό να ζητήσει τη λήψη μέτρων ασφαλείας που θα περιορίζουν τις ελευθερίες του. Ή, ακόμη: δημιουργήστε μια οικονομική κρίση για να κάνετε το κοινό να δεχτεί ως αναγκαίο κακό τον περιορισμό των κοινωνικών δικαιωμάτων και την αποδόμηση των δημοσίων υπηρεσιών.

3. Η τεχνική της υποβάθμισης

Για να κάνει κάποιος αποδεκτό ένα απαράδεκτο μέτρο, αρκεί να το εφαρμόσει σταδιακά κατά «φθίνουσα κλίμακα» για μια διάρκεια 10 ετών. Μ’ αυτόν τον τρόπο επιβλήθηκαν ριζικά νέες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες (νεοφιλελευθερισμός) στις δεκαετίες του 1980 και 1990. Μαζική ανεργία, αβεβαιότητα, «ευελιξία», μετακινήσεις, μισθοί που δεν διασφαλίζουν πια ένα αξιοπρεπές εισόδημα· τόσες αλλαγές, που θα είχαν προκαλέσει επανάσταση, αν είχαν εφαρμοστεί αιφνιδίως και βίαια.

4. Η στρατηγική της αναβολής (Σαλαμοποιήση)

Ένας άλλος τρόπος για να γίνει αποδεκτή μια αντιλαϊκή απόφαση είναι να την παρουσιάσετε ως «οδυνηρή αλλά αναγκαία», αποσπώντας την συναίνεση του κοινού στο παρόν, για την εφαρμογή της στο μέλλον. Είναι πάντοτε πιο εύκολο να αποδεχτεί κάποιος αντί μιας άμεσης θυσίας μια μελλοντική. Πρώτα απ’όλα, επειδή η προσπάθεια δεν πρέπει να καταβληθεί άμεσα.

Στη συνέχεια, επειδή το κοινό έχει πάντα την τάση να ελπίζει αφελώς ότι «όλα θα πάνε καλύτερα αύριο» και ότι μπορεί, εντέλει, να αποφύγει τη θυσία που του ζήτησαν. Τέλος, μια τέτοια τεχνική αφήνει στο κοινό ένα κάποιο χρονικό διάστημα, ώστε να συνηθίσει στην ιδέα της αλλαγής, και να την αποδεχτεί μοιρολατρικά, όταν κριθεί ότι έφθασε το πλήρωμα του χρόνου για την τέλεσή της.

5 . Η στρατηγική του να απευθύνεσαι στο κοινό σαν να είναι μωρά παιδιά

Η πλειονότητα των διαφημίσεων που απευθύντονται στο ευρύ κοινό χρησιμοποιούν έναν αφηγηματικό λόγο, επιχειρήματα, πρόσωπα και έναν τόνο ιδιαιτέρως παιδικό, εξουθενωτικά παιδιάστικο, σαν να ήταν ο θεατής ένα πολύ μικρ ό παιδί ή σαν να ήταν διανοητικώς ανάπηρος.

Όσο μεγαλύτερη προσπάθεια καταβάλλεται να εξαπατηθεί ο θεατής, τόσο πιο παιδιάστικος τόνος υιοθετείται από τον διαφημιστή. Γιατί; «Αν [ο διαφημιστής] απευθυνθεί σε κάποιον σαν να ήταν παιδί δώδεκα ετών, τότε είναι πολύ πιθανόν να εισπράξει, εξαιτίας του έμμεσου και υπαινικτικού τόνου, μιαν απάντηση ή μιαν αντίδραση τόσο απογυμνωμένη από κριτική σκέψη, όσο η απάντηση ενός δωδεκάχρονου παιδιού». Απόσπασμα από το «Όπλα με σιγαστήρα για ήσυχους πολέμους».

6 . Η τεχνική του να απευθύνεστε στο συναίσθημα μάλλον παρά στη λογική

Η επίκληση στο συναίσθημα είναι μια κλασική τεχνική για να βραχυκυκλωθεί η ορθολογιστική ανάλυση, επομένως η κριτική αντίληψη των ατόμων. Επιπλέον, η χρησιμοποίηση του φάσματος των αισθημάτων επιτρέπει να ανοίξετε τη θύρα του ασυνείδητου για να εμφυτεύσετε ιδέες, επιθυμίες, φόβους, παρορμήσεις ή συμπεριφορές…

7. Η τεχνική του να κρατάτε το κοινό σε άγνοια και ανοησία

Συνίσταται στο να κάνετε το κοινό να είναι ανίκανο να αντιληφθεί τις τεχνολογίες και τις μεθοδολογίες που χρησιμοποιείτε για την υποδούλωσή του. «Η ποιότητα της εκπαίδευσης που παρέχεται στις κατώτερες κοινωνικές τάξεις πρέπει να είναι πιο φτωχή, ώστε η τάφρος της άγνοιας που χωρίζει τις κατώτερες τάξεις από τις ανώτερες τάξεις να μη γίνεται αντιληπτή από τις κατώτερες». Απόσπασμα από το «Ὀπλα με σιγαστήρα για ήσυχους πολέμους».

8. Η τεχνική του να ενθαρρύνεις το κοινό να αρέσκεται στη μετριότητα

Συνίσταται στο να παρακινείς το κοινό να βρίσκει «cool» ό,τι είναι ανόητο, φτηνιάρικο και ακαλλιέργητο.

9. Η τεχνική του να αντικαθιστάς την εξέγερση με την ενοχή

Συνίσταται στο να κάνεις ένα άτομο να πιστεύει ότι είναι το μόνο υπεύθυνο για την συμφορά του, εξαιτίας της διανοητικής ανεπάρκειάς του, της ανεπάρκειας των ικανοτήτων του ή των προσπαθειών του. Έτσι, αντί να εξεγείρεται εναντίον του οικονομικού συστήματος, απαξιώνει τον ίδιο τον εαυτό του και αυτο-ενοχοποιείται, κατάσταση που περιέχει τα σπέρματα της νευρικής κατάπτωσης, η οποία έχει μεταξύ άλλων και το αποτέλεσμα της αποχής από οποιασδήποτε δράση. Και χωρίς τη δράση, γλιτώνετε την επανάσταση!

10. Η τεχνική του να γνωρίζεις τα άτομα καλύτερα από όσο γνωρίζουν τα ίδια τον εαυτό τους

Στη διάρκεια των τελευταίων πενήντα ετών, οι κατακλυσμιαία πρόοδος της επιστήμης άνοιξε μια ολοένα και πιο βαθειά τάφρο ανάμεσα στις γνώσει του ευρέως κοινού και στις γνώσεις που κατέχουν και χρησιμοποιούν οι ιθύνουσες ελίτ. Χάρη στη Βιολογία, τη Νευροβιολογία και την εφαρμοσμένη ψυχολογία, το «σύστημα» έφτασε σε μια εξελιγμένη γνώση του ανθρώπινου όντος, και από την άποψη της φυσιολογίας και από την άποψη της ψυχολογίας.

Το σύστημα έφτασε να γνωρίζει τον μέσο άνθρωπο καλύτερα απ’ όσο γνωρίζει ο ίδιος τον εαυτό του. Αυτό σημαίνει ότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων, το σύστημα ασκεί έναν πολύ πιο αυξημένο έλεγχο και επιβάλλεται με μια μεγαλύτερη ισχύ επάνω στα άτομα απ’ όσο τα άτομα στον ίδιο τον εαυτό τους.

Και όμως για να καταρρεύσουν όλα αυτά αρκεί μια στιγμή αφύπνισης. Το «κόκκινο χάπι» που έλεγε ο Μορφέας στόν Νέο στην ταινία Μatrix. Αν υπάρξει έστω μια φευγαλέα στιγμή αφύπνισης όλο το οικοδόμημα καταστρέφεται και πέφτει όπως μια κουρτίνα, και το κυριότερο η κουρτίνα αυτή δεν μπορεί να αναρτηθεί ξανά. Για αυτό σας παρουσιάζουμε τις 10 τεχνικές, μόλις τις παρατηρήσετε ότι συμβαίνουν γύρω σας και εφαρμόζονται κάθε μέρα, η αφύπνιση έρχεται νομοτελειακά. Για όποιον θέλει περισσότερη αφύπνιση ας διαβάσει το «σπήλαιο του Πλάτωνα» και θα ξημερώσει ένας καινούριος κόσμος.

ΠΗΓΗ

Η γυναίκα με τα άσπρα, της Πεντέλης

December 11, 2012, 12:25 am

≫ Next: Το πιο φρικιαστικό EVP που έχει καταγραφεί ποτέ!

≪ Previous: Νόαμ Τσόμσκι: «Αυτές είναι οι δέκα τεχνικές για να σας ελέγχουν το μυαλό»

$

0

0

Εκτός από τα όνειρα που τελευταία η ηθοποιός Μάρθα Καραγιάννη εκμυστηρεύεται πως είδε στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, υπήρξε μάρτυρας του φαινομένου της Γυναίκας με τα Άσπρα. Η παρακάτω μαρτυρία, προέρχεται από μια συνέντευξη που έδωσε προ ετών η ίδια σε γνωστό περιοδικό.

ΕΡΩΤΗΣΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟY:Εσύ έχεις παράξενες εμπειρίες;

ΜΑΡΘΑ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ:Είδα ένα...φάντασμα ! Ήμουν μ' ένα φίλο μου, γεωλόγο, που δούλευε στο Υπουργείο Πολιτισμού. Ένα βράδυ, πήγαμε βόλτα στην Πεντέλη. Εκεί που λένε ότι τα αυτοκίνητα κινούνται αντίθετα απ' το νόμο της βαρύτητας. Εμείς δεν διαπιστώσαμε τίποτα τέτοιο και σχολιάσαμε αυτές τις ανόητες φήμες του είδους. Και ξαφνικά, βλέπουμε μια γυναίκα, με ολόασπρο φόρεμα, ολομόναχη, να κατεβαίνει από το βουνό. Βάδιζε προς το μέρος μας, κι' εμείς, για αρκετά λεπτά την κοιτάγαμε κι απορούσαμε τι ήθελε εκεί μόνη της, τέτοια ώρα. Ρίξαμε τα φώτα του αυτοκινήτου επάνω της και...ήταν άφαντη ! Τα χάσαμε.. "Τι είδες Μάρθα; " με ρώτησε ο φίλος μου. "Τι είδες Στέργιο"; ρώτησα κι εγώ έκπληκτη.

Μέχρι τις 7 το πρωί, έξω από την πόρτα του σπιτιού μου, προσπαθήσαμε να εξηγήσουμε το μυστήριο. Την επομένη μέρα, ο Στέργιος διηγήθηκε στους φίλους του στο Υπουργείο Πολιτισμού, τι είχε συμβεί. Κι επειδή, βέβαια τον θεωρούσαν σοβαρό άνθρωπο, πήγαν μαζί του, μέρα μεσημέρι στην Πεντέλη, να κοιτάξουν. Και ξέρεις τι βρήκαν; Αριστερά από το σημείο που είχαμε παρκάρει εμείς το αυτοκίνητο ήταν γκρεμός. Δεξιά, ένα χωμάτινο κράσπεδο 4 μέτρων. Και στη μέση, το αμάξι μας. Από πού, λοιπόν έφυγε αυτή η γυναίκα; Από τότε, ο Στέργιος και εγώ, μιλάμε για το "φαντασματάκι" μας. Ξέρω πως άλλοι θα πιστέψουν και άλλοι όχι. Δεν πειράζει...Έτσι είναι η ζωή...Και δεν θα την έλεγα ποτέ αν ήμουν μόνη. Θα πίστευαν ότι έπαθα παράκρουση. Ήμασταν όμως, δύο άνθρωποι που σχολιάζαμε, βλέποντας για πέντε λεπτά μια γυναίκα, τι μπορεί να γυρεύει στο βουνό στις τρεις τη νύχτα...

Τη γυναίκα-φάντασμα με τα άσπρα, εκτός από τη Μάρθα Καραγιάννη, έχουν δει και άλλοι άνθρωποι κατά καιρούς στην Πεντέλη, σύμφωνα με μαρτυρίες τους σε κοντινά τους πρόσωπα.

Αστρική Προβολή :Άλλος ένας αστικός μύθος ... Αλήθεια ή ψέματα ; Είχε κανένας φίλος της Αστρικής Προβολής τέτοια εμπειρία στήν Πεντέλη για να επιβεβαιώσουμε ότι είναι αλήθεια ; Το μόνο που είναι σίγουρο είναι οτι στην Πεντέλη συμβαίνουν πολύ παράξενα πράγματα...

ΠΗΓΗ

Το πιο φρικιαστικό EVP που έχει καταγραφεί ποτέ!

December 11, 2012, 12:49 am

≫ Next: Βάλτε το πρόσωπο σας σε ενδιαφέρουσες και αστείες φωτογραφίες

≪ Previous: Η γυναίκα με τα άσπρα, της Πεντέλης

$

0

0

Τον Ιανουάριο του 2007, το κέντρο κυνηγών φαντασμάτων στις Συρακούσες της Νέας Υόρκης (CNYGH), κλήθηκαν να διερευνήσουν το παλιό ξενοδοχείο «Griffou», στα βόρεια της πολιτείας της Νέας Υόρκης – έναν πρώην οίκο ανοχής και τη σκηνή μιας δολοφονίας-αυτοκτονίας του 1905. Η έρευνα απέδειξε ότι είναι ένα από τα πιο έντονα ενεργά σημεία που η ομάδα έχει αντιμετωπίσει ποτέ, και παρήγαγε ένα EVP -μια καταγραφή ηλεκτρονικών φωνητικών φαινομένων- που είναι αξιοσημείωτη, όχι μόνο για το μήκος της, αλλά και για το τρομακτικό περιεχόμενο. Μπορεί κάλλιστα να είναι το πιο έντονο, τρομακτικό EVP που έχει καταγραφεί ποτέ.

Η ΕΡΕΥΝΑ
Η ιδρυτής της CNYGH, Stacey Jones και αρκετά μέλη της ομάδας πήγαν στο ξενοδοχείο για μια διανυκτέρευση νομίζοντας ότι θα ήταν μια έρευνα ρουτίνας. Δεν είχαν ιδέα τι θα ανακάλυπταν… Το ξενοδοχείο κτίστηκε στα τέλη του 1800, το κτίριο μέσα στην μεγάλη του ιστορία, έκρυβε το φαύλο κάποιας δραστηριότητας, γεγονός που θα μπορούσε να είναι το κλειδί σε ό, τι ακούγεται στο EVP.

Την Παρασκευή το βράδυ, η Stacey και η ομάδα της ετοίμασαν τον εξοπλισμό τους -μαγνητόφωνα, μαγνητοσκόπια και άλλα ηλεκτρονικά- και εγκαταστάθηκαν, ελπίζοντας να καταγράψουν κάποια στοιχεία για το συμβάν που οι ιδιοκτήτες είχαν δηλώσει. Οι περισσότερες έρευνες ήταν σχετικά ήσυχες, αλλά αυτή η νύχτα ήταν γεμάτη με παραφυσική δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένης της πνιχτές φωνές άγνωστης προέλευσης, τα βήματά αθέατων σωμάτων και πολλά άλλα. Τα μέλη της ομάδας επιβεβαίωσαν ότι ήταν το πιο δραστήριο στοίχειωμα που είχαν βιώσει προσωπικά.

Το πραγματικό σοκ ήρθε την επόμενη μέρα, το απόγευμα του Σαββάτου, περίπου στις 3 μ.μ., δύο γυναίκες ερευνήτριες της CNYGH και ένα μέλος της οικογένειας του ιδιοκτήτη (και μια γυναίκα) κάθισαν στη σκάλα του ξενοδοχείου με μια ψηφιακή συσκευή εγγραφής φωνής, με σκοπό να συλλάβουν κάποιο EVP. Επέλεξαν τη σκάλα, επειδή είχαν ακούσει απαλές συνομιλίες και βήματα πάνω στο πάτωμα, αν και κανείς δεν ήταν εκεί.
Όταν έπαιξαν αργότερα αυτά που κατέγραψαν, δεν ήταν απαλές φωνές και βήματα, αλλά κάτι εντελώς απροσδόκητο και εντελώς τρομακτικό.

ΤΟ EVP: ΤΙ ΘΑ ΑΚΟΥΣΕΤΕ
Η Stacey Jones περιγράφει τι θα ακούσετε στην καταγραφή:
“Θα ακούσετε (ασθενώς) τρεις γυναίκες να μιλάμε καθ’ όλη τη διάρκεια της εγγραφής. Θα ακούσετε μια γυναίκα -το μέλος της οικογένειας- να λέει, «Hello, baby» (Γεια σου, μωρό), και μια άλλη μεγάλη συζήτηση. Αυτές είναι όλες ανθρώπινες φωνές, όμως αυτό που ακούγεται σαν πάλη ή επίθεση συνεχίζεται, επίσης.”

“Η αντρική φωνή που ακούτε δεν ήταν παρούσα στο ξενοδοχείο. Θα ακούσετε ένα ρολόι κούκος (που δεν ήταν παρών) τον ήχο ενός ρολογιού αίθουσας (που ίσως να ήταν εκεί). Θα ακούσετε κάτι που μοιάζει με μικρόφωνο που κινείται (το οποίο δεν έχει αγγιχτεί) και, στη συνέχεια, ο ήχος γίνεται σαφέστερος.”

“Θα ακούσετε ένα τρίξιμο και κλείσιμο μιας πόρτας, το οποίο είναι πραγματικό. Στη συνέχεια θα ακούσετε μια γυναίκα να λέει,« Get off me» (Φύγε από μένα), και κάτι να ακούγεται σαν η γυναίκα να δέχεται επίθεση. Η πάλη συνεχίζεται για λίγο, και κατά τη διάρκεια του EVP μπορείτε να ακούσετε κάποιες από τις συνομιλίες των ερευνητών». Οι ερευνητές, είπαν ότι πήγαν και κάθισαν στα σκαλιά του ξενοδοχείου, επειδή άκουσαν από τον πάνω όροφο, έναν ήχο σαν βήματα και συζητήσεις, όχι αυτό που ακούτε στην ηχογράφηση. Όταν οι θόρυβοι σταματήσουν, θα ακούσετε τους ερευνητές να συνομιλούν μεταξύ τους, εφησυχάζοντας την κατάσταση. Δήλωσαν ότι άρχισαν να μιλούν, όταν οι θόρυβοι σταμάτησαν. Στη συνομιλία τους, θα ακούσετε μια αντρική φωνή να λέει, «Help me» (Βοήθησέ με), αρκετές φορές.”Προσοχή: η καταγραφή είναι βίαιη και μπορεί να είναι πολύ έντονη για κάποιους



Σημείωση:“Το EVP δεν έχει αλλοιωθεί με οποιονδήποτε τρόπο, εκτός του ότι συντάχθηκε ο χρόνος του», λέει η Stacey. Οι CNY κυνηγοί φαντασμάτων έχουν προσπαθήσει να μειώσουν το θόρυβο, ενισχύοντας και «καθαρίζοντάς» τον, αλλά ήταν δύσκολο να το κάνουν ακριβώς όπως έχει ειπωθεί.

ΠΗΓΗ

Βάλτε το πρόσωπο σας σε ενδιαφέρουσες και αστείες φωτογραφίες

December 11, 2012, 1:57 am

≫ Next: Στείλτε ανώνυμα mails και κρύψτε την ip σας από ιστοσελίδες

≪ Previous: Το πιο φρικιαστικό EVP που έχει καταγραφεί ποτέ!

$

0

0

Το Photofunia είναι μια δωρεάν διαδικτυακή υπηρεσία που μπορεί να προσθέτει οποιαδήποτε φωτογραφία σε ένα πλήθος από εικόνες δείγματα.

Παρέχει ένα μεγάλο εύρος ενδιαφέρουσων φωτογραφιών για να διαλέξετε, και προσφέρει την επιλογή να εφαρμόσετε διάφορα εφφέ στο αποτέλεσμα. Το Photofunia μπορεί να εκτελεστεί σε φορητές συσκευές με εφαρμογές για Android, iPhone και άλλες. (με διαφημίσεις).

Σίγουρα , έχετε δεί παρόμοιες εφαρμογές και πριν,το διαδίκτυο είναι γεμάτο από παρόμοιες υπηρεσίες, αλλά αυτό δεν κάνει το Photofunia λιγότερο διασκεδαστικό. Επιπλέον είναι πιο κομψό από πολλά άλλα, και το εύρος των δειγμάτων που προσφέρει είναι εντυπωσιακό, καθώς και το εύρος των κατηγοριών



Τέλος το Photofunia κάνει εξαιρετική δουλειά στην παρένθεση του προσώπου στην εικόνα δείγμα.

Δείτε και το κομμάτι 'Lab' (εργαστήριο) που μπορεί να μεταμορφώσει το πρόσωπο σας σε τουβλάκια Lego, πίνακα ελαιογραφίας, ή ημερολόγια κλπ., καθώς και τα φίλτρα που μπορείτε να εφαρμόσετε διάφορα χρωματικά φίλτρα.

Μία από τις καλύτερες υπηρεσίες του είδους, πολύ αστείο και όμορφα φτιαγμένο. Μπορείτε να βρείτε το Photofunia εδώ.

Δείτε παρακάτω μερικά δείγματα από την παρένθεση φωτογραφίας προσώπου σε εικόνες δείγματα.


ΠΗΓΗ

Στείλτε ανώνυμα mails και κρύψτε την ip σας από ιστοσελίδες

December 11, 2012, 2:05 am

≫ Next: Deja vu και άλλα παράξενα φαινόμενα του εγκεφάλου μας!

≪ Previous: Βάλτε το πρόσωπο σας σε ενδιαφέρουσες και αστείες φωτογραφίες

$

0

0

Δημοσιεύτηκε από Constantinos


Θα επιμείνουμε να κάνουμε παρουσιάσεις που αφορούν ανωνυμία και ασφάλεια στο διαδίκτυο. Οι εποχές που ζούμε το απαιτούν και μακάρι να βγω λάθος, μα στο προσεχές μέλλον έχω την αίσθηση πως θα είναι επιτακτικό και μη θεωρήσετε υπερβολή πως η Ανωνυμία θα είναι παράνομη!

Βλέπετε συμβαίνουν δυο πράγματα. Αφ’ ενός τους κανόνες πάνε να τους επιβάλλον άνθρωποι οι οποίοι έχουν άγνοια από το μέσο, με σκοπό και μόνο να ευνοήσουν μεγάλες εταιρείες ώστε κατά κάποιο τρόπο να γίνουν “μονοπωλιακές”.

Από την άλλη το διαδίκτυο ξεκίνησε και αναπτύχθηκε με άλλους κανόνες και η γενικότερη τεχνολογία έχει ακομα τη δυνατότητα να μπορεί να είναι ένα βήμα μπροστά από σκοτεινά νομοθετήματα (πχ ΑCTA).

Συγχρόνως ζούμε σε εποχές που ο κόσμος αλλάζει. Οι ελευθερίες καταστέλλονται η αστυνόμευση και παρακολούθηση με εξελιγμένα μέσα (κάμερες στις πόλεις, υποκλοπές τηλεφωνημάτων, κλπ) εντείνονται προσπαθώντας με τη βια να καταπνίξουν τη κάθε αντίδραση, τόσο με πράξεις, όσο και με λόγια.

-Ένα ευφυές τέχνασμα είναι αυτό της τρομοκρατίας και των επεισοδίων. Κατευθυνόμενα επεισόδια μεγάλης έκτασης (μη πάτε μακρυά, δείτε τι γίνεται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στην Αθήνα) που σκοπό έχουν να επιβάλλουν μέτρα στέρησης των ατομικών ελευθερίων, χωρίς να υπάρξουν αντιδράσεις σε αυτό.

Η θυσία δηλαδή των ελευθερίων, χάρη της υποτιθέμενης ασφάλειας.
Το μεγαλύτερο γεγονός στο πλανήτη ενός τέτοιου γεγονότος αποτελεί η υποτιθέμενη επίθεση τους δίδυμους πύργους και η επιβολή του περίφημου τρομονόμου που εξαπλώθηκε εν ριπή οφθαλμού στον πλανήτη.

Τις προάλλες κάναμε ένα μεγάλο αφιέρωμα, σχετικά με Ασφάλεια, Ανωνυμία, Προστασία σε διαδίκτυο, υπολογιστή, Android. Το επόμενο διάστημα, θα συνεχίσουμε, δίνοντας τρόπο για πλήρη ανωνυμία με το που ανοίγετε τον υπολογιστή σας, ώστε ακόμα και ο πάροχος που έχετε τη σύνδεση να μη ξέρει ποιες σελίδες επισκεπτόσαστε. Και ακόμα περισσότερο αυτές οι ιστοσελίδες να μην έχουν το παραμικρό στοιχείο για εσάς (ούτε καν την διεύθυνση ip σας).

Γνωρίζοντας φυσικά πως απευθυνόμαστε και σ’ ένα μεγάλο ποσοστό χρηστών που δεν έχουν καμία γνώση τεχνολογίας, πέρα από τα βασικά, θα προσπαθήσουμε να το πούμε όσο πιο απλά γίνεται, ώστε να είναι εύκολο να το κάνει ο καθένας.


-Σήμερα θα πούμε κάτι πολύ απλό που μπορεί να το χρησιμοποιήσει και ο πιο αδαής, ώστε να έχει ένα μεγάλο ποσοστό ανωνυμίας, όταν κάνει περιήγηση στο διαδίκτυο και ιδιαίτερα σε κάποιες σελίδες που συνηθίζουν να παρακολουθούν τον χρήστη και διαθέτοντας τα στοιχεία του στον οιονδήποτε (πχ το Facebook) η σε διάφορα άλλα Blogs που ασχέτως του ενημερωτικού τους περιεχομένου, είναι αμφίβολα και το ποιος βρίσκεται από πίσω τους είναι άγνωστο.

Κάθε φορά που επισκεπτόμαστε κάποια ιστοσελίδα, ενεργοποιείται ένα αρχείο, τα λεγόμενα log-files, τα οποία καταγράφουν την ip διεύθυνση του επισκεπτόμενου, το λειτουργικό του σύστημα, τύπο και έκδοση browser, χώρα/πόλη που έρχεται και τ’ όνομα του παροχου του.

Αυτό για να το πούμε πιο απλά, για κάποιον που ενδιαφέρεται για τους δικούς του λόγους, να βλέπει ποιοι και γιατί επισκέπτονται τη σελίδα του, είναι σα ν’ αφήνουμε τη κάρτα μας με όλα μας τα στοιχεία.
Κάποιος με τις ανάλογες τεχνικές και εργαλεία λογισμικού η και με εισαγγελική εντολή απλά, μπορεί να βρει με ακρίβεια τα πάντα για κάποιον/κάποιους η και όλους τους επισκέπτες.

-Αυτό λοιπόν που θα δούμε είναι η υπηρεσία Αnonymouse. Πρόκειται για κάποια δικτυακή υπηρεσία η οποία μας επιτρέπει να στείλουμε ανώνυμα mails και συγχρόνως να περιηγηθούμε ανώνυμα σε όποια σελίδα θέλουμε και έχουμε λόγους να κρατήσουμε κρυφά τα στοιχεία μας (ip και τα υπόλοιπα που αναφέραμε πιο πάνω).

-Για παράδειγμα, αν θέλετε να στείλετε ένα mail ανώνυμα, αρκεί να επισκεφθείτε τη σελίδα του και να επιλέξετε ανώνυμο mail (AnonEmail), να γράψετε την e-mail διεύθυνση του παραλήπτη και το κείμενο που θέλετε και στη συνέχεια να πατήσετε το κουμπάκι: Sent Anonymously:



-Αν πάλι θέλετε να περιηγηθείτε σε κάποια ιστοσελίδα, χωρίς αυτή να συγκρατήσει τα προσωπικά σας στοιχεία η κάτι άλλο, αρκεί να επιλέξετε: AnonWWW και στο σχετικό πεδίο να βάλετε την ηλεκτρονική διεύθυνση (url) της ιστοσελίδας που θέλετε να επισκεφθείτε ανώνυμα και να πατήσετε το κουμπακι ακριβώς δίπλα: Surf Anonymously:



Ακριβώς κάτω από αυτό, θα δείτε και δυο κουμπάκια. Το πρώτο (Your Calling Card without Anonymouse), είναι τα στοιχεία που συγκεντρώνονται για εσάς. Η διεύθυνση ip σας και ότι προαναφέραμε (στο παράδειγμα από κάτω στην ip διεύθυνση, εχω βάλει μηδενικά, οι λόγοι ευνόητοι):



Με το δεύτερο (Your Calling Card with Anonymouse), βλέπετε ποια στοιχεία θα φαίνονται, κάνοντας χρήση του Αnonymouse:



-Να έχετε υπόψη, τα εξής:
Τα mail, κάνουν κάποιες ώρες να πάνε. Αυτό γίνεται για λόγους ασφαλείας, καθώς κάνουν μια τεράστια βόλτα σε πολλά σημεία, ώστε να σβηστεί κάθε ίχνος.

Σε ιστοσελίδες που επισκεπτόσαστε και θέλετε να είσαστε ανώνυμοι (πχ Facebook), αφου μεταβείτε σε αυτό μέσω του Αnonymouse, θα πρέπει να κάνετε login με αυτό. Ίσως υπάρχει μια μικρή (όχι ενοχλητική όμως) καθυστέρηση στη φόρτωση.

Η ιστοσελίδα χρησιμοποιεί κάποιες τεχνικές ανωνυμίας ανοιχτού κώδικα, μα σε καμία περίπτωση δεν είναι απόλυτο πως μπορεί να προσφέρει την απόλυτη ανωνυμία. Υπάρχει on-lne πάρα πολλά χρόνια (από το 1997) και θεωρείται από τις πιο καλές (αν όχι η καλύτερη) στο είδος.

Μα όπως είπαμε και στην αρχή, σε αυτό το θέμα, θα επανέλθουμε με άλλο άρθρο το προσεχές διάστημα. Σας συνιστώ να διαβάσετε και το αφιέρωμα στην Ανωνυμία που παραθέτουμε στην αρχή του άρθρου.
Ως τότε μπορειτε να χρησιμοποιείτε το Αnonymouse, απλά πηγαίνοντας στην ιστοσελίδα του και βάζοντας το στα bookmarks σας: Αnonymouse.org  (πατάτε την επιλογή με την Αγγλική σημαία δεξιά).

Κάθε ελευθερία που σκοτώνουν στη πραγματική ζωή έχει αντίτιμο και στο διαδίκτυο. Κάθε ελευθερία που σκοτώνουν στο διαδίκτυο, έχει αποτελέσματα και στη καθημερινή μας ζωή…

Οι διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα σε μια ιστοσελίδα που είναι καθαρά τεχνολογική και από την άλλη ζώντας μια πραγματικότητα με όσα συμβαίνουν δίπλα μας και στο διαδίκτυο, έχουν πέσει προ πολλού και όλα είναι αλληλένδετα μεταξύ τους

Δείτε το παρακάτω βίντεο που παραθέτει κάποιες απόψεις του κυρίου Νόαμ Τσόμσκι (Αμερικανός καθηγητής στο Τμήμα Γλωσσολογίας και Φιλοσοφίας του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης (MIT), με πλούσιο ιστορικό πολιτικού ακτιβισμού από τη δεκαετία του ’60).

Δεν είναι ανάγκη, να το αποδεχθείτε. Απλά σκεφθείτε. Δείτε γεγονότα και καταστάσεις και συγκρίνετε τα με τα λεγόμενα του. Ναι, πιστεύω πως ταιριάζει το βίντεο σε αυτό το άρθρο. Άλλωστε όπως θα δείτε το “σύστημα”μας ξέρει καλύτερα απ’ όσο οι ίδιοι τους εαυτούς μας.

Και αναρωτηθείτε επίσης, τι γίνεται αν το σύστημα είναι και καλός γνώστης της τεχνολογίας, ώστε να προσφέρει αυτά που θέλει ο (περιβόητος πια) “μέσος χρήστης” (δισεκατομμύρια άνθρωποι δηλαδή). Μετά θα είσαστε παραπάνω πεπεισμένοι πως το δικαίωμα στην ανωνυμία, πρέπει να είναι αναφαίρετο και προσωπική επιλογή:

ΠΗΓΗ

Deja vu και άλλα παράξενα φαινόμενα του εγκεφάλου μας!

December 11, 2012, 3:52 am

≫ Next: Πως κάποιες ιστοσελίδες ξέρουν τι έχεις επισκεφθεί πριν?

≪ Previous: Στείλτε ανώνυμα mails και κρύψτε την ip σας από ιστοσελίδες

$

0

0

Τουλάχιστον μια φορά στη ζωή μας, όλοι έχουμε κάνει ή έχουμε πει πράγματα, τα οποία μας δημιουργούν την έντονη εντύπωση ότι έχουν ξαναγίνει. Τι παιχνίδια μας παίζει ο εγκέφαλός μας; Σύμφωνα με το ygeianews, τα 10 πιο παράξενα φαινόμενα που συμβαίνουν κάποιες στιγμές στο μυαλό μας είναι τα εξής:

1. Deja vu

Το Déjà vu είναι η εμπειρία του να έχετε βιώσει ή δει μια νέα κατάσταση στο παρελθόν. Να νιώσετε σαν το γεγονός να έχει ήδη συμβεί ή να επαναλαμβάνεται. Η εμπειρία συνήθως συνοδεύεται από μια έντονη αίσθηση οικειότητας και μια αίσθηση παραδοξότητας ή παραξενιάς. Η "προηγούμενη" εμπειρία συνήθως αποδίδεται σε ένα όνειρο, αλλά μερικές φορές υπάρχει μια σταθερή αίσθηση ότι έχει πραγματικά συμβεί στο παρελθόν.

2. Deja Vecu

Το Déjà vécu είναι αυτό που οι περισσότεροι άνθρωποι δοκιμάζουν όταν νομίζουν ότι βιώνουν το deja vu. Déjà vu είναι η αίσθηση που έχει κάποιος όταν έχει δει κάτι πριν, ενώ déjà vécu είναι η εμπειρία του να έχει δει ένα γεγονός στο παρελθόν, αλλά με μεγάλη λεπτομέρεια, όπως το να αναγνωρίσει μυρωδιές και ήχους. Αυτό, επίσης, συνήθως συνοδεύεται από μια πολύ ισχυρή αίσθηση γνώσης για το τι πρόκειται να γίνει στη συνέχεια.

3. Deja Visite

Το Déjà visite είναι μια λιγότερο κοινή εμπειρία και περιλαμβάνει μια παράξενη γνώση ενός νέου τόπου. Για παράδειγμα, ίσως γνωρίζετε την τοποθεσία γύρω σας (μια νέα πόλη ή ένα τοπίο) παρά το γεγονός ότι ποτέ δεν την έχετε επισκεφτεί. Γνωρίζετε, δηλαδή, ότι είναι αδύνατο για σας να έχετε αυτή τη γνώση και όμως την έχετε.

4. Deja Senti

Το Déjà senti είναι το φαινόμενο του να έχεις ήδη νιώσει κάτι. Η φράση "αυτό το έχω ξανανιώσει" αποτυπώνει απόλυτα το Deja Senti. Αυτό είναι αποκλειστικά και μόνο ένα ψυχικό φαινόμενο και σπάνια παραμένει στη μνήμη μας αργότερα. Αρκετοί επιληπτικοί ασθενείς βιώνουν συχνά το deja senti.

5. Jamais Vu

Το Jamais Vu περιγράφει μια γνώριμη κατάσταση την οποία δεν αναγνωρίζουμε. Συχνά θεωρείται ότι είναι το αντίθετο του déjà vu. Ο παρατηρητής δεν αναγνωρίζει την κατάσταση αν και είναι γνωστό ότι παρευρισκόταν σε αυτή. Όπως όταν ένα άτομο προς στιγμήν δεν αναγνωρίζει ένα πρόσωπο, μια λέξη, ή έναν τόπο παρά το γεγονός ότι στην ουσία τα γνωρίζει.

6. Presue Vu

Το Presque Vu είναι πολύ παρόμοιο με την αίσθηση στην "άκρη της γλώσσας". Όταν κάποιος είναι έτοιμος να πει μια λέξη αλλά κολλάει το μυαλό του και δεν του βγαίνει.

7. L'esprit de l'escalier

L'esprit de l'escalier είναι όταν μας έρχεται μια ιδέα, μια έξυπνη σκέψη όταν είναι πολύ αργά. Είναι το γνωστό σε εμάς "κατόπιν εορτής".

8. Capgras Delusion

Το Capgras Delusion είναι το φαινόμενο κατά το οποίο ένα άτομο πιστεύει ότι ένας στενός φίλος ή ένα μέλος της οικογένειας του έχει αντικατασταθεί από ένα πανομοιότυπο και αναζητεί αυτόν που τον εξαπάτησε. Αυτή την αυταπάτη την συναντάμε σε άτομα που πάσχουν από σχιζοφρένεια.

9. Fregoli Delusion

Το Fregoli Delusion είναι ένα σπάνιο φαινόμενο του εγκεφάλου στο οποίο ένα άτομο έχει την πεποίθηση ότι διαφορετικοί άνθρωποι είναι το ίδιο πρόσωπο σε ποικίλες μεταμφιέσεις. Συχνά συνδέεται με την παράνοια και την πεποίθηση ότι το άτομο που είναι μεταμφιεσμένο προσπαθεί να τους καταδιώξει.

10. Prosopagnosia

Η Prosopagnosia είναι ένα φαινόμενο στο οποίο ένα άτομο αδυνατεί να αναγνωρίσει πρόσωπα των ανθρώπων ή αντικειμένων που έπρέπει να γνωρίζει. Οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν αυτή τη διαταραχή είναι συνήθως σε θέση να χρησιμοποιούν άλλες αισθήσεις τους για να αναγνωρίσουν τα άτομα – όπως αρώματα ενός προσώπου, το σχήμα ή το στυλ των μαλλιών τους, τον ήχο της φωνής τους, ή ακόμα και το περπάτημα τους. Μια κλασική περίπτωση αυτής της διαταραχής παρουσιάστηκε σε ένα βιβλίο το 1998 που ονομάζεται "Ο άνθρωπος που μπέρδεψε τη σύζυγό του με ένα καπέλο».

ΠΗΓΗ

---

Πως κάποιες ιστοσελίδες ξέρουν τι έχεις επισκεφθεί πριν?

December 11, 2012, 4:00 am

≫ Next: 10 διαβόητες μάγισσες

≪ Previous: Deja vu και άλλα παράξενα φαινόμενα του εγκεφάλου μας!

$

0

0

Δημοσιεύτηκε από Constantinos



Το διαδίκτυο είναι μια απέραντη θάλασσα που στα βάθη της κυκλοφορούν κάθε είδους ψάρια. Από αθώα μπαρμπουνάκια και κοκοβιους,μέχρι τεράστια σκυλόψαρα και στα ακομα πιο σκοτεινά σημεία ένα σωρό τέρατα.
Φυσικά η κύρια τροφή των σκυλόψαρων και των άλλων αυτών “τεράτων”, είναι τα μικρά αθώα μπαρμπουνάκια που νομίζουν πως γεύονται μια θάλασσα ελευθερίας, χωρίς όρια και φραγμούς, προστατευμένα στη ψευδαίσθηση ασφάλειας τους.

Αρκετοί ίσως νομίζετε πως η κάθε κίνηση που κάνετε στο διαδίκτυο είναι ανώνυμη και χαμένη μέσα σε αυτή την απέραντη θάλασσα που έτσι κι’ αλλιώς την έχουν κατακλύσει εκατοντάδες εκατομμύρια αθώα μπαρμπουνάκια, όπως εσείς…

Η απάντηση με απλά λόγια είναι πως όχι. Τίποτε μα τιποτε απ’ όσα κάνετε στο διαδίκτυο δεν είναι ανώνυμο. Πάντα θα υπαρχουν στοιχεία που αφήνετε διάσπαρτα και τα οποία θα μπορούν να σας ταυτοποιησουν. Αυτά φυσικά, θα είναι πάντα εν αγνοία σας και οι σκοποί σε καμία περίπτωση, προς πραγματικό όφελος σας. Αυτό όμως που σίγουρα δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι χρήστες (μπαρμπουνάκια), είναι πως αρκετές από τις ιστοσελίδες που επισκέπτονται συλλέγουν πολλά περισσότερα πράγματα απ’ όσα φαντάζονται.

Ας πούμε για παράδειγμα, ότι κάποιος χρήστης, κάνει επίσκεψη σε καποια ιστοσελίδα, ασχέτως αν έχει κάνει login σε αυτή. Ένας σωστός server, αυτό που θα καταγράψει, στα λεγόμενα log-files του, θα είναι η IP του χρήστη, το ποιες σελιδες από αυτό το site είδε και αν τυχόν βρέθηκε σε αυτή τη σελιδα, από καποια άλλη με σύνδεσμο (link), τότε θα δείξει και τη σελιδα από την οποία προήλθε.

Όλα αυτά γνωστά και θεμιτά και οι ακομα πιο σωστοί ιδιοκτήτες αυτών των servers, διαγράφουν σε εύλογο χρονικό διάστημα αυτά τα αρχεία.

-Ωραία θα πείτε που είναι το πρόβλημα?
Το πρόβλημα είναι πως καποιες ιστοσελίδες καταγράφουν κάθε σας κίνηση. Δηλαδή γνωριζουν όχι μόνο τι επισκεφθήκατε στο δικό τους περιεχόμενο, μα γνωριζουν ακομα και ποιες άλλες ιστοσελίδες έχετε επισκεφθεί στο διαδίκτυο.
Αυτό μπορεί να γίνει, εξ’ αιτίας καποιο κενού ασφαλείας που υπάρχει. Για παράδειγμα, θα έχετε παρατηρήσει, πως όταν χρησιμοποιείτε καποια μηχανή αναζήτησης (εκτός αυτών που προσφερουν ανωνυμία), ότι καποιες σελιδες που έχετε ήδη επισκεφθεί κατά το παρελθόν, είναι τα links τους, με διαφορετικό χρώμα. Κάπως πιο μοβ, αντί του συνηθισμένου μπλε (που δηλώνει σελιδες που δεν έχουμε επισκεφθεί).

Βέβαια και αυτό είναι κάτι γνωστό. Όπως επισης είναι γνωστό, ότι καποιες ιστοσελίδες, χρησιμοποιούν καποιες μεθόδους και μπορούν να αλιεύσουν αυτά τα δεδομενα. Να διαβάσουν δηλαδη το διαφορετικό χρώμα των links και να ξέρουν ποιες άλλες ιστοσελίδες έχετε επισκεφθεί πιο πριν, μα σε καποιες περιπτώσεις και μετά.

Βλέπετε καποιες ιστοσελίδες (πχ το Facebook), καταγράφουν την κάθε σας κίνηση στο διαδίκτυο, ασχέτως αν είσαστε συνδεδεμένοι σε αυτές η όχι.
Αναλογιζόμενοι αυτά λοιπόν, σκεφθείτε πόσο εύκολο με όλα αυτά τα δεδομενα είναι να ταυτοποιηθει κάποιος.

-Ερχόμαστε όμως σε κάτι ακομα πιο νοσηρό.
Τον λόγο που μπορεί να υπάρχει τόσο ενδιαφέρον για τις κινησεις των χρηστών και τα ενδιαφέροντα τους και το τι χρήση μπορεί να έχουν αυτά, το αφήνω στη φαντασία σας. Το γεγονός όμως, ότι καποιες σελιδες, θέλουν να το κρύψουν, είναι ακομα πιο ανησυχητικό. Αν μια σελιδα προσπαθεί να κάνει κάτι μη εξουσιοδοτημένο, αυτό μπορεί να φανεί, είτε από τον ίδιο τον browser μας, είτε από γνωστοποιήσεις/καταγγελιών έμπειρων χρηστών που το εξακρίβωσαν.

Για τους λόγος (που μπορειτε η δεν μπορειτε) να φανταστείτε όμως, αυτές οι σελιδες ντε και καλά, θέλουν να ξέρουν όσο το δυνατό περισσότερα για όσους περνάνε από εκεί. Και έτσι προκειμένου να μην εντοπισθούν οι πράξεις τους, χρησιμοποιούν διάφορα τεχνάσματα. Στη τεχνική ορολογία, αυτά είναι καποια scripts που ξεγελούν τους browsers, μα κάποιον έμπειρο που θελήσει να το ψάξει. Να λάβετε υπ’ όψι πως τη συγκεκριμένη τεχνική χρησιμοποιούν πλήθος ιστοσελίδων, είτε ενήλικου περιεχόμενου, είτε αρκετές με παιχνιδια, αθλητικά και κάθε λογής.

-Γνωστό όμως αυτό το script, εγινε πριν κάποιους μήνες εξ’ αιτίας της ιστοσελίδας του YouPorn.
Σημειωτέον, ότι το YP, βρίσκεται στις 60-70 δημοφιλέστερες σελιδες του διαδικτύου, σύμφωνα με τη μηχανή της Alexa και στη 30η με 50η θέση, στις επιλογές των Ελλήνων χρηστών του διαδικτύου (μια προσεκτικότερη ματιά στις 100 δημοφιλέστερες επιλογές των Ελλήνων, προκαλεί θλίψη).
Έγινε λοιπόν μια στραβή και αυτή η τακτική του YP, βγήκε παραέξω. Και όχι απλά μαθεύτηκε, μα εγινε γνωστό και το σκριπτ που χρησιμοποιούσε, προκειμένου να μη φαίνεται ότι κινησεις έκανε εν’ αγνοία των επισκεπτών του.
Στο περίπου λοιπόν, το εν λόγω σκριπτ View Source, ήταν κάπως έτσι:

Αν και εν πρώτης μοιάζει να έχει ασυναρτησίες, εν τούτοις, έχει καποια κρυπτογράφηση που κρύβει αυτές τις κινήσεις (τη καταγραφή άλλων ιστοσελίδων που έχετε επισκεφθεί), αλλάζοντας κρυπτογραφικά το κάθε γραμμα. Για παράδειγμα, όπου υπάρχει το pornhub.com, στην ουσια είναι κάτι του στυλ: qpsoivc/dpn.

-Το είπα όσο πιο απλοικά γινόταν, ωστε να γίνει αντιληπτό απ’ όλους.
Στη πράξη δεν είναι κάτι σπουδαίο, μα ωστόσο κατάφερνε να κάνει τη δουλειά του και να ξεγελάει τους μηχανισμούς ασφαλείας.Κλείνοντας θα ήθελα από τη μια να υπενθυμίσω, το χτύπημα που είχαμε πριν καποια 24ωρα στο YP, από χακτιβιστές που έδωσαν στη δημοσιότητα, mails και κωδικους, χρηστών του YP, οι οποίοι είχαν πρόσβαση σε υλικό παιδικής πορνογραφίας.Ανάμεσα τους και αρκετοί Έλληνες.

-Μια ακομα αναφορά που θα ήθελα να κάνω και νομιζω σε αυτό το θέμα ταιριάζει, είναι καποια στοιχεία που έχουμε στη διάθεση μας και μας στάλθηκαν απ[ο ανθρώπους που θέλουν να κρατήσουν την ανωνυμία τους.
Την ίδια περίοδο που γινόντουσαν γνωστά τα σχετικά με το YP που αναφέραμε πιο πάνω, έκαναν μια έρευνα σχετικά με τις διαφημιστικές καταχωρίσεις ιστοσελίδων πορνό, αθλητικών, ειδησιογραφικών. Κυρίως για την επικινδυνότητα των pop-up διαφημίσεων, του παραπλανητικού τους περιεχομένου και διάφορα links που περιελάμβαναν, τα οποία με καποια αλληλουχία, μπορούσαν να οδηγήσουν σε μέρη του διαδικτύου που αδυνατείς να φανταστείς πως υπάρχουν.

Κάποια στιγμή και με αφορμή κάποια τυχαία γεγονότα η έρευνα αυτή πήρε κάποια διαφορετική μορφή. Κάποιοι λοιπόν από τους ανθρώπους που πραγματοποιούσαν αυτή την έρευνα, έκαναν λογαριασμούς σε διάφορες ιστοσελίδες που είχαν άμεσο πορνογραφικό περιεχόμενο.
Άφηναν εμμέσως να εννοηθεί πως αναζητούν πιο… “ειδικευμένο” περιεχόμενο και συμμετείχαν σε διάφορες ομάδες που υπάρχουν σε αρκετές ιστοσελίδες τέτοιου περιεχομένου.

Σχεδόν 40 ημερες μετά ο ένας εξ’ αυτών είχε κάποια αποτελέσματα. Με κάμποσο κόπο και αρκετές ώρες καθημερινά στη προσπάθεια, μέσω αυτών των γνωστών η μη ιστοσελίδων πορνό, είχε στα χέρια του ένα δείγμα που περιελάμβανε παιδική πορνογραφία και άλλα που η φύση του κοινού μας, δεν επιτρέπει να αναφέρουμε.

Αυτό που προκύπτει λοιπόν είναι πως όλα αυτά είναι δίπλα μας και δυστυχώς υπάρχουν. Φυσικά δεν αναφέρομαι στο καθαρό πορνό, μα σε αρρωστημένες περιπτώσεις που έχουν να κάνουν με παιδιά, ζώα, βασανισμούς (πραγματικούς),. με σκοπό την αρρωστημένη ηδονή μιας μικρής(?) μερίδας ανθρώπων….

-Κάτι μου λέει πως στο άμεσο μέλλον, θα επανέλθουμε στο θέμα η σε κάτι αντίστοιχο…

ΠΗΓΗ

10 διαβόητες μάγισσες

December 11, 2012, 4:26 am

≫ Next: Rudolf Fenz, Senior | Ταξιδιώτης του χρόνου, ο οποίος επέστρεψε μετά από 74 έτη, πέθανε σε ηλικία 31 ετών

≪ Previous: Πως κάποιες ιστοσελίδες ξέρουν τι έχεις επισκεφθεί πριν?

$

0

0

Malin Matsdotter

Το κυνήγι μαγισσών που σάρωσε τη βόρεια Ευρώπη τον 16ο και 17ο αιώνα ήταν αποτέλεσμα ενός μίγματος από προκαταλήψεις και φανατικού θρησκευτισμού σε συνδυασμό με πολιτικά κίνητρα και παράνοια.

Αγρότες και ευγενείς έψαχναν παντού για υπερφυσικές αιτίες στις καταιγίδες και τις ασθένειες, αλλά έβλεπαν τις δίκες και σαν μέσο για να κερδίσουν αξιώματα, πλούτο ή να εξαλείψουν τους αντιπάλους τους. Οι καταδικασμένες μάγισσες και μάγοι κατηγορήθηκαν για εγκλήματα όπως επαφές με το διάβολο και ότι σκότωναν βρέφη. Κατά τη διάρκεια των δικών, οι καταθέσεις τους συχνά ήταν αποτέλεσμα βασανιστηρίων. Η νευρωτική ατμόσφαιρα της Ευρώπης όλο αυτό το χρονικό διάστημα οδήγησε σε περισσότερες εκτελέσεις παρά αθωώσεις.

10. Agnes Sampson
Εικόνα από τη δίκη της Agnes Sampson το 1591, που δείχνει τον διάβολο να δίνει κούκλες στις μάγισσες.Τη βραδιά του Χάλογουιν του 1590, η Agnes Sampson, μια μαία για αγρότες στο East Lothian της Σκωτίας, ειπώθηκε πως συμμετείχε σε μια συνάντηση μαγισσών που φιλοξενούσε τον Διάβολο στο Auld Kirk Green, μια μικρή εκκλησία στο North Berwick της Σκωτίας. Σκοπός τους ήταν να προκαλέσουν μια υπερφυσική καταιγίδα που θα έπνιγε τη συνοδεία της νεαρής Δανέζας νύφης του βασιλιά Ιάκωβου Α' της Αγγλίας, την Άννα της Δανίας, καθώς πήγαινε από την Κοπεγχάγη στη Σκωτία. Καταιγίδες όντως χτύπησαν το ταξίδι της, αναγκάζοντας την να πάει από ένα λιμάνι στη Νορβηγία.

Μαθαίνοντας τα νέα ο βασιλιάς, πήγε να βρει τη νύφη του και όταν προσπάθησαν να περάσουν τη Βόρεια Θάλασσα ακόμη μια τρομερή καταιγίδα τους ταλάνισε, αλλά αυτή τη φορά έφτασαν στη Σκωτία. Μόλις ο βασιλιάς επέστρεψε, ανέκρινε την Agnes και άλλες στο παλάτι Holyrood στο Εδιμβούργο. Αυτό ήταν η απαρχή των Δικών των Μαγισσών του North Berwick που οδήγησε σε 70 εκτελέσεις. Για να αποσπάσουν την ομολογία της Agnes την βασάνισαν με ένα σιδερένιο φίμωτρο γνωστό σαν χαλινάρι των μαγισσών, μια σκωτσέζικη ανακάλυψη. Όταν ομολόγησε, η Agnes μεταφέρθηκε στο κοντινό Castlehill και την στραγγάλισαν με ένα κολάρο πριν την κάψουν. Το φάντασμα της έχει θεαθεί στις λιτές αίθουσες του παλατιού Holyrood.

9. Anna Koldings
Η Anna (Ane ή Anne) Koldings -γνωστή στους σύγχρονους της σαν "The Devil’s Mother" (Μάνα του Διαβόλου)- ήταν Δανέζα μάγισσα που κατηγορήθηκε πως έριξε καταιγίδες στο πλοίο της Άννας της Δανίας (προηγούμενη ιστορία). Συναντήθηκε με άλλες στο σπίτι της Karen της Υφάντρας (Weaver) όπου είπαν ξόρκια κατά της βασίλισσας. Το κυνήγι μαγισσών στην Δανία είχε γίνει δημοφιλές όταν η χώρα ασπάστηκε τον Προτεσταντισμό στις αρχές του 16ου αιώνα.

Ο Δανός υπουργός οικονομικών, που επίσης διερευνήθηκε για το ίδιο λόγο με την Koldings, κατηγόρησε την Karen για να την γλυτώσει ο ίδιος και τελικά τη συνέλαβαν. Κατά τη διάρκεια των ερευνών, η Karen έδειξε και άλλες γυναίκες ανάμεσα τους και την Koldings, η οποία συνελήφθη, βασανίστηκε και τελικά ομολόγησε και "έδωσε" άλλες πέντε, εκ των οποίων η μια ήταν σύζυγος του δημάρχου. Η Anna και άλλες 12 γυναίκες κάηκαν στο Kronborg, το παλάτι που αποτέλεσε το σκηνικό του Άμλετ του Σέξπιρ.

8. Bridget Bishop
Η κεντρική φιγούρα σε αυτήν την εικονογράφηση του 1876 από τη Δίκη του Σάλεμ, αναγνωρίζεται σαν την Mary Walcott. Η Bridget Bishop ήταν η πρώτη που εκτελέστηκε σαν αποτέλεσμα των δικών των Μαγισσών του Σάλεμ το 1692. Η Bishop ήταν επιτυχημένη και διάσημη. Είχε πολλές ταβέρνες και ντυνόταν με προκλητικά κόκκινα φορέματα. ΟΙ κάτοικοι του Σάλεμ την κατηγόρησαν για πολλά. Είχε μαγέψει πέντε κορίτσια, δηλητηρίασε ένα γουρούνι και επιτίθονταν στους άντρες όταν κοιμόντουσαν.

Οι κούκλες έπαιξαν ρόλο στις κατηγορίες εναντίον της. Ένας ντόπιος, ονόματι Samuel Shattuck, κατέθεσε πως του ζήτησε να βάψει μια δαντέλα γι' αυτήν την οποία πίστευε πως θα χρησιμοποιούσε σε μια κούκλα, κάτι σαν βουντού. Οι John και William Bly αργότερα βρήκαν κούκλες στο σπίτι της Bishop. Την καταδίκη της ακολούθησε η καταδίκη άλλων 71 γυναικών.

7. Merga Bien
Ο Balthasar von Dernbach. Η Γερμανίδα πλούσια κληρονόμος Merga Bien ομολόγησε πως δολοφόνησε τον δεύτερο σύζυγο της και τα παιδιά του με μαγεία και αφού είχε παραβρεθεί σε μια τελετή (Witches’ Sabbath - Σαμπάτ, Σάμπατ, Σάββατο των μαγισσών). Ο κυνηγός μαγισσών Balthasar von Dernbach, πρίγκιπας και ηγούμενος της πόλης Fulda, ξεκίνησε μια σειρά από δίκες μαγισσών όταν επέστρεψε από εξορία το 1602.

Η Bien ήταν η πρώτη που συνελήφθη φυλακίστηκε. Αν και ήταν έγκυος, η Merga δεν γλύτωσε την εκτέλεση όπως υπαγόρευαν οι νόμοι, επειδή αναγκάστηκε να ομολογήσει ότι το αγέννητο παιδί της ήταν του διαβόλου. Το φθινόπωρο κάηκε. Οι δίκες στην πόλη Fulda συνεχίστηκαν ερευνώντας άλλες 250 γυναίκες, και τερμάτισαν με το θάνατο του Dernbach το 1605.

6. Katharina Henot
Αγάλματα του Friedrich Spee και της Katharina Henot στο δημαρχείο της Κολωνίας. Η πρώτη Γερμανίδα ταχυδρόμος δικάστηκε για μαγεία στην Κολωνία το 1627. Στα μέσα του χειμώνα, μια καλόγρια σε μια γυναικεία μονή την κατηγόρησε ότι προκάλεσε ασθένεια και θάνατο ανάμεσα στις καλόγριες και ο αρχιεπίσκοπος τη συνέλαβε. Κατά τη διάρκεια της φυλάκισης βασανίστηκε αλλά ποτέ δεν ομολόγησε.

Παρά τις προσπάθειες του αδερφού της να αποδείξει πως ήταν αθώα, καταδικάστηκε στην πυρά τον Μάιο. Η αθώωση της επετεύχθη φέτος. Στις 28 Ιουνίου 2012, το Δημοτικό Συμβούλιο της Κολωνίας την αθώωσε καθώς και άλλα θύματα των δικών της Κολωνίας γιατί πίστεψαν πως οι εκτελέσεις ήταν αποτέλεσμα πολιτικών συνωμοσιών.

5. Karin Svensdotter
Σε μια πόλη που βρίσκεται μέσα σε δασώδη και τρομακτική περιοχή της Σουηδίας, η υπηρέτρια Karin Svensdotter, ισχυρίστηκε ότι τα εφτά παιδιά της είχαν πατέρα τον Βασιλιά των Ξωτικών. Την οδήγησαν σε δίκη το 1656. Στη Σουηδία του 17ου αιώνα, η συνεύρεση με νεράιδες ήταν έγκλημα που τιμωρούνταν όπως ο σοδομισμός ή η κτηνοβασία.

Προηγούμενες υποθέσεις που αφορούσαν ερωτική περιπτύξεις ανδρών με νύμφες είχαν καταλήξει σε εκτέλεση. Όμως η περίπτωση της Svensdotter έγινε ένα πρώιμο παράδειγμα της συμπόνιας για τους παράφρονες. Οι αξιωματούχοι της εκκλησίας συμβούλεψαν τον δικαστή της ότι ο Σατανάς την είχε τρελάνει. Αντί να την τιμωρήσουν, ο δικαστής διέταξε την εκκλησία να προσευχηθεί γι' αυτήν. Αργότερα δήλωσε ότι δεν είχε δει ποτέ νεράιδες.

4. Kael Merrie
Κατά τη διάρκεια των δικών των μαγισσών του Roermond στις Ισπανικές Κάτω Χώρες -περίπου το σημερινό Βέλγιο (με εξαίρεση το Πριγκιπάτο της Λιέγης), το Λουξεμβούργο, η σημερινή Ολλανδία και σε ένα τμήμα του γαλλικού Νορ-Πα-ντε-Καλαί-, η Ολλανδή Kael Merrie κατηγορήθηκε ότι παρέλυσε ένα γουρούνι, εμποδίζοντας το γάλα από το να γίνει βούτυρο και το οποίο αρρώσταινε τα παιδιά. Οι δίκες αυτές ήταν οι μεγαλύτερες στις Κάτω Χώρες.

Οι κατηγορούμενοι πηγαίναν στο Roermond με την ελπίδα της αθώωσης, αλλά οι μισθοφόροι ήταν επιρρεπείς στο να λυντσάρουν ή να πνίγουν τις γυναίκες που ελευθερώνονταν. Στις πρώτες δίκες όπως της Merrie, το ολλανδικό δικαστήριο έδειχνε σκεπτικισμό απέναντι στις κατηγορίες και δεν χρησιμοποιούσε βασανιστήρια για να πάρει ομολογίες. Η Merrie εξορίστηκε επειδή δήλωσε αθώα, αλλά ενώ ήταν έτοιμη να φύγει από το Roermond Ισπανοί μισθοφόροι την βρήκαν και την έπνιξαν στον ποταμό Μεύση.

3. Entjen Gillis
Η Entjen Gellis, μια Ολλανδή μαμή, ομολόγησε πως σκότωσε έμβρυα και νεογέννητα κατά τη διάρκεια των δικών των μαγισσών του Roermond το 1613, η πιο θανατηφόρα χρονιά για τις μάγισσες στις Κάτω Χώρες. Τοπική δικαστές εισέβαλαν στην αγροτική πόλη Straelen όπου συνέλαβαν την Gillis και άλλες 13 μάγισσες.

Η μαγεία τους ειπώθηκε πως προκάλεσε ασθένειες και αποβολές και τελικά δικάστηκαν για πολλούς ξαφνικούς θανάτους νεογέννητων, ηλικιωμένων και ζώων. Οι δικαστές συγκέντρωσαν 63 μάγισσες και τις καταδίκασαν σε θάνατο. Αργότερα, είπαν πως τα έργα τους ήταν πράξεις του Διαβόλου, αλλά δεν τους έδειξαν έλεος.

2. Märet Jonsdotter
Η Märet Jonsdotter κατηγορήθηκε πως συμμετείχε σε Σάββατο Μαγισσών στο Blockula, ένα μυθικό Σουηδικό λιβάδι. Η Jonsdotter ήταν η πρώτη μάγισσα που δικάστηκε στη Σουηδία κατά τη διάρκεια του "Μεγάλου Θορύβου" (The Great Noise) που λάμβανε χώρα από το 1668 μέχρι και το 1676. Μια ντόπια βοσκοπούλα, η Gertrud Svendsdotter, της οποίας ο πατέρας έστειλε ανεπιτυχώς την Märet στο δικαστήριο, ήταν η πρώτη που την κατηγόρησε, με κίνητρο. Εκείνη την εποχή, ο ιερέας του Älvdalen, μιας σουηδικής πόλης ερευνούσε την Gertrud επειδή ο μικρός αδερφός της ισχυρίστηκε ότι πέρασε ένα κοπάδι κατσικιών μέσα από το νερό όπως ο Μωυσής.

Η Gertrud κατονόμασε την Märet ως την γυναίκα που της το έμαθε αυτό και ισχυρίστηκε ότι η Märet την είχε συστήσει στον διάβολο. Κατά τη διάρκεια της δίκης, ο πατέρας της Gertud είπε πως η Märet τον καβάλησε σαν άλογο στο Blockula. Η μικρή αδερφή της Märet υποστήριξε κατά τη διάρκεια της ανάκρισης ότι αυτή και η Märet είχαν καβαλήσει αγελάδες στο Blockula όπου τις έσφαξαν και πλάγιασαν με τον διάβολο. Επειδή δεν θα ομολογούσε, η Märet δεν θα εκτελούνταν. Αλλά η τρέλα της μαγείας συνέχισε να εξαπλώνεται στη Σουηδία και οι νόμοι που απαιτούσαν ομολογία για την εκτέλεση, τροποποιήθηκαν σύντομα. Όταν κατηγορήθηκε ξανά κατά τη διάρκεια των δικών της Mora ανακηρύχτηκε ένοχη. Το 1672 η Jonsdotter αποκεφαλίστηκε.

1. Malin Matsdotter
Η άτυχη Σουηδή μάγισσα Malin Matsdotter, που κάηκε ζωντανή, ήταν το τελευταίο θύμα του "Μεγάλου Θορύβου". Κανένας άλλος δεν κάηκε ζωντανός στη Σουηδία για μαγεία. Το έθιμο ήταν το θύμα να απαγχονίζεται ή να αποκεφαλίζεται πριν καεί, αλλά δεν συνέβη το ίδιο και με την Malin Matsdotter που αρνήθηκε να ομολογήσει. Η δίκη της έγινε στη Στοκχόλμη, όπου πίστευαν πως οι μάγισσες απήγαγαν παιδιά και τα πήγαιναν σε Σάββατο Μαγισσών στο λιβάδι Blockula.

Οι ίδιες οι κόρες της Malin την κατηγόρησαν αν και εκείνη την εποχή ήταν μια φτωχή χήρα. Το 1676 εκτελέστηκε στην πλατεία Hötorget στην Στοκχόλμη μαζί με την άλλη μάγισσα Anna Simonsdotter. Ο μύθος λέει πως δεν ούρλιαξε γιατί οι μάγισσες δεν πονάνε.

ΠΗΓΗ

Rudolf Fenz, Senior | Ταξιδιώτης του χρόνου, ο οποίος επέστρεψε μετά από 74 έτη, πέθανε σε ηλικία 31 ετών

December 11, 2012, 6:54 am

≫ Next: Το μυστηριώδες φαινόμενο φαινόμενο του "ανθρώπου σκιά"

≪ Previous: 10 διαβόητες μάγισσες

$

0

0

Rudolf Fenz, Senior εξαφανίστηκε το 1876.
Παρά την έντονη αναζήτηση από την αστυνομία,ο Fenz δεν βρέθηκε ποτέ. Ωστόσο, η οικογένειά του κατέχει πάντα την ελπίδα ότι θα επέστρεφε. Περίμεναν χρόνια, τελικά πέθαιναν ένας-προς-ένα ακόμα με την ελπίδα ότι ο αγαπημένος τους Rudolf μπορεί να έρθει πίσω.

Για όλους τους συγγενείς του που ζούσαν ,ο Rudolf Fenz είχε πεθάνει ,αλλά τελικά επέστρεψε. Και επέστρεψε με τον πιο απίστευτο τρόπο που είναι δυνατόν.Ο Rudolf Fenz ξαφνικά εμφανίστηκε τον Ιούνιο του 1950 στο κέντρο μιας πολυσύχναστης πόλης, στο κέντρο του Μανχάταν στη Fifth Avenue 74 χρόνια μετά.

Δευτερόλεπτα μετά που εμφανίστηκε στη μέση της Fifth Avenue ,λόγο μεγάλης κίνησης χτυπήθηκε και σκοτώθηκε από αυτοκίνητο. Ο χρόνος είχε παίξει ένα σκληρό τέχνασμα για τον Fenz, που προωθείται για τρία τέταρτα του αιώνα στο μέλλον, μόνο για να τον πετάξει μπροστά σε ένα αυτοκίνητο. Από την έναρξη της έρευνας τους στον περίεργο θάνατο ενός παράξενα ντυμένου ανθρώπου, η αστυνομία της Νέας Υόρκης γνώριζε την υπόθεση ότι δεν θα ήταν καθόλου τυπική. Ο οδηγός ο οποίος χτύπησε και σκότωσε τον παράξενο πεζό κατέθεσε ότι ο άνθρωπος έμοιαζε σαν να ήταν από αλλού, και ορκίστηκε ο άνθρωπος εμφανίστηκε κυριολεκτικά χωρίς προειδοποίηση μπροστά του.

Το ίδιο το πτώμα ήταν ένα αίνιγμα...Παρά το γεγονός ότι ο αποθανών ντυμένος άψογα και από τα ρούχα που εξέτασαν, η αστυνομική έρευνα επιβεβαίωσε ότι ο άνθρωπος μυστήριο φορούσε ρούχα σχεδόν έναν αιώνα πριν από σήμερα. Σύμφωνα με την αστυνομία και τα αρχεία-που γράφτηκαν από την έρευνα αξιωματικών στον τόπο του ατυχήματος, ο νεκρός φορούσε ένα μαύρο παλτό, ένα καπέλο με πλατύ γείσο, παντελόνια και περίεργα παπούτσια που δένουν με τον, 19ος αιώνα,και πόρπες μεγάλου μεγέθους. Αυτός φαίνεται να είναι στα τριάντα του. Η Αστυνομία ακόμη βρήκε νομίσματα στο πορτοφόλι του και χαρτονομίσματα των ΗΠΑ με ημερομηνίες πριν από τη δεκαετία του 1870 και τηλεκάρτες με χαραγμένο το όνομα "Rudolf Fenz, Senior." Οι αστυνομικοί ανακάλυψαν επίσης μια απόδειξη για την επιβίβαση αλόγων και την αποθήκευση μίας μεταφοράς μεταξύ των αποτελεσμάτων της έρευνας του ανθρώπου.

Ανίκανος να προσδιοριστεί ο τόπος όπου Rudolf Fenz Senior ζούσε ή να εντοπίσει οποιοσδήποτε πλησιέστερος συγγενής, έτσι λοιπόν η αστυνομία παρέδωσε την υπόθεση σε έναν από τους ανακριτές για αγνοούμενους,τον Hubert Rihn. Με τους πόρους του Γραφείου Αγνοουμένων Ατόμων της Πολιτείας της Νέας Υόρκης,ο Rihn σε επαφή με τους ομολόγους του από τις ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Αυστρίας και της Γερμανίας, σε μια προσπάθεια να βρει οποιοδήποτε υπάρχον συγγενή του θύματος. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς, η έρευνα Rihn του έτρεξε σε αδιέξοδα.

Τέλος, σχεδόν σε μια πράξη απελπισίας,ο Rihn ψάχνει ένα αντίγραφο ενός παλιού τηλεφωνικού κατάλογου από το 1939 της Νέας Υόρκης . Εκεί, οι επίμονοι ερευνητής διαπίστωσαν μια σημαντική ένδειξη: στον κατάλογο που παρατίθεται υπάρχει ένα άτομο που ονομάζετε Rudolf Fenz, Junior. Αυτή η ανακάλυψη, που ακολουθείται από πολύ επίπονο έργο της αστυνομίας, οδήγησε τον Rihn σε μια ηλικιωμένη γυναίκα, τη χήρα του Rudolf Fenz, Junior. Εδώ η υπόθεση παίρνει πιο ασυνήθιστη και περίεργη τροπή με τη σειρά της. Τα γεγονότα που προέκυψαν έκαναν τους αξιωματικούς της αστυνομίας της Νέας Υόρκης να ζαλιστούν.

Κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης συνέντευξης με τον κ. Rudolf Fenz, νεώτερο, είπε στους ανακριτές ότι ο πατέρας του Rudolf Fenz, Senior, εξαφανίστηκε κατά τη διάρκεια μιας καθημερινής βόλτας του. Εκείνη την εποχή, ο γιος του και αργότερα ο σύζυγός της ήταν μόλις τεσσάρων ετών. Αναφορές έγιναν από την οικογένεια και μια έρευνα που διεξήχθη από τις αρχές, αλλά κανένα ίχνος του αγνοούμενου πατέρα δεν ήρθε ποτέ στην επιφάνεια. Το έτος 1876 ο Rudolf Fenz, ήταν τότε 31 ετών...Έτσι ο Rihn έψαξε σε αρχεία του 19ου αιώνα από ανεξιχνίαστες περιπτώσεις αγνοουμένων που καταγράφηκαν από το Γραφείο Αγνοουμένων Ατόμων της Πολιτείας της Νέας Υόρκης. Εκεί, προς έκπληξή του, είδε τον Rudolf Fenz, Senior, που τον ανέφεραν από την οικογένειά του ως αγνοούμενο.

Μια παλιά φωτογραφία του Rudolf Fenz

(η φωτογραφία ήταν η ακριβής ομοιότητα του ανθρώπου που θανατώθηκε

στην πολυσύχναστη οδό της Νέας Υόρκης)

ΠΗΓΗ

Το μυστηριώδες φαινόμενο φαινόμενο του "ανθρώπου σκιά"

December 11, 2012, 7:51 am

≫ Next: Codex Seraphinianus - Εγκυκλοπαίδεια ενός άγνωστου κόσμου

≪ Previous: Rudolf Fenz, Senior | Ταξιδιώτης του χρόνου, ο οποίος επέστρεψε μετά από 74 έτη, πέθανε σε ηλικία 31 ετών

$

0

0

Από τα πιο ενδιαφέροντα φαινόμενα στον κόσμο της παραφυσικής δραστηριότητας είναι αυτά του "Ανθρώπου Σκιά". Κάθε εβδομάδα φαίνεται να υπάρχουν όλο και περισσότερες ιστορίες και αναφορές γι αυτά τα μυστηριώδη όντα, και σίγουρα έχουν γίνει ένα καυτό θέμα και ένα θέμα αυξανόμενου ενδιαφέροντος έρευνας από τους ερευνητές.

Οι ιστορίες για τα περίεργα αυτά πρόσωπα και η φύση τους ποικίλλουν από ακίνδυνους, ήσυχους, και ντροπαλούς παρατηρητές, σε κακόβουλα και εντελώς δυσάρεστα πλάσματα κακής πρόθεσης. Όπως με τα περισσότερα πράγματα στον παραφυσικό τομέα, κανείς δεν μπορεί να πει με οποιαδήποτε βεβαιότητα ποια είναι αυτά τα όντα σκιά, αλλά εμείς θα διερευνήσουμε μερικές από τις διαδεδομένες θεωρίες.

Οι άνθρωποι σκιά, έχουν κερδίσει το ψευδώνυμό τους, επειδή πιο συχνά παρατηρούνται ή έχουν αναφερθεί ως μια ανθρώπινη-μορφή. Σε αντίθεση με τις τυπικές περιγραφές των φαντασμάτων που συνήθως περιγράφονται να έχουν ανθρώπινη μορφή με διακριτά χαρακτηριστικά, όπως τα φυσικά χαρακτηριστικά, είδη ένδυσης και αξεσουάρ, οι άνθρωποι σκιά λέγεται ότι είναι χαρακτηριστικά-λιγότεροι.

Σε γενικές γραμμές,περιγράφονται όταν εμφανίζονται να έχουν μάζα, όμως η φύση τους φαίνεται να ποικίλλει από απλές δισδιάστατες σκιές, σε στρέβλωση των τρισδιάστατων μορφών. Οι κινήσεις τους που μερικές φορές περιγράφονται ως "αφύσικες" φαίνεται να είναι πολύ γρήγορες και σπασμωδικές. Μερικές φορές λέγεται ότι κινούνται σε αργή κίνηση, σαν να ήταν βυθισμένοι σε υγρό, και στη συνέχεια να μετακινούνται ξαφνικά γρήγορα από το ένα μέρος στο άλλο μέσα στο δωμάτιο. Και πάλι, ορισμένες εκθέσεις διαφέρουν ακόμη ευρύτερα, και περιγράφουν ένα εντελώς μαύρο ον με κόκκινα μάτια, ένα μανδύα κι ένα καπέλο. Αυτή η παραλλαγή έχει γίνει γνωστή ως "ο άνθρωπος καπέλο".

Πολλοί μάρτυρες περιγράφουν το αίσθημα μιας ισχυρής παρουσίας ή την αίσθηση ότι παρακολουθούνται, πολλές φορές έχουν πάρει μια γεύση από «κάτι σκοτεινό» στην άκρη του ματιού τους, γυρίζουν να κοιτάξουν προς την κατεύθυνση της παρουσίας μόνο για να δουν ότι εξαφανίζονται στον αέρα, ή ότι φεύγουν μέσα από έναν τοίχο. Μερικές φορές αναφέρονται ως παιδιάστικες και ότι παίζουν παιχνίδια με τους μάρτυρες. Αυτά φαίνονται να είναι περίεργα και είναι επίσης σχεδόν πάντα μέσα από περιφεριακή όραση, όταν ο μάρτυρας γυρίζει να τους δει, αντί να εξαφανιστούν μέσα σε έναν τοίχο ή στον αέρα, συνήθως φεύγουν σε μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Πολλές φορές οι άνθρωποι ερμηνεύουν την παρουσία των ανθρώπων σκιά ως δυσοίωνες και εξισώνουν εμπειρίες από όντα σκιάς με αισθήματα.

Οι θεωρίες γύρω από τη φύση και την προέλευση των ανθρώπων σκιά αφθονούν. Κάποιοι πιστεύουν ότι είναι όντα που υπάρχουν σε ένα σύμπαν παράλληλο με το δικό μας. Άλλοι υποστηρίζουν ότι είναι δαιμονικές οντότητες, ή είναι παρατηρητές από άλλο τόπο, μερικοί μάλιστα λένε ότι μπορεί να δημιουργήθηκαν ασυνείδητα από αρνητική ψυχική ενέργεια και σχετίζονται με ένα μέρος ή ένα γεγονός στο οποίο έχει μια ακραία συναισθηματική ή σωματική καταπόνηση /τραύμα που έχει λάβει χώρα. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να μην παρατηρήσετε τον υποσυνείδητο συμβολισμό που συνάγεται από αυτές τις εκδηλώσεις. Στην Ψυχολογία και την Φιλοσοφία Γιουνγκ οι σκιές συνδέονται με τις κρυφές πτυχές του συνειδητού μυαλού, είναι ένα αρχέτυπο από μια καταπιεσμένη περιοχή της ανθρώπινης φύσης και συμπεριφοράς, ίσως γι 'αυτό τα συναισθήματα φόβου και μοχθηρίας συχνά συνοδεύουν την αλληλεπίδραση με αυτά τα όντα.

Πιθανές επιστημονικές εξηγήσεις:

Υπναγωγία:Μερικοί από τους όρους που αναφέρονται σε άτομα με εμπειρίες σκιάς, είναι παρόμοια με εμφανίσεις σε επεισόδια παράλυσης στον ύπνο. Πολλές φορές οι μάρτυρες σκιάς, ανέφεραν ότι οι εμπειρίες τους συμβαίνουν ακριβώς πριν κοιμηθούν, ή αμέσως μετά το ξύπνημα. Φυσιολογικά, αυτό θα μπορούσε να είναι το αποτέλεσμα μιας κατάστασης που ονομάζεται υπναγωγική παράλυση. Το σώμα πηγαίνει φυσικά μέσα από μια κατάσταση παράλυσης κατά τη διάρκεια του ύπνου REM (Rapid Eye Movement, γνωστός και ως ύπνος γρήγορων κινήσεων των ματιών) στο να μας κρατήσει από το να ενεργήσει τα όνειρά μας σωματικά. Μια προσωρινή και ανησυχητική παράλυση μπορεί να συμβεί όταν ξαφνικά ξυπνήσεις από μια REM κατάσταση σε μια κατάσταση εγρήγορσης, αλλά η παράλυση του σώματος εξακολουθεί να συμβαίνει.

Αυτό αναγκάζει το άτομο να είναι πλήρως ενήμερο, αλλά δεν μπορεί να κινηθεί. Επιπλέον, σε αυτή την κατάσταση τα άτομα είναι σε θέση να αντιληφθούν συνειδητά εικόνες από το υποσυνείδητο μυαλό τους. Αυτές οι ψευδαισθήσεις μπορεί να είναι πολύ πραγματικές και μπορεί να περιλαμβάνουν μερικές ή όλες τις αισθητηριακές αντιλήψεις, τα άτομα μπορούν να δοκιμάσουν γεύση, όσφρηση, ακοή, αφή, ή οπτικά φαινόμενα υπναγωγίας, που είναι μερικές φορές γνωστά ως «τα πρόσωπα στο φαινόμενο σκοτάδι», επειδή οι πάσχοντες συνήθως αναφέρουν ότι βλέπουν πρόσωπα, ενώ βιώνουν εγρήγορση-ύπνου. Παρόμοιες υποθέσεις έχουν προταθεί και συνδέουν αυτή την κατάσταση σε μια σειρά από άλλες εμφανείς παραφυσικές εμπειρίες, συμπεριλαμβανομένων τις απαγωγές από εξωγήινους.

Παρειδωλία:Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι μάρτυρες αναφέρουν ότι βλέπουν τους ανθρώπους σκιά μέσω της περιφερειακής τους όρασης. Αυτή η περιοχή της όρασης συνδέεται με την περιοχή του εγκεφάλου που είναι ενσυρματωμένη να βρει γνωστά μοτίβα, ενώ παρέχει λιγότερη λεπτομέρεια στον εγκέφαλο από το κέντρο προς τα εμπρός. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μια κατάσταση γνωστή ως παρειδωλία, στην οποία ο εγκέφαλος εσφαλμένα ερμηνεύει τυχαία μοτίβα φωτός /σκιάς ή υφή, ως οικεία μοτίβα όπως ανθρώπινα πρόσωπα /ζωικές μορφές, όπως βλέπουμε γνωστές μορφές στα σύννεφα. Αυτό το φαινόμενο είναι γνωστό ως «μητροποίηση» από πολλούς υπερφυσικούς ερευνητές.

Ηλεκτρομαγνητικά Πεδία:Πρόσφατα, έχει βρεθεί ότι τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία μπορεί να παρεμβαίνουν στις λειτουργίες του κροταφικού λοβού, με αλλαγμένες καταστάσεις αντίληψης στις όποιες ακουστικές και οπτικές ψευδαισθήσεις μπορεί να συμβούν. Πρόσφατες μελέτες και έρευνες, έδειξαν ότι υπάρχει η δυνατότητα να αναδημιουργήσουν πολλές από τις εμπειρίες που αναφέρθηκαν κατά τη διάρκεια παραφυσικών συναντήσεων ή στοιχειώματα υπό ελεγχόμενες συνθήκες.

Όσο για τους ανθρώπους σκιά, ίσως είναι ένα αποκύημα της φαντασίας μας, ίσως να είναι κάτι περισσότερο.

ΠΗΓΗ

Codex Seraphinianus - Εγκυκλοπαίδεια ενός άγνωστου κόσμου

December 11, 2012, 10:40 am

≫ Next: Επιστήμη και Φιλοσοφία

≪ Previous: Το μυστηριώδες φαινόμενο φαινόμενο του "ανθρώπου σκιά"

$

0

0

Ένας μυστηριώδης κόσμος χαμένος κάπου στο σύμπαν. Ένας κόσμος παρόμοιος με τον δικό μας. Ή μήπως ο δικός μας είναι παρόμοιος με αυτόν; Το 1981 ανακαλύφθηκαν κάποια χειρόγραφα, γραμμένα σε μια άγνωστη γλώσσα την οποία κανένας γλωσσολόγος δεν γνώριζε, και δε μπορούσε να βρει κάποια συγγενική της. Σήμερα οι ειδικοί ξέρουν πως η αγνωστη αυτή γραφή, είναι πλήρως συστηματοποιημένη, όμως δεν έχουν καταφέρει ακόμα να την αποκρυπτογραφήσουν.

Ο καρπός της αχαλίνωτης φαντασίας του Serafini βαφτίστηκε (από τον ίδιο τον δημιουργό του) “Codex Seraphinianus” και περιλαμβάνει 500 και πλέον πίνακες εμπνευσμένους από τον ζωικό και φυτικό κόσμο, μέσα στους οποίους ξεχωρίζουν φανταστικές μορφές, ουράνια τόξα, κρανία, σκυλιά, άλογα, παράξενα μηχανήματα (π.χ. οχήματα με κολοκύθες αντί για ρόδες, κυλιόμενοι διάδρομοι επάνω στους οποίους ρέει νερό, κλπ.), στερούμενα εμφανούς χρησιμότητας, ένας τρελαμένος Ναπολέων δίπλα σε δεκάδες μολυβένια στρατιωτάκια, η εκπληκτική μεταμόρφωση ενός ζευγαριού (εν ώρα ερωτικής πράξης) σε κροκόδειλο… Όλα αυτά, σε περίπου 360 σελίδες, συνοδεία μιας τεχνητής, ακατάληπτης και διόλου συμβατικής διαλέκτου, για την οποία ο δημιουργός δήλωσε: «πιστεύω πως διαθέτει αισθητικά στοιχεία του αραβικού αλφαβήτου, της σφηνοειδούς γραφής, καθώς και κάποιων νεκρών γλωσσών…».

Δεκάδες γλωσσολόγοι προσπάθησαν να αποκωδικοποιήσουν την εν λόγω διάλεκτο, αλλά χωρίς επιτυχία. Κάποιοι το συγκρίνουν με το «χειρόγραφο Voynich»Χωρίζεται σε 2 μεγάλες ενότητες. Η πρώτη έχει να κάνει με τη φύση και αποτελείται από 4 κεφάλαια. Παρουσιάζει τα είδη των φυτών και των ζώων, περιγράφει τον τρόπο επιβίωσης και αναπαραγωγής τους. Η δεύτερη, που εμπεριέχει 7 κεφάλαια, παρουσιάζει τον κόσμο των "ανθρώπων". Ιστορία, τρόπος ζωής, ντύσιμο, μεταφορικά μέσα, φαγητό, αρχιτεκτονική, ψυχαγωγία.

Σύμφωνα με τον Ιταλό συγγραφέα Italo Calvino, θαυμαστή του έργου του Serafini, «οι έννοιες και τα αντικείμενα του σύμπαντος που επικαλείται αυτή η γλώσσα, όπως ακριβώς αυτά παρουσιάζονται εικονογραφημένα στις σελίδες της εγκυκλοπαίδειάς του, είναι σχεδόν πάντα αναγνωρίσιμα. Κι όμως, είναι η μεταξύ τους σύνδεση που μας φαίνεται χωρίς δομή και με απροσδόκητες αφηγήσεις…».

Από την πλευρά του, ο Serafini εξηγεί: 

«Για να δούμε τις συνδέσεις και για να αποκωδικοποιήσουμε τη γλώσσα, δεν εξυπηρετεί σε τίποτα το να γνωρίζουμε ανάγνωση. Το μόνο που χρειάζεται είναι να είμαστε παιδιά, να ξαναγίνουμε παιδιά. Αν υπήρχε ένας Codex όταν ήμουν 5 ετών, θα ήμουν ευτυχής. Γι’ αυτό, έπρεπε κάποιος να τον επινοήσει…».

Πλέον, είναι ένα από τα ακριβότερα βιβλία˙ στις διαδικτυακές δημοπρασίες,η τιμή του (δηλαδή, της πρώτης έκδοσης) έχει ξεπεράσει τις 20.000 δολάρια Η.Π.Α.

ΠΗΓΗ